CLIL-ს (Content and Language Integrated Learning), უცხო ენისა და საგნის ინტეგრირებულ სწავლებას უცხო ენის სწავლების ფარგლებში დიდი მნიშვნელობა ენიჭება მსოფლიო მასშტაბით. ცენტრალური და დასავლეთ ევროპის ბევრმა სკოლამ აიტაცა უცხო ენის სწავლების ეს მეთოდები და შემოიღო უცხო ენისა და საგნის ინტეგრირებული გაკვეთილები.
ინტეგრირებული გაკვეთილის ჩატარებისას სამი მნიშვნელოვანი არგუმენტია გასათვალისწინებელი: პირველი არგუმენტი: ემპირიულ-ექსპერიმენტული მიდგომა საბუნებისმეტყველო საგნების სწავლებისადმი. ამ საგნების ინტეგრირება უცხო ენის გაკვეთილზე კი დიდი პოპულარობით სარგებლობს და, რაც მთავარია, ინტეგრირებული გაკვეთილი სწავლების მსგავსი მეთოდების გამოყენების საშუალებას იძლევა. მეორე არგუმენტი: ენის შესწავლა ავთენტურ კონტექსტში და იმავდროულად უშუალოდ სხვა საგნობრივი ელემენტების ათვისება. და, მესამე, ენის ცოდნის გამტკიცება კონკრეტულ საგნებსა თუ პროცესებზე დაკვირვების საშუალებით.
CLIL-ის მეთოდების გამოყენებით მოსწავლეებში მიიღწევა არა მხოლოდ უცხო ენის ცოდნის მაღალი დონე, არამედ ვითარდება მათი კომუნიკაციური უნარ-ჩვევები, რაც აუცილებელია მათი სამომავლო პროფესიული თუ კარიერული წინსვლისათვის.
CLIL-ის მეთოდების შემოღება ახალ სასწავლო გეგმას არ საჭიროებს. მცირე საგნობრივი პროექტების უცხო ენის გაკვეთილზე ჩართვით შეიძლება მოხდეს ინტეგრირებული გაკვეთილის ჩატარება და სამომავლოდ ახალი, მნიშვნელოვანი CLIL-ის პროგრამის აპრობირება.
ბილინგვური განათლების ეს 10 თეზისი კიდევ ერთხელ მიიქცევს თქვენს ყურადღებას:
- საგნის ბილინგვური სწავლება ფაქტობრივად ახალი სასკოლო საგანია, რადგან უკვე არსებული სწავლების მეთოდების კომბინაციით ხდება ახლებური მეთოდების ფორმულირება და ამ მეთოდებით მოსწავლეებისათვის ცოდნის გადაცემა და უნარ-ჩვევების განვითარება..
- საგნის ბილინგვური სწავლება, თავისი კომპლექსური მოთხოვნებიდან გამომდინარე, ითხოვს ისეთი ახალი მეთოდურ-დიდაქტიკური მიდგომების გამოყენებას ითხოვს, როგორიცაა: აქტიური სწავლება, მოსწავლეზე ორიენტირებული გაკვეთილი და მოსწავლის ავტონომია.
- საგნის ბილინგვური სწავლებისას მოსწავლეები სწავლობენ საგანს უცხო ენაზე და ამავდროულად იმ უცხო ენას, რომელზეც სწავლობენ საგანს. ასე წარმოიქმნება ერთგვარი ციკლი: „ენის აღქმა, მასზე დაკვირვება, მისი პრაქტიკული გამოყენება, მისი გენერეირება და გათავისება“ და ეს ციკლი ხან მცირე, ხან კი დიდი მასშტაბებით სულ მეორდება.
- უცხო ენის ტრადიციული გაკვეთილი უზრუნველყოფს ყოველდღიური საკომუნიკაციო უნარების განვითარებას (კომუნიკაციისთვის საჭირო საბაზისო უნარები BICS), იმ დროს, როცა საგნის ბილინგვური სწავლება ისეთ ენობრივ კომპეტენციებს განავითარებს, რომლის საშუალებითაც მოსწავლე თავის კომპლექსურ ნააზრევს ვერბალურად გადმოსცემს (კოგნიტიური აკადემიური ენობრივი კვალიფიკაცია CALP). ამასთანავე ვითარდება დებატების უნარ-ჩვევები. დასკვნა: საგნის ბილინგვური სწავლება ხელს უწყობს ძირითადი კომპეტენციების განვითარებას.
- ბილინგვური სწავლებისას ორი სხვადასხვა სასწავლო მიზნის განსაზღვრა არ ხდება, ამ შემთხვევაში საგნობრივი გაკვეთილი დომინირებს და სწორედ ის განსაზღვრავს სასწავლო მიზანს.
- საბუნებისმეტყველო საგნების, ასევე მათემატიკისა და ინფორმატიკის სწავლება ბილინგვურ გაკვეთილზე განსაკუთრებით მიზანშეწონილია, რადგან, პირველ რიგში, როგორც საგნის ასევე ენის სწავლებისათვის დამახასიათებელია ემპირიულ-ექსპერიმენტული მიდგომა და სწავლების ანალოგიური მეთოდები.მეორე არგუმენტი - ენის სწავლა ავთენტურ კონტექსტში და იმავდროულად უშუალოდ სხვა საგნობრივი ელემენტების ათვისებაა. და, მესამე, ენის ცოდნის განმტკიცება კონკრეტულ საგნებსა თუ პროცესებზე დაკვირვების საშუალებით ხორციელდება.
- ბილინგვური გაკვეთილისთვის აუცილებელია ერთობლივი მუშაობის ფორმა, ამიტომ ამგვარი გაკვეთილი განსაკუთრებით მიზანშეწონილია პროექტებზე მუშაობისას.
- ბილინგვური გაკვეთილი არა მხოლოდ ფორმალურ-ინსტიტუციონალური ფორმატით შემოიფარგლება, არამედ იძლევა გაკვეთილის გარეთაც ინტერდისციპლინარული პროექტების განხორციელების საშუალებას.
- ბილინგვური გაკვეთილის პრაქტიკაში განხორციელება შესაძლებელია სხვადასხვა ფორმით, როგორც ამ თუ კონკრეტულ თემაზე დაყრდნობით, ასევე მრავალკვირიანი ინტერდისციპლინარული პროექტების ფარგლებში რამდენიმე კვირის ან სულაც მთელი სასწავლო წლის განმავლობაში. ასე შეიძლება მოხდეს ბილინგვური სწავლების ინტეგრაცია სასწავლო პროცესის გრძელვადიან პერსპექტივაში.
- ბილინგვური სწავლების დაწყება საბავშვო ბაღიდან შეიძლება, რა თქმა უნდა, ასაკის შესაბამისად სხვადასხვა თამაშობით, მისი გაგრძელება შეიძლება დაწყებით და შემდგომ კლასებშიც მოსწავლის განვითარების შესაბამისად, მაღალ კლასებში კი ბილინგვური გაკვეთილის სრული დატვირთვით ჩატარებაა შესაძლებელი.
დაწვირლებითი ინფორმაცია იხილეთ ბმულზე: www.goethe.de/clil