Στην έκθεση Notions of Identity τέσσερις καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες προσεγγίζουν και εξετάζουν το θέμα της ταυτότητας μέσα από διαφορετικές ειδικότητες και μορφές τέχνης.
Πως διαμορφώνεται η ταυτότητα; Ποιοι παράγοντες καθορίζουν την ανάδυση ταυτοτήτων; Είναι η ιστορία και ο πολιτισμός μιας χώρας, η κοινωνικοποίηση, τα προσωπικά ενδιαφέροντα, το φύλο; Με ποιο τρόπο σχηματίζεται η ταυτότητα, καθορίζεται ή ακόμα και αλλάζει; Ποιο ρόλο παίζουν πραγματικότητα και πλασματική κατασκευή στη σύσταση της έννοιας της ταυτότητας;
Η ενασχόληση με τα ερωτήματα και τις εννοιολογήσεις γύρω από το θέμα της ταυτότητας εγείρει απαντήσεις και ορισμούς, που αποκλίνουν τόσο όσο και οι αντιπαραθέσεις γύρω από το ερώτημα της συγκρότησης της ταυτότητας. Η ταυτότητα διαμορφώνεται διαμέσου της ένταξης σε ένα ατομικό και κοινωνικο-πολιτιστικό πεδίο έντασης. Αναδύεται διαμέσου της αντιστοίχισης του υποκειμενικού «έσωθεν» με το κοινωνικό περιβάλλον του «έξωθεν». Στην έκθεση Notions of Identity (Έννοιες ταυτότητας) τέσσερις καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες προσεγγίζουν και εξετάζουν το θέμα της ταυτότητας μέσα από διαφορετικές ειδικότητες και μορφές τέχνης. Στα πρότζεκτ τους αντικατοπτρίζονται τόσο προσωπικές όσο και καθολικές απόψεις, καθώς και πτυχές της ελληνο-γερμανικής ιστορίας.
ΕΓΚΑΙΝΙΑ: 9 Σεπτεμβρίου 2021, 8 μ.μ., Παλιός Βρεφονηπιακός Σταθμός στο Λιμάνι
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 10–29 Σεπτεμβρίου 2021
ΧΩΡΟΙ: Παλιός Βρεφονηπιακός Σταθμός στο Λιμάνι, Οδός Ναυάρχου Βότση, Θεσσαλονίκη & Γυάλινο Περίπτερο στον Κήπο των Γλυπτών, Λεωφόρος Μεγάλου Αλεξάνδρου, Θεσσαλονίκη
Μετάφραση: Τέο Βότσος
Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες:
Αικατερίνη Γκεγκισιάν
Η Αικατερίνη Γκεγκισιάν (γεν. Θεσσαλονίκη, Ελλάδα) είναι μια εικαστική καλλιτέχνης ελληνο-αρμενικής καταγωγής. Με την διευρυμένη φωτογραφική της προσέγγιση διερευνά το ρόλο των εικόνων στην κατασκευή πολιτιστικών και εθνικών ταυτοτήτων, καθώς και στην κατασκευή ταυτοτήτων φύλου.
EXERCISES IN SPEAKING OUT, VOLUME 1
Το έργο Exercises in Speaking Out, Volume 1 είναι μια σειρά κολάζ και συνάμα ένα βιβλίο τέχνης, η σύλληψη του οποίου βασίζεται σε ένα διάλογο μεταξύ φωτογραφιών με γυμνά από ελληνικά περιοδικά lifestyle της δεκαετίας του ’90 και ερωτικών φωτογραφιών από την Ανατολική Γερμανία της δεκαετίας του ’70 και ’80. Αποτελεί το πρώτο μέρος ενός εκτεταμένου εικαστικού έργου, το οποίο βασίζεται σε μια επανάγνωση της εφηβικής μου συλλογής περιοδικών lifestyle, τα οποία ανακάλυψα εκ νέου κατά την περίοδο της πανδημίας. Επιστρέφοντας σε αυτή τη συλλογή εικόνων σαν να περιείχε τα σπέρματα της καλλιτεχνικής μου φωνής, και συλλογιζόμενη συγχρόνως την επιτακτικότητα της πνευματικής, ψυχικής, αισθηματικής και οικονομικής επιβίωσης υπό συνθήκες πανδημίας, το Exercises in Speaking Out διευρύνει την έννοια της επιβίωσης ως μιας χειραφετητικής πράξης του να μαθαίνει κανείς να μιλά, να βρίσκει τη δική του φωνή ενάντια στα πολιτιστικά πλαίσια που επιβάλλει ο καπιταλισμός. Το Exercises in Speaking Out αντανακλά τη μορφή των βιβλίων ασκήσεων, ενώ το Volume 1 διερευνά πτυχές της χημικής σύστασης και της δομικής σύνθεσης της φωτογραφίας.
Κλάρα Σαρλότε Τσάιτς
Η Κλάρα Σαρλότε Τσάιτς (γεν. Δρέσδη, Γερμανία) ζει και εργάζεται ως συγγραφέας και καλλιτέχνης στη Λειψία.
UNSPOKEN FORMS – RECLAIMING SPEECH
Στο επίκεντρο των καλλιτεχνικών εγκαταστάσεων της Κλάρα Σαρλότε Τσάιτς βρίσκονται οι ποιητικές δυνάμεις: ηθικές και αισθητικές στρατηγικές που προσφέρουν τη δυνατότητα να ακουστεί κάτι και οι οποίες εκβάλλουν σε μια αισθητήρια εντύπωση. Με ποιο τρόπο μπορούμε να αντιληφθούμε με το σύνολο των αισθήσεών μας καθώς και με μεγαλύτερη ενσυναίσθηση, και να προσδώσουμε σε λέξεις νέες οπτικές νοήματος, ώστε να έρθουμε σε επαφή με κάποιον ή με κάτι; Τα έργα της καλλιτέχνιδος εστιάζουν κατά κύριο λόγο σε μια χειραφετητική, παγκόσμια και ‘γυναικεία’ προοπτική. Το θεματικό εύρος τους επεκτείνεται και στην Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα ως μια γυναίκα της Ευρώπης, κάτοπτρο και σημείο στοχασμού περί ενός ερωτήματος ταυτότητας, το οποίο καθιστά δυνατή μια βιογραφική και υπερβαίνουσα τη διαφορετικότητα των καταστάσεων σύγκριση στην αντίληψη του ίδιου του εαυτού με το περιβάλλον. Τι συνδέει την αφήγηση αυτής της γυναίκας με αυτήν των σύγχρονων γυναικών, με τρόπο άχρονο, διεθνικό και ανεξάρτητο καταγωγής; Μια κριτική και συνάμα παιγνιώδης παρατήρηση μεταξύ του προσωπικού και του πολιτικού, του συναισθηματικού και του αναλυτικού. Τα εκτιθέμενα έργα -φωνές, εικόνες και θραύσματα λέξεων- στοχεύουν να υπενθυμίσουν ότι οι τρέχουσες οριοθετήσεις και αυστηρές αντιπαραβολές ολικά συνεκτικών πολιτισμών εδράζονται σε πλασματικές κατασκευές.
Μάριος Χατζηπροκοπίου
Ο Μάριος Χατζηπροκοπίου (γεν. Θεσσαλονίκη, Ελλάδ) είναι ποιητής, περφόρμερ και ερευνητής με έδρα την Αθήνα.
ΓΙΟΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ: ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΦΩΝΩΝ
Στα Απομνημονεύματά του (1903), ο Dr. Daniel Paul Schreber (1842–1911), τέως πρόεδρος δικαστηρίου εφετών, έγκλειστος σε ψυχιατρική κλινική, εκθέτει με ακρίβεια το παρανοϊκό σύστημά του: η συντέλεια πλησιάζει, ο ίδιος είναι ο τελευταίος άνθρωπος εν ζωή και ο μοναδικός που μπορεί να σώσει το είδος – αρκεί να μεταμορφωθεί σε γυναίκα και, γονιμοποιημένος από θεϊκές ακτίνες, να κυοφορήσει το νέο ανθρώπινο ον. Ο Σρέμπερ περιγράφει λεπτομερώς τις φωνές που σφυροκοπάν τα νεύρα του: αδιάκοπα μουρμουρητά, φράσεις που εγκαταλείπονται ανολοκλήρωτες, λέξεις που επιβραδύνονται, μηχανικά πουλιά που παπαγαλίζουν ομόηχες λέξεις, αλλά και τις προσπάθειές του να αντισταθεί μέσω της δικής του φωνής. Συνδέοντας τα Απομνημονεύματα του προέδρου με αυτοβιογραφικό υλικό αναταραχής φύλου, τα τρία ηχητικά ποιήματα που παρουσιάζονται εδώ διερευνούν ταυτόχρονα το εργοστάσιο των επιβεβλημένων από την πατριαρχία φωνών και τις φωνές της ενσώματης αντίστασης, ενώ επιχειρούν να αναδείξουν τους ήχους του μαρτυρίου, αλλά και τη πολυφωνία της έμφυλης μεταμόρφωσης.
Αλίσα Κόσακ
Η Αλίσα Κόσακ (γεν. Έρλανγκεν, Γερμανία) είναι εικαστική καλλιτέχνης που ζει και εργάζεται στη Λειψία. Η κύρια πτυχή της καλλιτεχνικής της πρακτικής συνίσταται στις συνθήκες, μορφές και πρακτικές της παρουσίασης και πρόσληψης του καλλιτεχνικού έργου.
ON DISPLAY – FRAGMENTS
Είτε ως καλλιτεχνικά έργα στο μουσείο και σε δημόσιους χώρους, είτε ως εμπορεύματα στις βιτρίνες: Κοινό σε όλα δεν είναι μόνο ο εκθεσιακός τους χαρακτήρας, αλλά επίσης και το ότι το πολιτιστικό τους υπόβαθρο, καθώς και τα προσωπικά ενδιαφέροντα του θεαματικού κοινού και των θεσμών της τέχνης διαδραματίζουν ένα καθοριστικό ρόλο στην αξιολόγηση και επιλογή των αντικειμένων. Στο έργο της Αλίσα Κόσακ ON DISPLAY – FRAGMENTS δεν είναι μόνο οι οπτικές ομοιότητες μεταξύ του εκθεσιακού ντιζάιν και της παρουσίασης των εμπορευμάτων, στις οποίες εστιάζεται η εικαστική της έρευνα. Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζουν τόσο η αντιπαράθεση με τη λειτουργία των μουσείων ως θεματοφυλάκων της πολιτιστικής ταυτότητας, όσο και η θεώρηση των καταναλωτικών προϊόντων ως δυνητικού μέσου του σχηματισμού ταυτότητας. Η αντιπαραβολή των δυο μορφών έκθεσης αντικειμένων που σκηνοθετεί η εγκατάσταση δεν διαμορφώνει μόνο παραστατικές αλληγορίες, αλλά παραπέμπει και στην ανθρώπινη βασική ανάγκη για αναγνώριση και ένταξη.
Η Αικατερίνη Γκεγκισιάν, ο Μάριος Χατζηπροκοπίου, η Αλίσα Κόσακ και η Κλάρα Σαρλότε Τσάιτς ήταν το 2020 υπότροφοι του προγράμματος φιλοξενίας και ανταλλαγών για καλλιτέχνες, καλλιτέχνιδες και συγγραφείς του Ινστιτούτου Γκαίτε Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Halle 14, το Τμήμα Διεθνούς Συνεργασίας του Δήμου της Λειψίας και το λογοτεχνικό περιοδικό Edit.
Πίσω
