Literatuur op Youtube
Een kijkje in het Booktube-universum

Tekst was gisteren, bewegend beeld is vandaag - dit is de wereld van de boekbloggers niet ontgaan. Ook in Duitsland gebruiken ze YouTube steeds vaker als platform voor hun boekentips en -recensies.
 

Als het gaat om ‚stapels ongelezen boeken‘ (SuB's) en ‚tags‘, als er ‚hauls‘ en ‚boekenplanktours‘ worden georganiseerd - dan zit je midden in de wereld van boekgerichte Youtubers, kortweg Booktubers. Ook in Duitsland heeft zich de afgelopen jaren een actieve gemeenschap gevormd die het format innovatief en intensief gebruikt. De korte video's zijn meestal 15 tot 20 minuten lang en worden meestal wekelijks gepubliceerd. Booktubers onderhouden vaak ook hun eigen blogs en Instagram-kanalen en wisselen informatie uit met collega's via de commentaarfunctie of intekenlijsten. Een korte tour door hun eigen universum.

Verliefd op regels

Een van de clichés over Youtubers is dat het meestal eenzame couch potatoes zijn met als enige venster op de wereld de camera van hun laptop. Niets is minder waar als je bijvoorbeeld kijkt naar de posts op het kanaal ‚zeilenverliebt‘. De booktuber neemt video's op met vrienden en gaat soms live shoppen bij Hugendubel of zendt uit vanaf de boekenbeurs in Frankfurt. Het kanaal heeft een kleurrijk design en nodigt uit om te ontdekken - zoals vaak het geval is bij Booktube, ligt de focus op young adult en fantasy titels.

liberarium

Tweede cliché: bij Booktube draait alles om gezellige, feelgoodboeken die niet mogen beledigen. Ook fout! ‚Liberiarium‘ behandelt vragen over geestelijke gezondheid of leest en becommentarieert 1-ster-beoordelingen van boeken voor Young Adults. Het kanaal, dat zich richt op fantasy-, strip- en horrortitels, heeft ook oog voor queer standpunten, zet de eerste stappen voor nieuwe auteurs en presenteert de nieuwste aankopen in ‚Book Hauls‘.

Kossis Wereld

Met ‚KossisWelt‘ werd een volledig uniek format ontwikkeld: Geïnspireerd door de roman Der schönste Grund, Briefe zu schreiben van Ángeles Doñate, nodigt de booktuber haar kijkers uit om haar brieven te sturen met hun eigen boekentips - die ze vervolgens in haar video's presenteert. De Booktuber is een pionier: toen ze haar eerste video in 2009 naar YouTube uploadde, was er nog geen noemenswaardige scène. Vandaag de dag heeft ze een fanbase van meer dan 13.000 abonnees.

Boekverhalen

Naast Young Adult is het tweede grote Booktube-genre waarschijnlijk klassiekers: er zijn langetermijnfavorieten en eeuwige favorieten in de rubriek ‚BuchGeschichten‘. Ilke Sayan presenteert haar favorieten, soms thematisch (boeken over de wildernis), soms per formaat (drie smalle klassiekers). Er zijn ook landenspecials die aansluiten bij actuele trends - zoals in de herfst van 2021 over het boekenbeursgastland Canada - of themaspecials, waarvoor ze ook interviews afneemt.

LiteraturLärm

‚Literaturlärm‘ is ook gewijd aan nogal atypische onderwerpen zoals poëzie en natuur op YouTube: De focus ligt op kleinere onafhankelijke uitgevers en er worden zelfs Engelstalige titels besproken. De video's zijn in subtiel zwart-wit en bevatten beschouwingen over het format, samenwerkingen en betaalde content.

VERStand.Booktube

‚VersTand.Booktube‘ heeft onder andere oog voor weinig besproken regio's zoals Oost-Europa en kleinere uitgeverijen zoals het Berlijnse Guggolz Verlag. De Booktuber brengt het publiek dichter bij Noorse klassiekers en ontdekkingen uit Wit-Rusland en Rusland. Waar andere kanalen vertrouwen op kleurexplosies en snelle muziek voor een zintuiglijke overload, is de stemming hier meer ingetogen en gefocust; regelmatige ‚lees- en levensupdates‘ maken het account toegankelijk en persoonlijk.

Caros Boeken

Caro's Boeken gaat grote uitdagingen niet uit de weg: de booktuber kwam bijvoorbeeld met het idee voor een ‚Proust reading vlog‘. In andere posts maakt ze een „boekenplankentour‘ door haar Diogenes-bibliotheek of organiseert ze een virtuele chat over Japanse literatuur.

KainUndAbel

Mannelijke Booktubers zijn erg zeldzaam in het Booktube-universum, zelfs na een grondig onderzoek. Een uitzondering is ‚KainUndAbel‘, dat zich sterk richt op klassiekers, maar ook speelse inhoud biedt, zoals een boekendag - een soort vraag-en-antwoordspel met Booktuber-vrienden. Er is ook veel zelfironie, bijvoorbeeld in het artikel ‚Ein Dude liest eine Seite‘.