Lezing
Victims and Perpetrators in Museums – How Germans dealt with the Nazi past in Exhibitions

Amsterdam German Studies Lectures

vr 29–06–2018
20:00 uur Academisch-Cultureel Centrum Spui25

Aanmelden
De Amsterdam German Studies Lectures zijn gewijd aan actueel onderzoek naar de nieuwste geschiedenis van Duitsland en Europa. De initiatiefnemers nodigen enkele malen per jaar een gerenommeerde buitenlandse academicus uit, om zijn onderzoek in een openbare lezing aan een Nederlands publiek te presenteren.
Deze keer: historicus Christoph Kreutzmüller, curator bij het Jüdische Museum in Berlijn.  

De Berlijnse historicus en tentoonstellingsmaker Christoph Kreutzmüller geeft een kritische analyse van Duitse tentoonstellingen over het Derde Rijk sinds de jaren 1950. Volgens hem dreigt de publieke tentoonstelling over het nationaalsocialimse onder zijn eigen succes te bezwijken. Vroege fotopresentaties werden nog opgezet door outsiders, die vochten tegen het collectieve vergeten. Zij deden een appel op Duitse overheid om zich meer te engageren met het Duitse Erinnerungslandschaft. Door deze professionalisering van tentoonstellingen raakte de band met lokale initiatieven naar de achtergrond. Hierdoor nam de maatschappelijke kritiek toe – tegenwoordig ook uit populistische hoek.

Kreutzmüller schildert deze ontwikkeling aan de hand van klassieke Duitse tentoonstellingsprojecten – van Gelber Stern uit 1959, via de Gedenkstätten in concentratiekampen in Oost- en West-Duitsland tot aan Topografie des Terrors (1987), het Joodse Museum (2001) en het Holocaust-Denkmal (2005) in Berlijn. Hij heeft aandacht voor de verschuivende thema's (daders, slachtoffers), beeldtalen en politieke contexten, maar ook voor dubbele bodems, zoals de vraag of herdenken soms een Duitse Exportschlager is geworden. Hoe verhoudt maatschappelijke engagement zich tot professionalisering? Hoe worden tentoonstellingen over de Jodenvervolging tegenwoordig vormgegeven en onder welke maatschappelijke druk gebeurt dat?

Chistoph Kreutzmüller is als Zeithistoriker verbonden aan de Humboldt-Universiteit en als curator aan het Museum Haus der Wannseekonferenz in Berlijn. Momenteel is hij vrijgesteld om het thema Holocaust in de nieuwe vaste tentoonstelling van het Joodse Museum in Berlijn te ontwerpen. Tevens is hij voorzitter van de Verein Aktives Museum Faschismus und Widerstand. Kreutzmüller heeft vele publicaties op zijn naam staan. Hij deed onderzoek naar de onteigening van Joods bezit in de jaren dertig en veertig, naar Berlijn als hoofdstad van het Derde Rijk en naar de fotogeschiedenis van de Jodenvervolging in Duitsland en Europa. Hij is bovendien een voortreffelijk kenner van de Duitse bezetting van Nederland.

Op dezelfde dag vindt er i.s.m. het NIOD een DIA-Graduiertenkolleg over het thema Krieg, Besatzung, Verbrechen. Abrechnung und Aufarbeitung in Deutschland und den Niederlanden nach 1945 plaats.
Locatie en tijd: UvA, Bushuis F2.08B, Kloveniersburgwal 48, Amsterdam / 9:30-13:30 uur
Gasten: Michael Wildt (Berlin), Felix Bohr (Göttingen), Kristina Meyer (Jena), Rick Tazelaar (IfZ München), Peter Romijn (NIOD)
Aanmelding verplicht via Dr. Christina Morina.