Lezing | Gesprek
Ausgeschlossen – Eine Weltreise entlang Mauern, Zäunen und Abgründen

30 JAAR VAL VAN DE MUUR

Auteur Kerstin Schweighöfer in gesprek met uitgever Marc Engelhardt en medeauteur Birgit Kaspar

ma 28–10–2019
20:00 uur Goethe-Institut Amsterdam

Dertig jaar na de Val van de Muur ontstaan op vele plaatsen nieuwe muren, hekken en barricades. Dit om migranten, armen en opstandelingen af te weren.
Voor hun nieuwste boek Ausgeschlossen – Eine Weltreise entlang Mauern, Zäunen und Abgründen zijn de Weltreporter, het grootste netwerk van freelance Duitse buitenlandcorrespondenten, dit fenomeen nagereisd en hebben muren op alle continenten bezocht. Om met diegenen te spreken die deze barrières bouwen en diegenen die ze trotseren. Hun inzichten zijn spannend, aangrijpend en laten altijd weer zien: muren zijn vooral in beton gegoten vrees. Afscheiding kan geen problemen oplossen.
 
Drie Weltreporter presenteren het 'Mauerbuch':

• Marc Engelhardt (Genève)
• Birgit Kaspar (Toulouse)
• Kerstin Schweighöfer (Den Haag)

Na de lezing en het gesprek volgt een discussie met het publiek.

Darnaast zal op die avond in de grachtenzaal van het Goethe-Institut Amsterdam de fototentoonstelling Wall of Silence van Vincent van den Hoven te zien zijn.
Een litteken in de natuur, zo ziet de Nederlandse fotograaf Vincent van den Hoven (Leiden, *1959) de Atlantikwall die is gebouwd in een tijd van oorlog. Meer dan 5.000 km lang was deze verdedigingslinie, die Hitler ter voorkoming van een geallieerde invasie tijdens WO II in de bezette gebieden had laten bouwen: van Noorwegen tot aan de Frans-Spaanse grens. Ook in Nederland heeft deze onvoorstelbaar lange Atlantikwall littekens achtergelaten: kustbatterijen, versperringen en ondersteuningsbunkers in de duinen van de Hollandse kust, Zeeuwse kust en het Waddengebied. Vreemde objecten in het landschap zijn het, want eigenlijk horen ze daar niet te zijn, maar ze liggen er wel: inmiddels verweerd, verbrokkeld en door de natuur overwoekerd en overwonnen. Waar ooit de kanonnen bulderden, heerst nu de stilte en zingen de vogels op oud beton, zo ontdekte de fotograaf tijdens zijn vele zwerftochten door het gebied. Bijna vergeten erfgoed, waar zelden iemand komt.
Door zijn manier van fotograferen en een speciaal hiervoor ontwikkelde techniek met een zelfgebouwde camera obscura en perkament is Vincent van den Hoven er niet alleen in geslaagd, het effect van vervreemding te versterken en te intensiveren. De gebruikte techniek zorgt ook voor een verrassende metamorfose van een realistisch onderwerp: de fotograaf laat raadselachtige, fascinerende landschappen ontstaan met muren vol magie en bovendien los van tijd en plaats. Het zouden ook resten van een Romeinse muur kunnen zijn. Wie heeft dat ooit gebouwd, vraagt de kijker zich onwillekeurig af. Wanneer? Waarom? Wat is hier gebeurd? Magische oerlandschappen zijn het, die door hun grote schoonheid de kijker doen verlangen deze betoverende plekken zelf te verkennen. Maar tegelijkertijd aarzel je, want het is een pijnlijke schoonheid – één, die onbehagen veroorzaakt, liefelijk en bedreigend tegelijk. Een soms beangstigende droomwereld, verscholen in de duinen.

I.s.m. het Genootschap Nederland Duitsland, Weltreporter.net, de Deutsche Evangelische Gemeinde Amsterdam en het Consulaat-Generaal van de BRD in Amsterdam.