Hoe relationeel lezen de canon ontregelt

Op 30 april 2024 verwelkomen we je graag bij onze eerste online lezing in het kader van #Vorzeichen. Wie, wat en hoe we lezen. Onze eerste spreker is Jeannette Oholi (Dartmouth College, VS), die onder de titel Hoe relationeel lezen de canon ontregelt ideeën zal delen over hoe de literatuur van zwarte auteurs, auteurs van kleur en andere raciaale auteurs in Duitsland relationeel ten opzichte van elkaar gelezen kan worden om recht te doen aan de diverse literaire tradities.

De online lezing vindt plaats in samenwerking met het Leibniz Centrum voor Literair en Cultureel Onderzoek (ZfL) Berlijn en wordt gemodereerd door Dr. Kyung-Ho Cha en Dr. Maha El Hissy. Deelname is gratis, de lezing wordt gehouden in het Duits en uitgezonden op Zoom. Een opname zal na afloop beschikbaar zijn op de website van de reeks #Vorzeichen. U kunt zich vooraf registreren of direct deelnemen aan het evenement via de link.


De lezing is de eerste van in totaal zes gesprekken met experts uit de academische en literaire wereld in de serie #Vorzeichen. Wie, wat en hoe we lezen. Het doel van de serie is om samen canonkritiek te beoefenen door te focussen op lezen als een machtskritische praktijk. Teksten, vormen van schrijven, esthetica, discoursen, denkfiguren en topoi die voorbij hegemonische, d.w.z. dominante, canoniseringsprocessen opduiken, zullen worden onderzocht. In samenwerking met een academisch instituut zullen de online lezingen sprekers uit verschillende velden bevatten, zoals de academische wereld, uitgeverijen en vertalingen, die de uitsluiting van teksten en auteurs door canoniseringsprocessen en marktdruk zullen bespreken.
De een uur durende online evenementen zijn toegankelijk voor iedereen die geïnteresseerd is in literatuur en worden in het bijzonder aanbevolen voor germanisten, studenten, uitgevers en vertalers.

Abstract

De literatuur van Zwarte auteurs en auteurs of colour in Duitsland wordt nog steeds meestal los van elkaar gelezen en niet relationeel, in relatie tot elkaar. Een dergelijke lezing is problematisch omdat, om de woorden van Mithu Sanyal te gebruiken, het een ‚gemeenschap van boeken‘ in Duitsland verhult. Historisch gegroeide solidariteiten en gemeenschappelijke, hardnekkige weerstanden blijven verborgen. Tegelijkertijd betekent een dergelijke lezing, die literaire teksten isoleert en afzondert, dat de literatuur van zwarte auteurs en auteurs van kleur in Duitsland onophoudelijk wordt ontvangen als ‚nieuw aangekomen‘. Dit versterkt uiteindelijk de canon en onderdrukt de diverse literaire tradities van zwarte auteurs, auteurs van kleur en andere raciaale auteurs in Duitsland.

In mijn lezing wil ik graag ideeën delen over hoe een relationele lezing eruit zou kunnen zien, welke thema's overwogen zouden kunnen worden en welke effecten deze lezing heeft op de canon en de literatuurgeschiedenis. Hierbij volg ik wetenschappers als Elahe Hashemi Yekani die ervoor pleiten om wanorde in de canon te brengen in plaats van er simpelweg tegenin te gaan met een tegencanon. Relationeel lezen kan wanorde brengen in de canon, omdat het verbindingen en vervlechtingen, breuken en continuïteiten onthult in en tussen literaire tradities die deel uitmaken van de Duitse (literaire) geschiedenis.
 

Over Jeannette Oholi

Jeannette Oholi is momenteel postdoctoraal onderzoeker aan het Dartmouth College in de Verenigde Staten. Ze voltooide haar doctoraat over hedendaagse Zwarte Europese literatuur aan de Justus Liebig Universiteit Giessen. Momenteel werkt ze aan een bloemlezing over Zwarte Duitse literatuur, die in de zomer van 2025 bij transcript zal verschijnen. Jeannette Oholi beweegt zich ook graag buiten de universiteiten en was onder andere betrokken bij het festival van de Zwarte Literatuur Resonanzen in 2022 en 2023. Momenteel werkt ze aan haar habilitatieproject over antiracisme en literatuur.

Gespreksleiding

Dr. Kyung-Ho Cha is literatuurwetenschapper aan het Leibniz Centrum voor Literair en Cultureel Onderzoek (ZfL Berlijn). Zijn onderzoek richt zich op hedendaagse literatuur in een (post)migrantencontext, 18e en 19e eeuwse literatuur en klassiek modernisme.

Dr. Maha El Hissy steld dit jaar de serie #Vorzeichen voor de Goethe-Instituten in Noordwest-Europa samen Ze is een freelance literatuurwetenschapper en criticus. Binnenkort verschijnt er bij Verbrecher Verlag een door haar samengestelde bloemlezing over kunst en literatuur van immigratie naar naoorlogs Duitsland.