Huis Marseille presenteert sinds september een solotentoonstelling van de Duitse fotograaf Jochen Lempert. Zijn poëtische zwart-witfoto's, geïnspireerd door zijn wetenschappelijke achtergrond in biologie, tonen de natuurlijke wereld in zijn meest uiteenlopende vormen.
Natural Sources is de eerste grote solopresentatie van Lemperts werk in Nederland.
Opgeleid als bioloog en libellenspecialist, begon Lempert pas op 31-jarige leeftijd aan zijn carrière als fotograaf. Zijn wetenschappelijke achtergrond en kennis van de natuurlijke wereld vormen de basis van zijn gevarieerde werk, waarin hij zijn observaties van de vele verschijningsvormen van flora en fauna vastlegt. Als een ontdekkingsreiziger beweegt hij zich door de natuur en laat hij zich inspireren door wat hij tegenkomt, zoals wolkenformaties, zwermen vogels of een mier die een blad groter dan zijn eigen lichaam draagt.
Vanuit het westerse, antropocentrische wereldbeeld wordt een dier vaak gereduceerd tot object en wordt de mens beschouwd als superieur aan het dier. Met zijn poëtische benadering van de natuur nodigt Lempert de toeschouwer uit om op een andere, empathische manier te kijken naar wat de natuur ons biedt. Als een wetenschapper onderzoekt, verzamelt en categoriseert hij zijn onderwerpen, maar tegelijkertijd legt hij dieren, planten en micro-organismen vanuit een gelijkwaardig gezichtspunt vast. Zijn foto's zijn echter niet bedoeld om de natuur te idealiseren, maar juist om het antropocentrische perspectief te bekritiseren.
De (verstoorde) relatie tussen mens en natuur
In zijn werk onderzoekt Lempert ook de (verstoorde) relatie tussen mens en natuur. De titel van de tentoonstelling,
Natural Sources, verwijst naar de in de natuur aanwezige hulpbronnen die onmisbaar zijn voor de mens. De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat de menselijke activiteit een bijna onomkeerbaar effect op de aarde heeft, die zich bijvoorbeeld uit in het schaarser worden van niet-hernieuwbare hulpbronnen zoals fossiele brandstoffen, maar ook in de vervuiling van de oceaan met plastic afval.
Op de foto
Plastic Bag (2017) is te zien hoe een kwal in een plastic zak is komen vast te zitten. Kwallen behoren tot de oudste levensvormen op aarde en leven al zo'n 500 miljoen jaar in de oceaan. Hoewel plastic – relatief gezien – nog maar kort bestaat, heeft de zogeheten plasticsoep inmiddels al een onuitwisbare impact op het leven in de oceaan.
Lemperts benadering van fotografie
Lemperts fijnzinnige, zwart-witte, analoge beelden zijn meestal gedrukt op klein en middelgroot formaat en steevast niet ingelijst. Zijn foto's tonen zijn fascinatie voor de ervaring van de natuur op een zo direct mogelijke manier, zonder teveel manipulaties of theorieën. Lempert fotografeert altijd met een analoge camera, vaak met een 50mm-lens, om de natuurlijke focus van het menselijk oog na te bootsen. Met evenveel aandacht voor detail als hij zijn foto's maakt, maakt hij ook de afdrukken ervan, met door hemzelf bereide ontwikkel- en fixeermiddelen. Ook plaatst hij soms organische materialen, zoals een blad of bioluminescente algen, direct op het negatief, waardoor er een complex beeld ontstaat.
Alca Impennis
Al ruim dertig jaar werkt Lempert aan de doorlopende serie
The Skins of Alca Impennis (1992-doorlopend), waarbij hij alle soorten van de reuzenalk fotografeert. In de 19e eeuw werden de laatst overlevenden reuzenalken gedood, getaxidermeerd en opgenomen in etnografische museumcollecties. Met het fotograferen van de reuzenalk in hun huidige habitat achter het glas, kaart Lempert aan hoe processen van conservering van dieren in de geschiedenis vaak samenvallen met het uitsterven ervan.
De tentoonstelling
Natural Sources brengt enkele vroege series, zoals
The Skins of Alca Impennis, samen met de collectiestukken
Oiseux-Vögel (1997-2004) en de recente collectieaanwinst
Ivy Shadow and Horse (2021), aangevuld met recentere werken. De selectie van de werken, die zonder chronologische hiërarchie naast elkaar worden geplaatst, wordt door Lempert voor iedere tentoonstelling aan de context van het museum aangepast. Altijd is hij daarbij op zoek naar associaties en kruisverwijzingen bij naast elkaar hangende werken.
Natural Sources is in samenwerking met Centre Pompidou tot stand gekomen en zal na de tentoonstelling in Huis Marseille doorreizen naar C/O Berlin.
Biografie
Jochen Lempert (1958, Moers, Noordrijn-Westfalen, Duitsland) en woont en werkt in Hamburg. Hij studeerde biologie aan de Friedrich-Wilhelms-Universität in Bonn (1980-1988), waar hij onderzoek deed naar de fauna, ecologie en voortplanting van libellen (Odonata) in regenwoudwateren in Liberia, West-Afrika. Tussen 1978 en 1989 vormde hij samen met Jochen Müller en Jürgen Reble het experimentele filmcollectief Schmelzdahin. Samen onderzochten zij de mogelijkheden van het gebruik van celluloidfilm en chemische processen, inclusief het kweken van bacteriën. In 1990 ontving hij de Alfried Krupp von Bohlen und Halbach Foundation Grant for Contemporary Photography, sinds 1982 een van de meest prestigieuze prijzen in Duitsland. Ook ontving hij de Ars Viva Photography-prijs (1995) en de Camera Austria Award for Contemporary Photography (2017). Zijn werk is internationaal tentoongesteld in Centre Pompidou, Parijs (2022), Portikus, Frankfurt (2022), Kunsthaus Wien, Wenen (2018), The Izu Photo Museum, Japan (2016-2017), Hamburger Kunsthalle, Hamburg (2013), Rochester Art Center, Minneapolis (2012), Museum Ludwig, Keulen (2010).
Tickets
href="https://tickets.huismarseille.nl/nl/events/tickets" target="_blank"> Tickets voor rondleiding
Terug
