Literatura sensacyjna dla dzieci i młodzieży 2018
Uwaga, napięcie!
Opowieści detektywistyczne i kryminały cieszą się popularnością wśród młodych czytelników; najważniejsze, by trzymały w napięciu. Oto przegląd nowości wydawniczych i hitów tego gatunku.
Marlene Zöhrer
Na wiosnę 2018 roku, po niemal dziewięćdziesięciu latach od pierwszego wydania detektywistycznej powieści Ericha Kästnera Emil i detektywi, książka ta znów znalazła się na liście bestsellerów Spiegla w kategorii literatura dla młodzieży. Utrzymująca się niezmiennie popularność tej klasycznej pozycji skłania do pytania, co aktualny rynek książki ma jeszcze do zaproponowania młodym czytelnikom w dziedzinie literatury kryminalnej.
W kategorii książka dla dzieci na liście bestsellerów Spiegla znajdujemy na przykład Achtung, Dinos!, tom z serii Die drei??? Kids Borisa Pfeifera i Ulfa Blancka. Trzeba przyznać, że obecnie wydaje się mnóstwo historii detektywistycznych i kryminałów dla dzieci w seriach. Często są to kontynuacje poprzednich wątków albo popularne serie dostosowywane do innej grupy wiekowej, które utrzymują się od lat, jeśli nie od dekad, na rynku wydawniczym, np. wspomniana wersja Die Drei dla dzieci, wersja Die Drei !!! dla dziewcząt albo komiks przygodowy Die drei??? Das Dorf der Teufel adresowany do nastoletnich czytelników.
Die Drei – od kilkudziesięciu lat stała pozycja w biblioteczkach młodzieży, która doczekała się wielu wersji. | Foto: © Kosmos Verlag
Do tego dochodzą przekłady znakomitych serii kryminalnych, na przykład przeznaczone dla najmłodszych czytelników przygody komisarza Gordona autorstwa Ulfa Nilssona i Gitte Spee Komisarz Gordon lub trzymające w napięciu a przeznaczone dla dzieci historie zatytułowane Biuro detektywistyczne Lassego i Mai Martina Widmarka i Heleny Wills. Albo Flawia de Luce Alana Bradleya dla młodzieży i seria Zbrodnia niezbyt elegancka Robina Stevensa, której czwarta część Śmiertelne dziedzictwo ukazała się w marcu 2018 roku. Również obsypana nagrodami para niezwykle uzdolnionych śledczych, Rico i Oscar, stworzona przez Andreasa Steinhöfela, a przez czytelników uważana nierzadko za następców Emila, bohatera powieści Kästnera, doczekała się czwartego tomu przygód zatytułowanego Rico, Oscar und das Vomhimmelhoch. Z kolei opowieść detektywistyczna dla dzieci Kirsten Boie o Thabo pod tytułem Thabo. Detektiv und Gentelman rozgrywająca się w Afryce rozrosła się w latach 2016-2017 w trzytomową serię; możemy też spodziewać się publikacji kolejnych przygód Thabo ze Swazilandu i słuchowiska radia NDR.
W utrzymanym w lekkim tonie debiucie książkowym Die Bratwurstzipfel-Detektive und das Geheimnis des Rollkoffers jej autor Jens Steiner posyła bandę barwnych przypadkowo dobranych młodocianych postaci stworzonych według najlepszych wzorców kryminalnej konwencji na poszukiwanie śladów przestępców do tajemnego systemu tuneli pod miastem, w którym wtajemniczeni rozpoznają Zurych. Daniel Napp, twórca niezwykle lubianych przez czytelników przygód doktora Brumma z udziałem niedźwiedzia, tym razem zabiera czytelniczki i czytelników do fryzjera, by tam opowiedzieć Sieben haarsträubende Fälle für Kommissar Hummel. Trójka rodzeństwa wciągnięta w rozwiązywanie kolejnego zagadkowego przypadku – tajemniczej kradzieży lakieru do włosów – podsłuchuje fryzjera Pellepaua, utalentowanego gawędziarza, strzygącego wyłącznie klientów słuchających jego strasznych opowieści.
Wachlarz tematyczny literatury kryminalnej dla dzieci i młodzieży jest szeroki: od szalonych pościgów za gangsterami do skradzionego lakieru do włosów. | Foto: © Oettinger (Thabo), Carlsen (Rico), Rowohlt rotfuchs (Ravioli), Ravensburger (Bratwurstzipfel), Boje (Kommissar Hummel), Nilpferd (Stunk)
Natomiast akcja opowieści dziesięcioletniego, pierwszoosobowego narratora Katji Reider Das Ravioli-Chaos oder Wie ich plötzlich Held wurde toczy się w supermarkecie. I chociaż umiejętności bohaterów, Lenniego i jego najbliższego przyjaciela Waltza, niezupełnie wystarczą na zrobienie kariery w Federalnym Urzędzie Kryminalnym, gdzie ubiegają się o pracę, to przyczynią się do ich rozgłosu, gdyż obaj utrudniają śledztwo, o czym książka opowiada z wielkim humorem. Również w książce Fritza Fassbindera Rocky, die Gangster und ich oder wie Mathe mir das Leben rettete (echt jetzt!) dwaj przyjaciele prowadzą śledztwo w pewnej szczególnie niebezpiecznej aferze; jeden z przyjaciół to tym razem zwolniony ze służby pies policyjny. Rocky i Felix opowiadają na zmianę o spotkaniu gangsterów, o porwaniu i o tym, że niekiedy matematyka bardzo się przydaje.
Wśród książek dla młodzieży coraz większą popularność zyskują trillery: „Zartbittertod” Elisabeth Herrmann | Foto: © cbj
Podczas gdy kryminały dziecięce pełne są historii o gangach, okraszonych żywym humorem albo – jak w przypadku książki dla początkujących czytelników Melanie Laibls i Marii Karipidous Stunk in Waldstätten – Ein Fall für Robin Spatz – śledczym jest zwierzątko, to powieści dla młodzieży są zdecydowanie mroczniejsze i pełne napięcia. W Zartbittertod Elisabeth Herrmann na przykład czytelnik śledzi ponure tajemnice rodzinne a poszukiwanie informacji przez adeptów szkoły dziennikarstwa naprowadza na trop morderstwa o podłożu politycznym.