Christoph Schlingensief i jego filmy

Christoph Schlingensief Plakat © ???

Christoph Schlingensief - artysta totalny, bezwzględny prowokator, który w polemiczny sposób niepokornie eksplorował tematy związane z polityką i wykluczeniami stygmatyzującymi ludzi zaliczanych do marginesu społeczeństwa.  Jego filmy nie były prezentowane do tej pory w Polsce i dla polskiego odbiorcy pokazy w 2012 roku były pierwszą okazją do zmierzenia się z twórczością artysty.
 

Sylwetka artysty

Christoph Schlingensief © ???

Christoph Schlingensief, niemiecki reżyser operowy, teatralny, radiowy, konferansjer talk showów, performer, a przede wszystkim, co zawsze podkreślał, reżyser filmowy. Artysta totalny, bezwzględny prowokator, który w polemiczny sposób niepokornie eksplorował tematy związane z polityką i wykluczeniami stygmatyzującymi ludzi zaliczanych do marginesu społeczeństwa. Ale to właśnie sposób, w jaki realizował swoje filmy łącząc różne metody, formy oraz gatunki filmowe odwołujące się do estetyki trash cinema, science fiction, porno czy horroru, prowokowały odbiorców do refleksji nad kwestiami przez niego poruszanymi. Schlingensief był w Niemczech gwiazdą tej rangi co bożyszcza muzyki pop, znani politycy czy aktorzy mainstreamowi. Zwieńczeniem jego działalności artystycznej był otrzymany pośmiertnie Złoty Lew w Wenecji – za najlepszy narodowy pawilon w 2011 roku. Artysta planował przerobić pawilon na Niemieckie Centrum Odnowy Biologicznej i Profilaktyki z sauną, egzotyczną roślinnością i architekturą z błota. Centrum mieli zbudować afrykańscy robotnicy z Burkina Faso, miejsca, w którym artysta zamierzał stworzyć operę. Nagrodzony projekt „Kościół Strachu” został jednak już zrealizowany w zmienionej formie przez kuratorkę wystawy Susanne Gaensheimer oraz partnerkę artysty Aino Laberenz. Artysta zmarł na raka płuc dziesięć miesięcy przed otwarciem wystawy.
 

Filmy i opisy

Filmy Schlingensiefa nie były prezentowane do tej pory w Polsce i dla polskiego odbiorcy będzie to pierwsza okazja do zmierzenia się z twórczością artysty, poczynając od „Trylogii niemieckiej”, dzięki której zaczął być rozpoznawany. Jej pierwsza część „100 lat Adolf Hitler” dotyczy ostatnich chwil wodza III Rzeszy w interpretacji Schlingensiefa. Drugą, najbardziej kultową częścią jest „Niemiecka masakra piłą mechaniczną”, która opowiada historię masakry enerdowskich emigrantów, podczas podróży po zachodniej części Niemiec po upadku muru berlińskiego. Cykl zamyka „Terror 2000”, z polskim motywem. W trylogii poruszane są tematy bardzo trudne nie tylko dla Niemców, jak rozliczenie z historią III Rzeszy, problem zjednoczenia Niemiec, popularność organizacji neonazistowskich czy kwestie związane z pomocą ludziom poszukującym azylu politycznego. Całość jest przesączona estetyką traszową, chaosem, histerią i absurdem z perwersyjną domieszką humoru. W 2003 roku niemieccy anarchiści próbowali zniszczyć kopię „Terroru 2000” przy użyciu kwasu. Oprócz trylogii na retrospektywę złoży się „Egomania” – apokaliptyczna wizja końca świata z Tildą Swinton oraz Udo Kierem, „Freakstars 3000”, telewizyjny program poszukujący talentów wśród osób upośledzonych umysłowo oraz „Menu Total”, który na Berlinale został wygwizdany, a Wim Wenders opuścił projekcję po dziesięciu minutach, natomiast według reżysera jest to bezapelacyjnie jego najlepsza produkcja. Kolejne tytuły retrospektywy to: „United Trash” jedna z części trylogii afrykańskiej, w obscenicznie genialny sposób mierząca się z tematem: Afryka kontra reszta świata oraz „The 120 Days of Bottrop”, film, w którym Schlingensief rozprawia się ostatecznie z Nowym Kinem Niemieckim. Uzupełnieniem przeglądu będzie wywiad z 2004 „Interview film - Christoph Schlingensief”, w którym artysta opowiada o kulisach powstawania jego filmów.

Projekcjom towarzyszyły spotkania z wieloletnim współpracownikiem Christopha Schlingensiefa, Alexem Jovanovicem.

Alex Jovanovic, pracuje jako niezależny asystent produkcji oraz tłumacz w Berlinie. W Filmgalerie współnadzoruje archiwum Christopha Shlingeniefa. Studiował amerykańską oraz angielską literaturę w Szkocji oraz Danii. W ostatnich latach życia Christopha Schlingensiefa był jego osobistym asystentem. W latach następnych pełnił różne funkcje w biurze Schlingensiefa, Festspielhausie Afrika gGmbH (Christoph Schlingensiefa Opera Village Project) oraz w Filmgalerie 451. W 2011 współorganizował oraz współnadzorował pierwszą kompletną retrospektywę filmów Schlingensiefa w Berlinie.

Program towarzyszący

Parakino/ CSW „Łaźnia” w Gdańsku
Kino Centrum/ CSW „ZNAKI CZASU” w Toruniu
Kino.lab/ CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie

W trakcie całego przeglądu w CSW „Łaźnia” był wyświetlany  INTERVIEWFILM - CHRISTOPH SCHLINGENSIEF (wywiad z   Christophem Schlingensiefem) Frieder Schlaich, 2004, 77 MIN
Wywiad, w którym reżyser opowiada o swoich dziełach filmowych od pierwszych, powstałych na 8 milimetrowej taśmie, aż po Freakstars 3000.

Dyskusja z udziałem: dr Anny R. Burzyńskiej, Tomasza Platy, Jolanty Woszczenko, Barbary Wysockiej. Prowadzenie: Kaja Pawełek.
 

Impressum

Organizatorzy: CSW Łaźnia w Gdańsku i Goethe-Institut
Partnerzy: Kino Centrum w CSW Znaki Czasu w Toruniu oraz Kino.Lab w CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie.

Kuratorka przeglądu: Jolanta Woszczenko (CSW Łaźnia)