#GenussKultur
Dojrzewanie wina i pomysłów

© Goethe-Institut

Od kilku lat w Polsce wzrasta zainteresowanie hodowlą winorośli i produkcją wina. Jednak próby zaistnienia na rynku winiarskim nie są tu nowym zjawiskiem. Odrodzeniu winiarstwa sprzyjają nie tylko zmiany klimatu i preferencji polskich konsumentów, lecz także współpraca winogrodników przez Odrę i Nysę Łużycką – mówi Mirosław Jaxa Kwiatkowski, właściciel Winnicy Srebrna Góra w wywiadzie dla Goethe-Institut. 

Uprawa winorośli w Polsce ma wielowiekową tradycję. Wystarczy wspomnieć o klasztorze Kamedułów na Srebrnej Górze w Krakowie, który od stuleci wyrabiał własne wino.
 
Początki winiarstwa na ziemiach polskich łączą się z początkami chrześcijaństwa. Badania archeologiczne potwierdzają, że winorośl uprawiano w Krakowie (wzgórze wawelskie) już na przełomie IX/X wieku. W tym czasie ziemie południowej Polski należały do chrześcijańskiego państwa Wielkich Moraw. W kolejnych wiekach wielkie zasługi dla małopolskiego winogrodnictwa położyły klasztory oparte na regule św. Benedykta: benedyktyni, cystersi, norbertanki, benedyktynki. A od początków XVII wieku winnicę na Srebrnej Górze nieprzerwanie uprawiają także kameduli bielańscy. Winnica Srebrna Góra nawiązuje do ponad tysiącletniej historii krakowskich upraw winorośli oraz klasztornych tradycji wytwarzania wina. Uprawy rozciągają się na ziemiach zakonnych, a wino wytwarza się w zabytkowych budynkach gospodarczych kamedulskiego klasztoru.  
 
W ubiegłym roku winnica obchodziła swoje jedenaste urodziny. Jakie były początki?
 
Tak naprawdę to już 13 lat gospodarujemy na stokach Srebrnej Góry. W 2008 roku wbiliśmy pierwsza łopatę i kolejne dwa lata przygotowywaliśmy ziemię pod przyjęcie winorośli. Natomiast na wiosnę 2010 roku posadziliśmy pierwsze sadzonki. Tak więc będzie to już ich 12. okres wegetacyjny w tym roku.
 
W 2010 roku oraz w pierwszych latach istnienia winnicy ważną rolę odegrało wsparcie winiarzy niemieckich. Na czym ono polegało?

Pomoc ze strony niemieckich winiarzy i naukowców była niezwykle ważna dla nas na tamtym etapie rozwoju winnicy, ale odegrała istotną rolę również i w latach późniejszych. Po pierwsze, otrzymaliśmy wsparcie w zakresie doboru odmian dedykowanych dla krajów klimatu chłodnego oraz w projektowaniu winnicy ze strony Instytutu w Geisenheim. Po drugie, mogliśmy liczyć na doradztwo w winifikacji i pomoc winiarzy z regionu Hessische Bergstraße. Ponadto olbrzymią rolę odegrał pan Reinhard Antes, ówczesny przewodniczący kooperatywy winiarskiej Bergsträsser Winzer eG a zarazem prężny działacz winiarski i doskonały szkółkarz. W późniejszych latach wspierali nas swoją wiedzą zarówno w zakresie nowego spojrzenia na system prowadzenia winorośli, jak i wprowadzenia dobrych praktyk winiarskich w piwnicy Joachim Jaillet i Kurt Rathgeber z Weingut von Winning (Nadrenia-Palatynat). 
 
Dlaczego po radę i sadzonki udaliście się właśnie do Niemiec?

Złożyło się na to parę czynników. Po pierwsze, razem z moim przyjacielem i wspólnikiem Mikołajem Tycem darzymy Niemcy i niemieckie firmy dużą sympatią i zaufaniem ze względu na wieloletnie kontakty biznesowe. Mamy licznych przyjaciół jeszcze z czasów szkolnych i studenckich oraz znamy język. Po drugie, polscy specjaliści wspierający nas na etapie projektowania i zakładania winnicy mieli sporo kontaktów właśnie z partnerami z Niemiec. Ponadto niemieccy szkółkarze uważani są za najlepszych w Europie, a niemieckie sadzonki winorośli o wysokiej jakości wyróżniają się spośród innych dostępnych na rynku. Zatem decyzja była prosta.
 
Czy wśród odmian uprawianych na Srebrnej Górze są odmiany popularne w niemieckich winnicach?
 
Wśród odmian winorośli właściwej (Vitis vinifera) znajdziemy na Srebrnej Górze takie szczepy, jak: riesling, chardonnay, grauburgunder, gewürztraminer, siegerrebe, blauburgunder i frühburgunder, a spośród odmian PIWI (pilzwiderstandsfähige Rebsorten), odpornych na grzyby, takie szczepy, jak: johanniter, solaris, hibernal, regent i rondo.
 
Winnica Srebrna Góra to zaplecze wielu pomysłów, które potem znajdują się w fazie realizacji.
 
Jako pierwsi w Polsce postanowiliśmy odświeżyć tradycje związane z końcem zbiorów i świętem patrona winiarzy. Zainicjowaliśmy na nowo produkcję młodego wina świętomarcińskiego, a także inne związane z nim zwyczaje. Pierwsze tradycje picia młodego wina w dniu św. Marcina (11 listopada) przeniosły się z Francji do Niemiec, a potem objęły resztę Europy. Wraz z młodym winem ze zbiorów danego roku, w tym dniu podawano również tradycyjną, świętomarcińską, pieczoną gęś – symbol urodzaju i dostatku. Ten lokalny, ludowy zwyczaj kultywowany jest obecnie przez producentów win m.in.: w Austrii, Czechach, Słowacji, na Węgrzech, a także w Polsce. Od roku 2013 organizujemy Krakowski Festiwal Młodego Wina, wokół którego skupiamy sympatyków młodego wina i producentów świętomarcińskich wyrobów. Z kolei w 2016 roku wyprodukowaliśmy wino Polka dedykowane kobietom, które jako pierwsze polskie wino weszło do ogólnopolskiej sprzedaży w sieci dyskontów Lidl.
 
Gdzie można spróbować Waszych win?
 
Zapraszamy do naszej winnicy grupy zorganizowane i turystów indywidualnych. Wielkość grup i warunki zwiedzania zależą od aktualnej sytuacji sanitarnej, a zwiedzanie odbywa się na świeżym powietrzu, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. Naszą ofertę kierujemy też do biur podróży, firm i instytucji. Osoby zainteresowane zwiedzaniem indywidualnym mogą kupić bilet na naszej stronie internetowej. W programie zwiedzania jest też degustacja wina.
 

winnica srebrna góra

 

  • Powierzchnia całkowita: 26 ha
  • Parcele: Winnica Bielany, Winnica Sikornik
  • Data założenia: 2008 rok
  • Wysokość: 230-280 m n.p.m.
  • Gleba: wapienno-gliniasta
  • Roczna produkcja: 100-150 tys. butelek
  • Najważniejsze uprawiane szczepy: białe (riesling, chardonnay, pinot gris, gewürztraminer, seyval blanc, hibernal, solaris, johanniter) i czerwone (pinot noir, zweigelt, acolon, rondo, regent, cabernet cortis)
  • Więcej informacji: https://winnicasrebrnagora.pl