film dokumentalny „Beuys. Sztuka to rewolucja”

Niemcy 2017, 107 min., film dokumentalny

Reżyseria: Andres Veiel
Montaż: Stephan Krumbiegel, Olaf Voigtländer
Prace archiwalne i badawcze: Monika Preischl
Dźwięk: Hubertus Müll
Zdjęcia: Jörg Jeshel
Muzyka: Ulrich Reuter Damian Scholl Sound Design
Rozmówcy: Caroline Tisdall, Rhea Thönges-Stringaris, Franz Joseph van der Grinten, Johannes Stüttgen, Klaus Staeck
  Beuys. Mężczyzna w kapeluszu, filc i tłusta plama w rogu. 30 lat po śmierci jawi nam się jako wizjoner, który wyprzedzał swój czas. Już wtedy cierpliwie starał się nam wyjaśniać, że "pieniądz nie może być towarem". Wiedział, że wszechobecny pieniądz przeniknie naszą demokrację i będzie nią sterował. Ale wiedział znacznie więcej. Beuys boksuje, gawędzi, poucza i objaśnia sztukę martwemu królikowi. Chcecie robić rewolucję bez śmiechu? – pyta z szyderczym grymasem. Jego rozszerzone pojęcie sztuki doprowadziło go do samej istoty zagadnień i debat, które także dzisiaj mają społeczne znaczenie. Z kongenialnie zmontowanego kolażu mnóstwa nieznanych dotąd dokumentów plastycznych i dźwiękowych reżyser Andres Veiel wraz z zespołem składa niepowtarzalny dokument epoki. Film „BEUYS. Sztuka to rewolucja”“ nie jest klasycznym portretem, lecz intymną obserwacją człowieka, jego sztuki i ideowych inspiracji, z których rodzą się nowe pomysły.
 

Notatka reżysera

Beuys był bohaterem mojej młodości. Był ważny, ponieważ chciał swoją sztuką wnikać w samo serce społeczeństwa, by je uwolnić z krępujących muzealnych gorsetów. Na przedmieściach szwabskiego miasteczka, w którym dorastałem, to jego pojmowanie sztuki było materiałem wybuchowym. Kiedy w 2013 roku zacząłem znowu intensywnie się nim zajmować, było dla mnie jasne, że Beuys nie stracił nic ze swojej aktualności. To był powód nakręcenia o nim filmu kinowego. Przejrzałem 300 godzin materiałów wideo i niemal tyle samo nagrań audio autorstwa Beuysa lub nagrań z jego udziałem. W sprzecznościach i zagadkach Beuys zwykle się odsłaniał, zaraz jednak dzięki błyskotliwemu humorowi znów stawał się nieuchwytny, wymykał się. Rozumieliśmy, że ta otwartość powinna być również podstawową zasadą naszego filmu. Zaplanowaliśmy, że całość będzie się składała w 30 procentach z materiału archiwalnego, tymczasem w filmie, który właśnie montujemy, archiwalia stanowią niemal 95 procent. Nikt nie mógł przypuszczać, że będziemy kończyli ten film w czasie, kiedy coraz więcej ludzi tęskni za taką przeszłością, jakiej nigdy nie było. W obliczu tych antyutopii Joseph Beuys jest dla mnie ważniejszy niż kiedykolwiek wcześniej, ponieważ on obstaje przy możliwości zmieniania świata w oparciu o zdolności każdego pojedynczego człowieka: „Nic nie musi pozostać takie, jakie jest”.
 
Andres Veiel
Równolegle ze studiami psychologicznymi Andres Veiel kształcił się jako reżyser w berlińskim Künstlerhaus Bethanien, między innymi u Krzysztofa Kieślowskiego. W 1994 roku kontrowersyjnym filmem „Balagan” (Bałagan) spolaryzował krytykę i odbiorców. W swoim najbardziej osobistym filmie „Die Überlebenden” (Ci, którzy przeżyli; 1996) udał się na poszukiwanie śladów trzech kolegów z jednej klasy, którzy odebrali sobie życie. Szerokiej publiczności Veiel stał się znany w roku 2001 dzięki filmowi „Black Box BRD”. W 2004 roku obrazem „Die Spielwütigen” (Aktorski nałóg) Veiel zakończył długotrwałą dokumentalną obserwację czworga studentów szkoły aktorskiej. Jego sztuka „Der Kick” o brutalnym torturowaniu i morderstwie w Brandenburgii została wystawiona po raz pierwszy w berlińskim teatrze Maksyma Gorkiego, a następnie zaproszona na berlińskie Spotkania Teatralne, zaś w 2006 roku zekranizowana i pokazywana w kinach. W 2011 roku jego film „Wer wenn nicht wir” (Jeśli nie my, to kto?) brał udział w konkursie głównym Berlinale i zdobył nagrodę im. Alfreda Bauera. W 2012 roku Veiel prowadził rozmowy z przedstawicielami różnych banków. Dzięki tym rozmowom powstała sztuka „Das Himbeerreich” (Królestwo malin), której pierwsze wystawienie w jego reżyserii miało miejsce w Deutsches Theater Berlin. Andres Veiel otrzymał za swoje prace ponad 40 nagród i wyróżnień, w tym Europejską Nagrodę Filmową oraz wielokrotnie Niemiecką Nagrodę Filmową.
 
Filmografia (Wybór)
2001 „Black Box BRD” (Film dokumentalny)
2004 „Die Spielwütigen” (Film dokumentalny)
2006 „Der Kick – Spurensuche eines Mordes”
2011 „Wer wenn nicht wir”, Alfred-Bauer-Preis (Konkurs Berlinale)
2017 „Beuys”

Film dostępny dzięki współpracy z MOJEeKINO.



Patronat medialny:

„Gazeta Wyborcza”, redakcja wydania warszawskiego

Wróć