Tytuł wystawy przywołuje słowa Franza Cižka, pioniera edukacji artystycznej z początku XX wieku. Odnoszą się one do okresu dzieciństwa i brzmią jak przestroga, ale też wezwanie do odpowiedzialności i działania.
Czy my, dorośli, potrafimy podjąć to wyzwanie, szczególnie wobec problemów, z jakimi mierzą się dziś dzieci i młodzież: przemocą doznawaną na co dzień, doświadczeniem pandemii, wojny i uchodźstwa? Co możemy zrobić, żeby wpłynąć na poprawę kondycji psychicznej dzieci i młodzieży, jak sprawić, by ich głos był słyszalny? Jaką rolę w budowaniu podmiotowości dziecka, przywracaniu poczucia wartości może pełnić sztuka i jakich narzędzi dostarczają nam artyści?
Na wystawie przywołane są zarówno praktyki pionierów nowoczesnej pedagogiki (jak Janusz Korczak, Maria Montessori czy Célestin Freinet) i alternatywnej edukacji z początku i pierwszej połowy XX wieku (począwszy od modernistycznych koncepcji rozwijanych w Bauhausie), jak i współczesne odwołania do tych źródeł. Ich wspólnym mianownikiem jest wspieranie kreatywności dzieci poprzez interdyscyplinarność, naukę różnych umiejętności i doświadczanie rzeczywistości różnymi zmysłami.
Prezentowane są przykłady praktyk artystycznych włączających dzieci jako pełnoprawnych i aktywnych uczestników procesu twórczego. Ważne miejsce zajmują działania z udziałem niedorosłych pochodzących z grup społecznych wykluczonych ze względu na przynależność etniczną, sytuację ekonomiczną czy niepełnosprawność. Wystawa pokazuje też, w jaki sposób twórcze aktywności stają się dla nich narzędziem odzyskiwania godności i własnego głosu. Sięgając do ważnych historycznych źródeł, są stawiane aktualne pytania o możliwe kierunki rozwoju edukacji (w tym edukacji artystycznej) w XXI wieku.
Lista artystów i artystek
Kontekst historyczny: Franz Čižek, Friedl DickerBrandeis, Fernand Deligny, Célestin & Élise Freinet, Jef Geys, Gertrud Grunow, Francisco Ferrer y Guardia, Malka Haas, Erika Giovanna Klien, Anna „Asja” Lācis, Ludwig Hirschfeld-Mack, Palle Nielsen, Helene Nonné-Schmidt, Alma SiedhoffBuscher, Sigma Group
Artyści i artystki współcześni: Paweł Althamer, Zbyňek Baladrán, Yto Barrada, Johanna Billing, Jenny Brockmann, Monster Chetwynd, Céline Condorelli, Alicja Czyczel, Vincent Eppley, Priscila Fernandes, Péter Forgács, Adelita Husni-Bey, Ane Hjort Guttu, Holobiont Group, Eva Kotátková, Anna Nowicka, Olivia Plender, Jaśmina Wójcik, Alfredo Zinola
Wystawom będzie towarzyszyć bogaty program działań edukacyjnych, performansów, warsztatów i spotkań artystów z dziećmi, a także międzynarodowa konferencja poświęcona tematyce alternatywnych koncepcji edukacji artystycznej dzieci w XX i XXI wieku (20–22 kwietnia 2023).
Partnerzy wystawy i konferencji: Austriackie Forum Kultury, Ambasada Austrii, British Council, Instytut Francuski, Instytut Goethego, Instytut Rumuński, Ośrodek Kultury Francuskiej, L’université Paris 1 Panthéon-Sorbonne
Wróć