Europeana.eu
Avrupa'nın kültür hazineleri tek çatı altında
CV Letonyalı tarım işçisi kadınlar tarlada çalışırken, 1920 | Foto (kesit): © pro.europeana.eu
Sınırsız kültür ve bilgi: Europeana.eu portalı, Avrupa'daki kütüphane, arşiv ve müzelerde bulunan dijital nesnelere (metin, fotoğraf, sesli ve görüntülü kayıt vb.) serbest erişim sağlıyor. Avrupa'nın bu çevrimiçi belleğine artık kullanıcılar da katkıda bulunmaya başladılar. Euopeana 3.0 versiyonu ise Haziran 2014'de erişime açılacak.
Luther İncili ya da Shakespeare sonelerine, Galileo'nun teleskopu ya da Darwin'in yazılarına, kısacası Avrupa kültür ve fikir tarihinin bütün önemli eserlerine artık tek bir klikle ulaşılabiliyor. Portalın sözcüsü Jonathan Purday'in coşkuyla söylediği gibi, "Normalde Mozart'ın elyazmaları farklı farklı yerlerde, British Library, Fransız Ulusal Kütüphanesi, Avusturya ve Alman kütüphaneleri gibi kurumlarda toplanmıştır. Ama Europeana'da artık hepsi tek çatı altında."
Hacim önemli
Projenin prototipi 2008'de Kultur.Denken başlığı altında, dört milyon dijital nesneyle başlatılmıştı. Şu anda 36 ülkenin 2300'den fazla kurumunda bulunan 30 milyon dijital nesneye Europeana.eu üzerinden ulaşılabiliyor. Avrupa'nın kültür hazineleri artık bir arada.Europeana.eu'nun gelişim sürecinde Alman Milli Kütüphanesi adına başından beri yer alan Dr. Britta Woldering, "Portalın çevrimiçi erişime resmen açılmasından sonraki ilk evrede en büyük hedef, olabildiğince çok sayıda partner kurumun katılımını sağlamaktı," diyor. "Ne de olsa, böyle bir hizmet hacimden besleniyor."İlk başta portala katkıda bulunan kurumlar, Gallica adlı dijital bilgi hizmetiyle portala materyal sağlayan Bibliothèque nationale de France gibi büyük kurumlardı. "Fakat partnerlerin idari yönetimi ve koordinasyonu çok geçmeden sınırlarına dayandı", diyor Woldering. Bunun üzerine, "aggregator" denen içerik sağlayıcı birey ya da örgütlerle işbirliği üzerine odaklanıldı. Bunun bir örneği de, Avrupa'daki tüm ulusal kütüphanelerin çevrimiçi bilgi hizmeti olan The European Library. Woldering'in açıklamasına göre, "Pek çok partnerle çalışan bu içerik sağlayıcılar nesnelerin metaverilerini topluyor ve toplu bir paket halinde Europeana'ya iletiyorlar." Dijital materyallerin metaverilerini Europeana'ya sunan kurumlar arasına Avrupa'daki film arşivi birlikleri de katıldı.
Kolektif tarihyazımı
Europeana'ya 4,5 milyondan fazla dijital nesneyle katkıda bulunan Almanya, portalın toplam dermesinin aşağı yukarı yüzde 15'ini sağlıyor (Kasım 2013 itibarıyla). Almanya'yı yüzde 10 gibi bir oranla Fransa izliyor. Dijital kopyaların sadece portal üzerinden bulunmaması, olabildiğince yaygınlaştırılması amaçlanıyor. Özel olarak geliştirilmiş programlama arayüzleri (APIs), Europeana'nın içeriklerine başka kurum ve servisler üzerinden de erişilmesine olanak tanıyor. "2011-2015 Strateji Planı"nda da ifade edildiği gibi, portalın en önemli hedeflerinden biri, verilerin yaygınlaştırılması.Europeana'nın gelişimine kullanıcıların da dahil edilmesi isteniyor. "Son yıllarda Europeana, bireyleri portala bizzat katkıda bulunmaları konusunda yoğun biçimde teşvik etti," diyor Woldering. Örneğin Europeana 1914-1918 projesi Avrupalılara, Birinci Dünya Savaşı'ndan kalma cephe mektupları, savaş günlüğü ya da üniforma gibi özel hatıra eşyalarını bir araya toplamaları ve dijitalleştirilmiş biçimde projeye iletmeleri çağrısında bulunuyor. Böylece, yeni bir tür kolektif tarihyazımı gerçekleştiriliyor. "Sonuçta, Avrupa'nın kültür hazineleri, müzelerde, arşivlerde ve kütüphanelerde keşfedilmeyi bekleyen nesnelerden ibaret değil," diye vurguluyor Woldering.