2019 Kitap Trendleri
ÇOCUK VE GENÇLİK KİTAPLARININ TAVRI NET

Dünyanın en büyük baş belası çöp: Çevreyle ilgili konular 2019’da da yine revaçta.
Dünyanın en büyük baş belası çöp: Çevreyle ilgili konular 2019’da da yine revaçta. | Foto (kesit): © Beltz und Gelberg Verlag

Almanca çocuk ve gençlik kitapları piyasası 2019’da da toplumsal konulara ağırlık vererek doğa ve çevre korumasını ya da kadın rol modelleri öne çıkarıyor.
 

2019 ilkbaharında Leipzig Kitap Fuarı’nda salonlarda gezer ve kitaplara göz atarken bir şeyi açıkça görebiliyordunuz: Almanca çocuk ve gençlik kitaplarının tavrı net. Bu nedenle, çocuk ve gençlik kitapları piyasası önceki yıllarda da olduğu gibi, doğa ve çevre koruması ya da politikayla ilgi temaların yanı sıra fantezi dizileri, aile, dostluk, kavga, aşk, ergenlik, yeniyetmelik, hastalık ve ölüm gibi konulara odaklanmaya devam ediyor. Yeni ya da yeniden keşfedilen temalar, hem resimli kitaplar ve gençlik kitapları gibi anlatı tarzındaki kitaplarda hem de kurgu dışı kitaplarda işleniyor.

ÇEVRE VE ÇEŞİTLİLİK

Çocuk ve gençlerin çevre, doğa ve iklim korumasına ne büyük bir ilgi duyduklarının en önemli göstergelerinden biri, dünyanın her yerinden gencecik insanların, iklim koruması için daha somut adımlar atılması talebiyle sokağa çıktığı “Fridays for Future” (Gelecek İçin Cuma Günleri) Hareketi. Giderek artan bu ilgi çocuk ve gençlik kitapları sektörüne de yansıyor ve yıllardan beri doğa ve hayvan koruması, türlerin çeşitliliği, sürdürebilirlik ve çevre bilinci gibi konuların tartışmasız önemini ve aciliyetini ele alan kitaplar yayımlanıyor.

Çevre ve iklim konuları çocuk ve gençler için önemli: Bu hem kurgu hem de kurgu dışı kitaplarda görülebiliyor.
Çevre ve iklim konuları çocuk ve gençler için önemli: Bu hem kurgu hem de kurgu dışı kitaplarda görülebiliyor. | Foto: © Thienemann Verlag | Oetinger Verlag | Beltz und Gelberg Verlag
Bu ilkbaharda, Müll: Alles über die lästigste Sache der Welt (Çöp: Dünyanın Baş Belası Üzerine Her Şey), Paulas Reise oder: Wie ein Huhn uns zu Klimaschützlern machte (Paula’nın Yolculuğu ya da: Bir Tavuk Bizi Nasıl İklim Koruyucusu Yaptı) ya da Seltene Tiere. Atlas der bedrohten Arten (Ender Hayvanlar. Soyu Tükenmekte Olan Türler Atlası) gibi kurgu dışı kitaplar küçüklere çevre ve iklim konularında bilgi ve duyarlılık kazandırmayı amaçlıyor. Yayınevlerinin sonbahar programında, yeryüzünün ısınması ve doğa koruması konularını işleyen kitaplar da yer alıyor. Programda, Der grüne Riese (Yeşil Dev) ya da Juju und Jojô (Juju ve Jojô) gibi resimli hikâye kitapları da var. Eine Geschichte aus der Großstadt (Bir Büyük Kent Hikâyesi) adlı kitapta, doğal yaşam alanlarının güzelliği ve bunları korumanın önemi anlatılıyor örneğin. Yukarıda anılan son iki kitabın çocuk kahramanları, kitap piyasasının kültürel çeşitlilik yönündeki çabalarını da yansıtıyor, zira Bea, Juju ve Jojô, koyu tenli kızlar. 

GÜÇLÜ KADINLAR VE CESUR ROL MODELLER

Etnik ve kültürel çeşitlilik temaları çocuk ve gençlik edebiyatına ancak yavaş yavaş girmiş olsa da, son yılların en vazgeçilmez konularından biri de eşitlik. Bunun örnekleri, Carlsen Klartext serisinden çıkan Feminismus (Feminizm) gibi kitaplar ve çeşitli diziler ya da sıralı ciltlerde olağanüstü kadınların hayatını anlatan biyografi kitapları; bunların çoğu 2017’de yayımlanan ve çok satan Good Night Stories for Rebel Girls (Asi Kızlara Uykudan Önce Öyküler) tarzında. Frauenpower made in Europe: Große europäische Frauen im Porträt (Kadın Gücü made in Europe: Avrupalı Büyük Kadınların Portreleri) ya da Rebellische Frauen – Women in Battle: 150 Jahre Kampf für Freiheit, Gleichheit, Schwesterlichkeit (İsyankâr Kadınlar: Özgürlük, Eşitlik, Kız Kardeşlik İçin 150 Yıllık Mücadele) adındaki grafik romanlarda ise hakları, idealleri ve hayalleri için savaşan güçlü ve mücadeleci kadınlar tanıtılıyor. Her yaştan gence örnek olabilecek bu biyografiler, heyecan verici bir genel bakış sunabilecekleri ve tarihsel karşılaştırmalara olanak tanıyabilecekleri şekilde hazırlanmış.
Göçmenlik geçmişine sahip kitap kahramanları ve güçlü kadınlarla ilgili diziler: Güncel toplumsal konular çocuk ve gençlik kitaplarına da yansıyor.
Göçmenlik geçmişine sahip kitap kahramanları ve güçlü kadınlarla ilgili diziler: Güncel toplumsal konular çocuk ve gençlik kitaplarına da yansıyor. | Foto: © Baobab books | Elisabeth Sandmann Verlag
2019 ilkbaharından beri Almanca olarak da yayımlanan Little People, Big Dreams (Küçük İnsanlar ve Büyük Hayaller) adlı kitap dizisinin hedef kitlesi ise çok daha küçük çocuklar. Dizinin 32 sayfalık kitaplarında küçük okuyuculara tanıtılan “çocukluk hayalleriyle dünyayı değiştiren kadınlar” arasında Marie Curie, Rosa Parks, Coco Chanel, Frida Kahlo ve Anne Frank gibi isimler var. Stories for Kids Who Dare to be Different (Farklı Olmaya Cesaret Eden Çocuklara Hikâyeler) tarzındaki kitapların amacı, bir şeyleri harekete geçirmek için cesaretin ve istemenin önemini göstermek.
 
İnsanın cesur olmasının, hem kendisi hem de başkaları için tavrını ortaya koymasının ve yaşamda kendi yolunu çizmesinin ne kadar önemli olduğu, şu sıralarda çok sayıda resimli kitapta ve çocuk ve gençlik kitabında işleniyor. Bu bağlamda siyasi, toplumsal ve tarihsel temalara odaklanıldığı gibi, kitap kahramanlarının kişisel sorunları, sıkıntıları ve dezavantajları da anlatılıyor. Çocuk ve gençlik kitapları, korkular ve belirsizliklerin damgasını vurduğu çağımızda tavrını bu konuda da açıkça ortaya koyuyor.