Film Film serisi: "Yarının Şehri"
"Yarının Şehri"
Goethe-Institut İzmir’in, Florian Wüst (Berlin) tarafından kürate edilen ve sunulan film serisi
Konuklar : Sandra Schäfer (Berlin), Neslihan Demirtaş Milz (İzmir)
14 /15 Mart 2017
Mimarlar Odası İzmir Şubesi
1474 sok. No:9
35220 Alsancak – İZMİR
Tüm filmler orjinal dilinde, İngilizce altyazı ile gösterilecektir.
Film öncesi tanıtım konuşmaları ve 15 Mar’taki söyleşide Türkçe çeviri yapılacaktır.
Giriş ücretsizdir.
Dünya nüfusunun yaklaşık yarısından fazlası bugün şehirlerde yaşaıyor. Bu rakamın 2050 yılında üçte ikiye çıkacağı tahmin ediliyor, ki bu tüm dünyada yeni konutlara olan ihtiyacın giderek artacağı anlamına geliyor. Kimi Avrupa şehirleri küçülme eğilimini sürdürse de, konut sorunu Avrupa için de sosyal tartışma gündeminin ilk sıralarında yer alıyor. Üstelik bu sorun formel olmanın ötesinde, hayatta kalmaya dair bir dizi problemin giriş kapısı. Zira herkes için uygun fiyatlı bir konut bulmak giderek daha da zorlaşıyor.
Kapitalist toplumlar için konut pazarlanabilir bir maldır. Öte yandan konutu başka tüketim mallarından ayıran önemli bir husus var: o da herkesin hayatta kalması ve barınma hakkının karşılanması gerekliliği ile doğrudan ilişkili olması. İşte bu nedenle, arazi spekülasyonları insanların ve toplumların refah düzeyleri üzerinde belirleyici bir etkiye sahip. 20. yüzyılın başlarındaki modern reform hareketinin önemli arzularından biri de, endüstri merkezlerine yerleşen işçi nüfusunun, ikamet ve yaşam şartlarını iyileştirmekti. Resmi olarak desteklenen inşaat programları, mimarlık mesleği ve inşaat sektörünün müşterek rasyonalizasyonu ile gerçekleştirildi. Bu vizyonun şehirciliğe sınırlar çizmesi ve sosyal dengeyi gözetmesi bekleniyordu. Ne var ki bugün yine yatırımcıların ve mülk sahiplerinin menfaatini ön plana çıkartan anlayış, şehrin sosyal yapısını ve mekânsal siluetininin ardındaki en kuvvetli gücü oluşturmaya başladı.
Bu etkinlikte gösterilecek üç sanatsal ve belgesel film bakışlarını kentsel yenilenmenin tarihine ve geleceğine çeviriyorlar: Viyana’da 1932’de inşa edilen Werkbundsiedlung, Dortmund’un bir semti olan Hörde ve İstanbul’da 1990’ların ortalarından bu yana şekillenmekte olan “örnek şehir” Başakşehir.
14 Mart 2017, saat 18:00forms in relation to life / Viyana Werkbundsiedlung’u
Heidrun Holzfeind, AT 2014, 60'
Film orjinal dilinde, İngilizce altyazı ile gösterilecektir.
Heidrun Holzfeind filminde, yaklaşık 80 yıl önce inşa edilen Viyana Werkbundsiedlung’a ve 1930’ların dünyaca ünlü örnek dairelerindeki yaşama odaklanıyor. Buradaki konutlar tasarlanırken, aralarında Margarethe Schütte-Lihotzky, Josef Frank, Adolf Loos, Gerrit Rietveld ve Richard Neutra’nın da bulunduğu bir çok Avusturyalı ve uluslararası mimar, „en dar alanlarda işlevsellik ve ekonomiklik“ esaslarına dayanan değişik modellerde daireler yaratmışlardır. Holzfeind’ın filmi, şimdiki sakinlerin evlere nasıl yerleştiklerini ve evleri kendi isteklerine göre nasıl uyarladıklarını araştırıyor. Farklı sınıfların bir arada yaşayacağı sosyal ütopyalarla ilişkileri bağlamında Werkbundsiedlung sakinleri bu küçük yaşam alanlarında, korunaklı sitenin kısıtlamaları dahilinde hayatlarını nasıl idame ettiriyorlar. „Mimarlık her zaman, mimari stilin yansımasında, insanlığın kültürel tarihine değin bir şeyler söyler. Bakışımız bir yaşam alanına yöneldiğinde, bu anlatım ister istemez kişiselleşir. Bu nedenle yaşam, mimari tarzlara meydan okumakla kalmaz, bilakis bu tarzlar içlerinde ve onlarla sürülen yaşamlara gereksinim duyar.” (Lena Stölzl)
14 Mart 2017, saat 19:30Göttliche Lage
Ulrike Franke & Michael Loeken, DE 2014, 104'
Film orjinal dilinde, İngilizce altyazı ile gösterilecektir.
Beş yıl kadar önce, Dortmund’un işçi semti Hörde’de bir inşa süreci başladı: Bir zamanlar 18.000 kişi çalıştıran eski çelik fabrikası Phoenix-Doğu, suni bir göl olan Phonix Gölü’nden uzaklaşmaya karar vermişti. Gölün kıyısında lüks daireler ve müstakil evler ortaya çıkmış, bir marina ve İtalyan Pazar yeri yapılmıştı. Phonix Gölü etrafında geliştirilen proje artık semtin geleceğini çelik imalatı, dolayısıyla ağır çalışma ve doğa kirliliği çağrışımlarından uzaklaştırdı. Projenin buradaki hayatı tanımlamak için bulduğu yeni sloganları boş zaman, dinlenme ve Akdeniz havası üzerine kurulu. Ulrike Franke ve Michael Loeken yaptıkları filmde inşaat çalışmalarının seyrini belgelemekle kalmıyor, yatırımcı ve inşaat sahibine, planlamacı ve komşulara da söz hakkı veriyorlar. Bu şekilde kentsel soylulaştırmanın ve endüstri sonrası hizmet sektöründe derinleşen karmaşık sosyal çelişkilerin en güncel portrelerinden biri ortaya çıkıyor. Çünkü Phonix Gölü’nün komşu sokaklarında işsizlik hakim. Üstelik söz verilen yeni yerleşim cennetinin ilk çatlakları da şimdiden belirmeye başladı: Gölde yüzme yasağı var, villalar birbirine çok yakın yapılmış görünüyor, gökyüzü ise yankılanan uçak gürültülerine teslim.
15 Mart 2017, saat 18:00Başakşehir: Bir Kent Modeli
Sandra Schäfer mit Ayşe Çavdar, DE/TR 2014, 100'
Film Ing./Tür. orjinal dilinde, Türkçe altyazı ile gösterilecektir.
Gösterim sonrasında: Sandra Schäfer ve Neslihan Demirtas Milz (Izmir Katip Çelebi Üniversitesi) ile söyleşi
1990’lı yıllarının sonlarından beri İstanbul’un tarihi merkezinden çok uzakta yeni ilçe oluşmakta, adı Başakşehir. Bir sosyal konut projesi olarak başlasa da, zamanla üst-orta sınıf dindar ailelerin çoğunluğu oluşturduğu bir kapalı site şehrine evrilen Başakşehir, İstanbul’un yalnız fiziksel değil toplumsal ve kültürel dönüşümünün de izlenebileceği bir tarihsel öykü sunuyor. Başakşehir, hemen yanı başına inşa edilen büyük havaalanı ve Kanalİstanbul ile şehrin en çok yatırım yapılan bölgesi durumunda aynı zamanda. Gazeteci Ayşe Çavdar, „Başakşehir yeni Boğaziçi’nin en eski semti olacak.“ diye tarif ediyor bu durumu. Sandra Schäfer, Çavdar’la işbirliği yaparak hazırladığı video enstalasyonda kapitalist (b)ilgi ile yönetilen bu model şehri, farklı mekansal anlatım vasıtalarıyla belgeliyor. Schäfer’in Başakşehir’de yaşayan ve çalışanların yanı sıra, bu şehri pazarlayan aktörlerle de konuşarak hazırladığı bu video, kentsel dönüşümün ortaya koyduğu karmaşayı ve tutarsızlıkları hatırlatıyor.