Dans Richard Siegal / Ballet of Difference & Ensemble Schauspiel Köln: Roughhouse

Richard Siegal / Ballet of Difference & Ensemble Schauspiel Köln: Roughhouse © Thomas Schermer

di 11–06–2019 t/m
wo 12–06–2019

20:30 uur

Internationaal Theater Amsterdam (ITA)

Scène uit 'Roughhouse' met Nicola Gründel en Yuri Englert

Holland Festival

Tickets Een hypernerveus, dada-achtig stripverhaal, zo zou Roughhouse gekarakteriseerd kunnen worden. Choreograaf Richard Siegal – artistiek directeur van Ballet of Difference – laat tekst en beweging op elkaar klappen in deze kritische blik op de 21e-eeuwse mediawereld, waarin geweld en waarheid op absurde wijze ambigu zijn geworden. De cast van negen dansers en acteurs tuimelt over elkaar heen in snelle frasen en halsbrekende toeren waarin veel ruimte is voor slapstick. De titel Roughhouse komt van het Engelse woord 'roughhousing', dat verwijst naar de gecontroleerde agressie van kinderen tijdens het stoeien. In Roughhouse staan de dansers en acteurs allemaal op dezelfde onstabiele ondergrond, en worden ze gedwongen om uit hun comfortzone te treden en net zo genadeloos om te gaan met hun woorden als met hun lichaam.
 

De Amerikaanse choreograaf Richard Siegal debuteert dit jaar op het Holland Festival met Roughhouse. De voorstelling is een samenwerking tussen zijn eigen ensemble Ballet of Difference en acteurs van Schauspiel Köln. Roughhouse is een speelse kritiek op de 21-eeuwse realiteit, waarin we in toenemende mate de wereld indirect ervaren, via de media. De titel verwijst naar een vroege fase in de menselijke ontwikkeling. Het moment waarop een kind de grenzen van het eigen en andermans lichaam leert ontdekken door middel van stoei- en worstelspelletjes. Tijdens dit zogenaamde 'roughhousing' leren kinderen hun kracht en agressie te kanaliseren en diverse sociale rollen aan te nemen – een cruciale fase in het socialisatieproces van de mens. In Roughhouse gebruikt Siegal dit principe als uitgangspunt. De voorstelling toont het snijvlak waarop spel niet meer leuk is, maar pijn doet.

De voorstellingdoet denken aan een woest, hyperactief en dada-achtig stripverhaal. Elementen van slapstick, subtiele humor en onverwachte geweldsuitbarstingen in de stijl van Quentin Tarantino komen samen in een wervelend tekst- en danscollage. Naast de choreografie en regie was Siegal ook verantwoordelijk voor de tekst, die dient als motor van de voorstelling. Het is een grillige woordenstroom van hashtags zoals #metoo, sociaalgeëngageerde protesten, politiek-correcte tirades en diverse vormen van controversiële taaluitingen. Siegal onderzoekt zo taal die op politiek correcte wijze rekening wil houden met gevoeligheden, maar tegelijkertijd de vrijheid eist om alle taboes te doorbreken. Hij laat zien hoe de mens zich bezig houdt met alliantievorming, samenwerking, integratie en uitsluiting. Roughhouse stelt de vraag: als iedereen een eigen waarheid heeft, hoe kunnen we elkaar dan nog begrijpen? En wat betekent dat voor onze samenleving?

Siegals taal dringt door in de lichamen van de tien dansers en acteurs. Absurdistische associaties en woordspelletjes blijven in hun bewegingen hangen. De taal gaat 'viral' – letterlijk en figuurlijk. Terwijl de spelers elkaar verbaal en fysiek te lijf gaan, worstelend op de instabiele ondergrond, belichamen ze revolutionairen en terroristen, misdadigers en slachtoffers, de dominante meerderheid en de hulpeloze minderheid. Iedereen communiceert, maar niemand begrijpt elkaar. Uiteindelijk schiet de taal te kort. 

Het spel met hedendaagse issues wordt doorsneden met scènes uit Sophocles' Antigone. Deze keuze vloeit voor Siegal voort uit de wetenschap dat deze tragedie het eerste (bekende) toneelwerk is waarin met taal een systeem wordt gecreëerd voor rechtspraak. Siegal grijpt terug naar deze oude tekst vanuit de behoefte om weer een helder, gemeenschappelijk idee te krijgen over wat wel en niet toelaatbaar is in omgangsvormen, vooral in taalgebruik.

De Amerikaanse danser en choreograaf Richard Siegal (1980) is sinds 1997 een invloedrijke speler in de Duitse dans- en theaterwereld. Siegal groeide op in stadje in New Hampshire, waar weinig dans te vinden was. De dag na zijn eindexamen verhuisde hij naar New York om een danscarrière te beginnen. Uiteindelijk streek hij neer in Duitsland, waar hij van 1997 tot 2005 solist was bij Ballett Frankfurt, onder leiding van William Forsythe. In 2005 startte hij een eigen multidisciplinair ensemble, The Bakery, om zijn ambities als choreograaf en theatermaker te realiseren. Daarnaast bleef hij als associate artist van 2005 tot 2015 verbonden aan het nieuwe gezelschap van zijn mentor, The Forsythe Company. Net als Forsythe neemt Siegal de basisbewegingen van het klassieke ballet als uitgangspunt. Hij reduceert ze tot de essentie en combineert ze met inzichten uit andere kunstvormen, zoals architectuur, mode, design, performance, livemuziek, teksttoneel en nieuwe media. Zijn werk werd onder andere bekroond met de Bessie Award, de Deutsche Theaterpreis Der Faust, de prijs van Société des Auteurs et Compositeurs Dramatiques en de Münchner Tanzpreis. Verder was Siegal verbonden aan diverse prestigieuze kunstinstellingen, waaronder ZKM/Karlsruhe en Baryshnikov Arts Center. In 2016 richtte hij een nieuw gezelschap op, Ballet of Difference, als progressief en hedendaags antwoord op de conservatieve kunstvorm ballet. Van 2015 tot 2017 creëerde hij een drieluik voor de Ruhrtriennale gebaseerd op Dante's Divina Commedia.

Holland Festival i.s.m. o.a. het Goethe-Institut Niederlande.

Terug