Εν μέσω της κρίσης
Ξεκινώντας τη δική σου επιχείρηση

Κάποιοι νέοι στην Ελλάδα δεν θέλουν να περιμένουν να παρουσιαστεί μια δουλειά ή ακόμη και να φύγουν για το εξωτερικό. Στην κρίση βλέπουν την ιδανική ευκαιρία για να ξεκινήσουν μια περιπέτεια: να στήσουν τη δική τους επιχείρηση.

«Όταν βρεθήκαμε στο γραφείο του διευθυντή της τράπεζας, τρεις νέοι άνθρωποι, και του είπαμε ότι θέλουμε να ανοίξουμε εταιρικό λογαριασμό, μας κοίταξε εμβρόντητος, λες και του ζητούσαμε δάνειο ενός εκατομμυρίου ευρώ», λέει ο Φάνης Κουτουβέλης γελώντας. Έχουν περάσει δυόμισι χρόνια από τότε που ο ίδιος και οι δύο συνέταιροί του ίδρυσαν στην Αθήνα τη νεοφυή (start-up) επιχείρηση iKiosk. Τώρα κάθεται στο γραφείο του, σε έναν μικρό, αλλά ωραίο εμπορικό δρόμο στα Βριλήσσια, ένα βόρειο προάστιο της Αθήνας, ανάμεσα σε μοντέρνα έπιπλα του Ikea, επιχειρηματικά σχέδια που μαρτυρούν δημιουργικότητα και εμβλήματα του iKiosk.

Χωρίς καμία χρηματοδότηση, καμία δηλαδή εξωτερική οικονομική υποστήριξη, οι φοιτητές ξεκίνησαν από μια ιδέα. Ήθελα να βελτιώσουν τον τρόπο οργάνωσης και διαχείρισης των περιπτέρων και των μίνι μάρκετ στην Ελλάδα, σχεδιάζοντας ένα απλό σύστημα μηχανογράφησης, που καταχωρίζει όλες τις παραλαβές και τις πωλήσεις και με το κατάλληλο λογισμικό απλουστεύει αισθητά και την τήρηση λογιστικών βιβλίων. Το iKiosk δεν απαιτεί γνώση Η/Υ, όπως διευκρινίζεται στην ιστοσελίδα του.

Όμως, πώς αποφασίζει κανείς να στήσει μια δική του επιχείρηση εν μέσω της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης στην ιστορία της χώρας; Ο Φάνης μάλιστα και ο συμφοιτητής του αποφάσισαν να διακόψουν τις σπουδές τους ένα χρόνο πριν από την αποφοίτησή τους – σπούδαζαν στο Τμήμα Μηχανικών Η/Υ, Τηλεπικοινωνιών και Δικτύων του Πανεπιστημίου της Θεσσαλίας. Το αν θα μπορούσε με το συγκεκριμένο πτυχίο να κάνει μια καλύτερη καριέρα στο εξωτερικό, για παράδειγμα, δεν το σκέφτηκε καν, λέει ο Φάνης. Ο 26χρονος ήθελε να δοκιμάσει την τύχη του με ένα δικό του εγχείρημα.

Η κατάλληλη στιγμή

«Είναι η ιδανική στιγμή για μια τέτοια περιπέτεια, γιατί απλά δεν μπορείς να περιμένεις να σου παρουσιαστεί μια δουλειά», λέει ο Φάνης. Γέρνει πίσω στο αναπαυτικό του κάθισμα και κοιτάζει μέσα από το γυάλινο διαχωριστικό με τις επιγραφές στον διπλανό χώρο, όπου οι συνεργάτες του επιδίδονται σε «brainstorming». «Το σχέδιό αυτό μου έδωσε την ευκαιρία να στήσω την ολόδική μου επιχείρηση. Και αυτό μου αρέσει πολύ». Κατά την άποψή του, η ίδρυση μιας νεοφυούς επιχείρησης στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν αποτελεί οξύμωρο σχήμα – κάθε άλλο. Χαρακτηρίζει το εγχείρημα ως ένα είδος δοκιμαστικού ελέγχου: «Όποιος έχει μια καλή ιδέα, μπορεί να την πραγματοποιήσει σε ένα μικρό δίκτυο και να δοκιμάσει αν η ιδέα λειτουργεί». Κι αν τα καταφέρει στην Ελλάδα, σημαίνει ότι θα τα καταφέρει παντού, κατά τον Φάνη. Από τους γονείς του ο προγραμματιστής έλαβε ηθική υποστήριξη, όταν τους μίλησε για τα σχέδιά του: «Ναι μεν δεν μπορούσαν να με βοηθήσουν οικονομικά, αλλά με ενθάρρυναν». Με μοναδικό κεφάλαιο τις αποταμιεύσεις των τριών φοιτητών –μερικές χιλιάδες ευρώ που είχαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους–, η επιχείρηση λανσαρίστηκε επίσημα τον Απρίλιο του 2010. Τη στιγμή εκείνη δεν είχε μόνο αναπτυχθεί πλήρως και ελεγχθεί το λογισμικό, αλλά και η ιστοσελίδα ήταν ήδη κάποιους μήνες online.

Το σύστημα περιγράφεται απλά ως «Λογισμικό Σύστημα για το Περίπτερο». «Με αυτό βοηθάμε τους ιδιοκτήτες καταστημάτων να γίνουν πιο αποτελεσματικοί στη δουλειά τους», λέει ο Φάνης. Εκτός από τα οφέλη που προσφέρει το λογισμικό στους Έλληνες καταστηματάρχες, παρέχει και δυνατότητες που αφορούν την έρευνα αγοράς. Καθώς όλες οι πωλήσεις καταγράφονται επακριβώς και εισρέουν στη βάση δεδομένων του iKiosk, ο Φάνης και η ομάδα του μπορούν να καταρτίσουν αναλύσεις δεδομένων των πωλήσεων. Έτσι, για πρώτη φορά στην Ελλάδα η νεοφυής επιχείρηση προσφέρει δεδομένα που αφορούν αυτά τα μικρά καταστήματα λιανεμπορίου, τα οποία ενώ είναι εξαιρετικά πολυάριθμα στη χώρα, δεν έχουν ποτέ ως τώρα τύχει μιας στατιστικής ανάλυσης.

Βάζοντας τάξη στο ελληνικό χάος των περιπτέρων

Οι μεγάλες εταιρείες ξόδευαν μέχρι πρότινος πολύ χρόνο γι’ αυτή την ανάλυση δεδομένων: Έστελναν περίπου 50 συνεργάτες στο εξωτερικό, για να επισκεφθούν περί τις 1.000 χώρες. Εκεί, τα πωληθέντα προϊόντα καταμετρώνταν και από τα νούμερα αυτά προέκυπταν κάποια κατά προσέγγιση στατιστικά συμπεράσματα. Το σύστημα του iKiosk λειτουργεί, αντιθέτως, μέσω Διαδικτύου – και προσφέρει πολύ συγκεκριμένα αποτελέσματα. «Υπάρχουν απίστευτα πολλά μίνι μάρκετ και περίπτερα τα οποία είναι φοβερά ανοργάνωτα», λέει ο Φάνης. Η αγορά είναι μεγάλη: Στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότεροι από 30.000 δυνητικοί πελάτες, που αθροιστικά αντιστοιχούν στο 5,5% του ελληνικού ΑΕΠ. Και η ιδέα του iKiosk φαίνεται πως αποδίδει καρπούς: Η μικρή εταιρεία λογισμικού, η οποία απασχολεί τους τρεις ιδρυτές και τρεις συνεργάτες, είναι κερδοφόρα από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της.

Αυτή τη στιγμή έχουν εγκατασταθεί 150 συστήματα μηχανοργάνωσης του iKiosk σε όλη την Ελλάδα. Η εταιρεία δεν επενδύει σχεδόν καθόλου στη διαφήμιση – οι ενδιαφερόμενοι έρχονται πλέον από μόνοι τους. «Σε ελάχιστους χρειάστηκε να απευθυνθούμε οι ίδιοι. Οι περισσότεροι στο μεταξύ ανακαλύπτουν την ιστοσελίδα μας και μας στέλνουν mail», λέει ο Φάνης.

Ο πρώτος πελάτης τους, που έχει ένα μίνι μάρκετ κοντά στην Αθήνα, είχε και αυτός μάθει για την υπηρεσία iKiosk από το Internet και είχε κάνει μια παραγγελία προτού ακόμη η εταιρεία αναγγείλει την επίσημη έναρξη λειτουργίας της.

Απώτερος στόχος η επέκταση

Αυτή τη στιγμή η iKiosk αναζητά επενδυτές. Ο επόμενος ταξιδιωτικός προορισμός είναι η Κωνσταντινούπολη. Ο ιδρυτής της νεοφυούς επιχείρησης δεν έχει πάει ποτέ εκεί. Τώρα, ο Φάνης θα ταξιδέψει για πρώτη φορά, ως επιχειρηματίας, στην Πόλη. Ελπίζει σε μια επιχορήγηση από πλευράς ΕΕ. Γι’ αυτό και στην Κωνσταντινούπολη θα παρουσιάσει το εγχείρημά του σε ένα πανευρωπαϊκό συνέδριο. Δεν αποκλείει ωστόσο και το ενδεχόμενο ενός ιδιωτικού επενδυτή. Το ποσό που πρέπει να εξασφαλίσει για να βάλει σε εφαρμογή τα επόμενα επιχειρηματικά του σχέδια ανέρχεται στο 1 εκατομμύριο ευρώ.

Όταν θα υπάρξει η οικονομική βάση για μια επέκταση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, οι 150 πελάτες θα πρέπει να φτάσουν τους 500 μέσα σε ένα εξάμηνο. Και τότε ο επόμενος στόχος θα είναι το άνοιγμα της εταιρείας στο εξωτερικό. Μεταξύ των κρατών που σκέφτεται ο Φάνης γι’ αυτό είναι το Ισραήλ, η Ρωσία και η Ρουμανία. Εκεί, όπως λέει, συναντά κανείς παρόμοιες δομές καταστημάτων, ενώ παράλληλα υπάρχουν οι τεχνικές προϋποθέσεις για τη χρήση του λογισμικού για Smartphone.«Θα πάρει φυσικά χρόνο ώσπου να φτάσουμε αυτόν το στόχο», λέει ο Φάνης. Παρ’ όλα αυτά, χαίρεται για τη νέα πρόκληση. Η όρεξη και η διάθεση για περιπέτεια και περισσότερο επιχειρείν δεν φαίνεται να έχουν κορεστεί για τον 26χρονο – παρ’ όλη την κρίση.