Gesprek Hedendaags Joods leven in Berlijn

Hedendaagse Joodse Leven in Berlijn © Joods Cultureel Kwartier

wo 22–02–2023

19:30 uur

Goethe-Institut Amsterdam

Communities, cultuur en de stad

Berlijn kent een rijke Joodse geschiedenis. Een geschiedenis van vallen en opstaan, bloei en teloorgang, met als dieptepunt de Shoah. Interessant genoeg beleeft de Duitse hoofdstad juist in de afgelopen jaren een groei van de Joodse gemeenschap. Vooral jonge Israëli’s verhuizen naar Berlijn. Wat beweegt hen om in de stad te komen wonen waar je het pijnlijke verleden op zoveel plekken tegen komt? En waar hebben we het eigenlijk over als we over het hedendaagse Joodse leven praten? Journalist Sandra Rottenberg spreekt hierover met de Berlijnse schrijver Mirna Funk, antropoloog Dani Kranz en de directeur van het Joods Museum in Berlijn, Hetty Berg. 
Aanmelding Joods leven in Berlijn is divers. Voor sommigen speelt religie een grote rol, voor sommigen niet. Oud-ingezeten Berlijnse Joden treffen op Joden uit o.a. de voormalige Sovjetunie, mensen die na de val van het communisme als zogenaamde ‚Kontingentvluchtlinge‘ naar de stad kwamen. Een andere groep waar de Duitse hoofdstad bijzonder in trek is, bestaat uit jonge, meestal links-liberale Israëli’s. Waarom is dat zo? En waar zien wij het hedendaagse Joods Berlijn terug in de kunst en cultuurscene van de stad?

In Duitse media en het publieke debat wordt ‘Joodszijn’ vaak nog op de Shoah gereduceerd. Daardoor weet een groot deel van de Duitse samenleving vaak weinig over de Joodse cultuur van nu en blijft de omgang met elkaar krampachtig. Initiatieven zoals de talkshow Freitagnacht Jews en de podcastreeks JLID2021 proberen hier verandering in te brengen. Maar wat moet er nog meer gebeuren om het perspectief op het heden en de toekomst te richten? Hoe wordt Joodszijn anders ervaren in een buurland als Nederland?

Over de sprekers:

Hetty Berg is directeur van het Jüdisches Museum Berlin. Daarvoor was zij manager museale zaken en hoofdconservator van het Joods Cultureel Kwartier in Amsterdam.

Mirna Funk studeerde filosofie en geschiedenis aan de Humboldt-Universität in Berlijn. Ze is journaliste en schrijfster en woont in Berlijn en Tel Aviv.

Dani Kranz is een antroploog en DAAD Visiting Professor aan de Ben Gurion University in Israël. Daarnaast is zij lid van de Advisory Board of the Federal Commissioner for Jewish Life and Combating Anti-Semitism. 

Sandra Rottenberg werkt als programmamaker, adviseur en producent voor diverse media waaronder televisie, radio en publieke debatten. 
 
Dit evenement wordt georganiseerd in samenwerking met Joods Cultureel Kwartier en het Duitsland Instituut Amsterdam.  
 
Deze bijeenkomst vindt plaats in het kader van de tentoonstelling Zerheilt - Healed to Pieces van de Franse fotograaf Frédéric Brenner die te zien is in het Jüdisches Museum Berlin en het Joods Cultureel Kwartier In Amsterdam. Drie jaar lang onderzocht Brenner hedendaags Joods leven in Berlijn en legde uiteenlopende personen vast. Met portretten van nieuwkomers, oudgedienden, bekeerlingen, immigranten en andere Joden die de stad hun thuis hebben gemaakt of op doorreis waren, toont Brenner de diverse verschijningsvormen en uitingen van Joodszijn in hedendaags Berlijn. Brenner zoekt daarbij het spanningsveld op tussen het begrip van Berlijn als historisch centrum van de vernietiging van het Europese Jodendom in de 20e eeuw en de realiteit van het hedendaagse Berlijn.
 
 

Terug