Avrupa’da Mobilite
Yeni Olanaklar

Federal Ekonomi ve Çalışma Bakanlıklarının Federal İş Bulma Kurumu’yla birlikte hazırladığı web sitesi „Make it in Germany“de genç vasıflı elemanlar aranıyor.  Almanya’da kariyer olanakları ve yaşamla ilgili tüm bilgiler ilk kez bir İnternet portalında bir araya getirilmiş.  Bu portalda hangi sektörlerde vasıflı eleman arandığı ve ilgilenenlerin Almanya’da bir işe hangi koşullarda alınabilecekleri bilgileri yer alıyor. Portal Avrupa’da iş hayatındaki mobiliteyi destekleyen tek girişim değil.

Neler oluyor? Daha yedi ya da sekiz yıl önce Almanya’nın Mecklenburg-Vorpommern ya da Eifel gibi az gelişmiş bölgelerinden iş arayan vasıflı işçiler ve eğitim almak isteyenler komşu ülkelere giderken, şimdi bu trend tersine döndü. Federal İş Bulma Kurumu’nun Rostock Merkezi Yurtdışı ve Vasıflı Eleman İstihdam Şubesi’nden (ZAV) Andreas Roger ‘ın işi, Almanlara yurt dışında iş bulmaktan ziyade, yurtdışında Almanya için eleman aramak. Roger şöyle diyor: „Yurtdışına ilgi hala mevcut, bu kesin. Ama artık bize başvuranlar arasında pek çok kişi sadece mesleki kariyerleri için bir süreliğine yurtdışında deneyim kazanmak istiyor.”

EURES ve yeni olanaklar

Andreas Roger Avrupa’ya yayılmış 850 EURES danışmanından biri. Bu danışmanlar sınırların ötesinde çalışmak isteyen insanlarla yoğun bir ilişki içindeler. Ama AB verilerine göre bunlar çok sayıda değil: Avrupa vatandaşlarının sadece yüzde ikisi sürekli olarak kendi ülkelerinin dışında yaşıyor ve çalışıyor. EURES (Avrupa İstihdam Servisi)  bu durumu değiştirmek için 1993 yılında Avrupa Birliği tarafından kuruldu. İlgilenenler EURES’te mesleki mobiliteyle ilgili bilgilere, bir iş arama motoruna ve danışmanlar ağına ulaşabiliyor.  31 Avrupa ülkesindeki iş ilanları sadece bir tıkla ekrana geliyor. İlanlar gerçek zamanlı ve sürekli güncelleniyor ve büyük bir ilgiyle takip ediliyor: Özellikle Yunanistan, Portekiz, İtalya ve İspanya gibi krizdeki ülkelerden giderek daha çok Almanya’da çalışmak isteyen vasıflı eleman buraya başvuruyor.  Ansreas Roger, “Sanayi kuruluşları ve atölyeler sistem teknisyenleri ya da boru hattı üreticileri, gastronomi sektörü aşçı ve vasıflı turizm elemanı, sağlık klinikleri doktor ve hemşire arıyor,” diyor.  ZAV’ın Ocak 2013’te Goethe Enstitüsü’yle imzaladığı bir sözleşmenin konusu, enstitüdeki dil kurslarına katılanları Almanya’da iş olanakları hakkında bilgilendirmek. Roger, “Bu çalışma, kısa adı MobiPro-EU olan ve federal hükümetin Almanya’da mesleki mobiliteyi desteklemek için uygulamaya koyduğu yeni programın bir parçası. Yoğun bir işgücü alımından söz edemeyiz, ama okullarla ve istihdam kurumlarıyla işbirliği içinde Almanya’daki iş olanaklarına işaret etmek istiyoruz.

Avrupa’daki genç işsizliğiyle mücadele ve „MobiPro-EU“

MobiPro-EU programı Ocak 2013’ten bu yana Almanya’da mesleki eğitim almak ya da çalışmak isteyen AB vatandaşı işsiz genç vasıflı elemanları ya da mesleki eğitim almak isteyenleri destekliyor. Öncelik, eleman bulunamayan nadir mesleklerle ilgili başvurularda. Alman hükümeti böylece komşu AB ülkelerindeki genç işsizliğini azaltmaya katkı sağlamak istiyor.  25 yaş altı işsizlerin Fransa’daki oranı yüzde 26, İtalya ve Portekiz’de ise yüzde 35.  Yunanistan ve İspanya’da genç yetişkinlerin yarısından fazlası işsiz. Buna karşın Almanya’da 25 yaşın altındakilerin sadece yüzde 8’i mesleki eğitim ya da iş olanağına sahip değil.
Program 18-35 yaş arasındaki genç insanlara yönelik. Ama istisnai durumlarda, örneğin hasta bakımı gibi mesleklerde yaş sınırı 40’a kadar çıkıyor.  Almanya’daki işine hazırlanmak için ülkesinde dil kursuna gidenlerin kurs ücreti ödeniyor.  Almanya’da işe başladıktan sonra Almanca öğrenmek zorunda olanlar desteklenmeye devam ediyor. Staj ya da iş görüşmesi yapacakların seyahat giderleri için belli bir meblağ ödeniyor. Bunun yanı sıra başka yardımlar da mümkün.   

AB Öğrenim Olanakları Portalı: PLOTEUS

Avrupa’da öğrenim fırsatları da kolaylaştı.  Almanya hükümeti yurtdışında edinilmiş mesleki kalifikasyonların tanınması prosedürünü basitleştirdi. Aynı şekilde okul ve meslek deneyimi içeren ikili sistemde eğitilmiş Alman vatandaşı elamanlar da yurt dışında tercih ediliyor. Örneğim İtalya’da mimarlık okumak ya da Polonya’da restorasyon eğitimi almak isteyen biri PLOTEUS’dan faydalanabilir.  Portal İsveç’e yerleşmek isteyen bir ailenin nasıl bir okul sistemiyle karşılaşacağı hakkında bilgi verdiği gibi, Dublin’de bir yaşlılar üniversitesi olup olmadığı sorusunu da yanıtlıyor, ya da genç bir bağcılık uzmanına Rhone vadisinde bağcılık yapan bir çiftçinin yanında iş bulmada yardımcı oluyor.

PLOTEUS Avrupa’da öğrenim imkanları hakkında bilgi veriyor ve bir anlamda EURES’in tamamlayıcısı. PLOTEUS sözcüğünün kaynağı eski Yunancada denizcilere verilen isim, bir yandan da projenin ismi olan Portal on Learning Opportunities Throughout European Space’in (Avrupa’da Öğrenim Olanakları Portalı) kısaltılmış hali.  Bu portaldan eğitim, meslek içi eğitim ve gelişim, Avrupa ülkelerindeki farklı eğitim sistemleri, değişim programları ve burslar (Erasmus, Leonardo da Vinci, Sokrates, Grundtvig) hakkında her türlü bilgi ve açıklamaya ulaşmak mümkün.   

“Ara ve bul”

Mobil olmak son derece kolay:  27 yaşındaki Antonio Prados Vilchez Şubat 2012 tarihinden bu yana Almanya’da Padernborn kentinde bir yazılım ve donanım şirketi olan “dSpace”de çalışıyor. Telekomünikasyon ve elektronik mühendisi olan Antonio, “İki hayalim gerçek oldu,” diyor: „Öncelikle bir iş bulduğum için çok mutluyum ve ikincisi, Almanya’da çalışıyorum.“ BU şirketteki görevi genç İspanyol için staj ve öğrenciyken yaptığı işler dışındaki ilk düzenli işi. İşi nasıl bulduğunu çabucacık anlatıyor: Kasım 2011’de İspanyol iş bulma kurumunun ZAV’la birlikte düzenlediği bir etkinliğe katılan Antonio burada ilerde işvereni olacak Nordrhein-Westfalen’li firmayla tanışıyor. dSpace’in insan kaynakları sorumlusu sadece başlangıç düzeyinde Almanca biliyor olmasını hiç önemsemiyor. Firma ilk ay yoğun bir dil kursuna devam edebilmesi için yeni elemanına izin veriyor. Çünkü Almanya’da elektronik mühendisleri çok zor bulunuyor.

Antonio Almanya’da iş bulan tek kişi olmayacak. Üniversitede ilk yarıyıldan, ya da stajdan sonra kaç kişinin bir yıllığına yurt dışında bir işi kabul edeceğini de şu anda kimse bilmiyor. Çünkü Avrupa’da serbest dolaşım böyle bir şey: Bugün her AB vatandaşı hiç sorunsuz ve yetkili kurumları bilgilendirmeden bir ülkeden öbürüne gidebildiği için elimizde kesin sayılar yok.