Almanya, Avusturya
2022, 96’, Renkli, DCP
Almanca
Türkçe, İngilizce Altyazılı
Yönetmen: Claudia Müller
Katılanlar: Elfriede Jelinek. Sesleriyle Ilse Ritter, Sandra Hüller, Stefanie Reinsperger, Sophie Rois, Maren Kroymann ve Martin Wuttke
Dünya Hakları: sixpackfilm
Adı kimileri için skandal ve provokasyonla özdeşleşmiş dillere destan bir isim, 2004 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi büyük bir yazar: Elfriede Jelinek. Nobel ödülünü kazandığından bu yana tamamen inzivaya çekilmesi Jelinek’i daha da ilginç kılıyor kuşkusuz. Fakat kendisi daha önce de kalabalık etkinliklere pek katılmıyordu. Hatta Nobel ödülünü almaya dâhi gidememişti, çünkü anksiyete bozukluğu bu gibi ortamlarda rahat hareket etmesini engelliyordu. Göz önünde olmamasına rağmen, günümüzde Almanca üreten en ünlü kadın yazar diyebileceğimiz Avusturyalı Elfriede Jelinek bir röportajında kendisi için şöyle diyor: “Yakın çevremdeki tek kişi benim.” Peki, böyle birisine nasıl yaklaşır, onun belgeselini nasıl yaparsınız? Yönetmen Claudia Müller bunu Jelinek’in sanatı aracılığıyla başarıyor. “Onun dilini bağımsız bir sanat eseri gibi gördüm” diyor Müller. Kastettiği sadece Jelinek’in romanları ve oyunlarında kullandığı dil değil, bir zamanlar verdiği röportajlar da... Zira Jelinek eskiden basın önünde bol bol kendisinden bahsediyor, daha doğrusu sanatıyla ilgili yanlış anlama ve suçlamalara cevap vermek zorunda kalıyordu. Geniş bir arşiv seçkisini akıcı bir kurguyla bir araya getiren bu belgeselde, aynı zamanda Jelinek’in eserlerinden çeşitli bölümleri ünlü oyuncuların seslerinden dinliyoruz. Bu özgün yapı, nachtkritik’e yazdığı eleştiride Eva Marburg’un da dikkat çektiği üzere, Jelinek’e sıklıkla yakıştırılan ‘gizemli’ tanımını da ortadan kaldırıyor. 73. Alman Film Ödülleri’ne En İyi Belgesel ve En İyi Kurgu dallarında aday gösterilen Elfriede Jelinek - Dili Esaretinden Kurtarmak, ünlü yazarı açıklamaya çalışmadan onu anlaşılır kılmasıyla hayranlık uyandırıcı bir film.
