Youthnest
Mια κοιτιδα πρωτοβουλιων για την πολιτιστικη διαχειριση

youthnest start
© Thalia Rizou

Με το πρόγραμμα youthnest η Θάλεια Ρίζου συντονίζει μια μικρη προσπάθεια για την ανάσχεση του ευρέως διαδεδομένου φαινομένου της «διαρροής εγκεφάλων» από την Ελλάδα. 

Κυρία Ρίζου, τι ακριβώς είναι το «Youthnest»; Ποιος είναι ο στόχος του;
 
Εμείς αντιλαμβανόμαστε το Youthnest σαν ένα πιλοτικό πρόγραμμα, μέσω του οποίου θα μεταδώσουμε σε φοιτητές νέους ανθρώπους με όρεξη να δουλέψουν στον τομέα της πολιτιστικής διαχείρισης, τεχνογνωσία σχετική με τους πολιτιστικούς θεσμούς. Στόχος του προγράμματος είναι να προκύψει ένα διαρκώς διευρυνόμενο δίκτυο νέων ανθρώπων ειδικών στην πολιτιστική διαχείριση, οι οποίοι θα διαθέτουν και πρακτική εμπειρία. Σε ένα πρώτο – χρηματοδοτούμενο– στάδιο, τον Απρίλιο του 2016 θα πραγματοποιηθούν στη Θεσσαλονίκη πέντε εργαστήρια, το καθένα με 15 συμμετέχοντες και διαφορετικό αντικείμενο: Κοινωνικά δίκτυα και διαδικτυακή ταυτότητα, Branding, Πηγές εσόδων, Ανάπτυξη και ενδυνάμωση κοινού, Εξωστρέφεια στον δημόσιο χώρο και συνέργειες. Το ζητούμενο για μας είναι να αναπτύξουμε στα εργαστήρια ιδέες, προσεγγίσεις, μεθόδους και εργαλεία, για τα οποία υπάρχει ανάγκη σε μικρούς ή μεγάλους πολιτιστικούς φορείς στην πόλη, έτσι ώστε ταυτόχρονα να μπορέσουν να δημιουργηθούν προοπτικές απασχόλησης για τους συμμετέχοντες. Σε ένα δεύτερο στάδιο, θα προσαρμώσουμε τα εργαστήρια του youthnest ώστε να ανταποκρινονται στις ανάγκες πολιτισμικών φορέων και από άλλες πόλεις. πιστεύουμε ότι θα υπάρξει ζήτηση για τέτοια εργαστήρια από πολιτιστικούς φορείς σε άλλες πόλεις. Μέχρι τότε όμως μένει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει.
 
Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το «Youthnest»;
 
Όσο σπούδαζα στη Θεσσαλονίκη ένιωθα ενόχληση να βλέπω τόσο πολλούς φοιτητές στην πόλη οι οποίοι αντιδρούσαν στην παρούσα συγκυρία της ανεργίας και της έλλειψης μελλοντικής προοπτικής με παραίτηση και πολύωρες «συνεδρίες» σε καφετέριες. Έτσι άρχισα να σκέφτομαι τι θα μπορούσε να κινητοποιήσει τους νέους, που –ας μην ξεχνάμε– βάζουν ως στόχο ένα πτυχίο ανωτάτης εκπαίδευσης , να ξεπεράσουν αυτό το «μούδιασμα», να δραστηριοποιηθούν, να αποκτήσουν εξειδικευμένες γνώσεις, να δημιουργήσουν εναλλακτικές επαγγελματικές προοπτικές. Άλλωστε, κάτι πρέπει να κάνουμε για την ανάσχεση του ευρέως διαδεδομένου φαινομένου της «διαρροής εγκεφάλων» από την Ελλάδα.
 
Με ποιους φορείς συνεργάζεστε;
 
Εδώ πρέπει να αναφερθεί πρώτα απ’ όλα το Ίδρυμα Robert Bosch –το οποίο διαθέτει τα απαραίτητα κονδύλια για να ξεκινήσουμε–, αλλά και το Goethe-Institut της Θεσσαλονίκης, από το οποίο έχουμε υποστήριξη σε θέματα οργάνωσης και υλικοτεχνικής υποδομής, και το Γερμανικό Δίκτυο Κοινοτικών Πολιτιστικών Κέντρων, που μου έδωσε τη δυνατότητα μιας εντατικής εκπαίδευσης στο Product Management και του brainstorming στην πρώτη φάση του ΣτART, το φθινόπωρο του 2015 – εν μέρει ως υποτρόφου στο πολιτιστικό κέντρο «Lindenpark» του Πότσνταμ. Όσον αφορά τα ίδια τα εργαστήρια, θα συνεργαστούμε με πέντε πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους πολιτιστικούς θεσμούς στη Θεσσαλονίκη, π.χ. μουσεία, φεστιβάλ, γκαλερί ή και ΜΚΟ, εκ των οποίων καθένας θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μία από τις θεματικές των εργαστηρίων και θα αναλάβει σε αυτά ένα ρόλο μέντορα, κατά μία έννοια.
 
Έχετε λάβει ρητή δήλωση προθυμίας συμμετοχής εκ μέρους των πολιτιστικών φορέων; Και πώς θα επιλεγούν οι συμμετέχοντες στα εργαστήρια;
 
Τους τελευταίους μήνες έκανα μια έρευνα στέλνοντας ερωτηματολόγια σε 40 φορείς στη Θεσσαλονίκη. Με βάση τις απαντήσεις τους –ανταποκρίθηκαν θετικά, σημειωτέον, 39 φορείς– καθορίσαμε τις επιμέρους θεματικές. Στην οριστική επιλογή των φορέων θα ληφθούν φυσικά υπόψη συγκεκριμένα κριτήρια. Έτσι, θέτουμε ως προϋπόθεση την κοινωνική διάσταση της δράσης των φορέων, αποκλείουμε τον συγκεκριμένο πολιτικό προσανατολισμό αλλά και τις διακρίσεις κάθε είδους και δίνουμε μεγάλη σημασία στο να λειτουργούν οι φορείς με βάση το ανοικτό πνεύμα, την ανεκτικότητα, το πνεύμα συνεργασίας, την ισότητα, την αλληλεγγύη ή τη συμμετοχή.  
Σε ό,τι αφορά την επιλογή των συμμετεχόντων, μεσοπρόθεσμα θα συνεργαστούμε με τα ΤΕΙ και ΑΕΙ  της Θεσσαλονίκης. Θα ξεκινήσουμε με μια Ανοιχτή Πρόσκληση και, με σκοπό να έρθουμε σε άμεση επαφή με τους φοιτητές, θα την κοινοποιήσουμε, για παράδειγμα, μέσω φοιτητικών οργανώσεων ή στη σελίδα μας στο Facebook, καθώς και σε περιοδικά ή ιστοσελίδες που οι φοιτητές διαβάζουν και επισκέπτονται. Η Ανοιχτή Πρόσκληση θα απευθύνεται σε τελειόφοιτους, αλλά και σε απόφοιτους ή μεταπτυχιακούς φοιτητές. Ως προς την επιλογή, θεωρούμε σημαντικό οι συμμετέχοντες να διαθέτουν βασικές γνώσεις στην εκάστοτε θεματική.
 
Τι σχεδιάζετε να κάνετε μετά τη δεύτερη φάση των εργαστηρίων του ΣτART, μετά τον Απρίλιο του 2016 δηλαδή, όταν θα λήξει η χρηματοδότηση από τρίτους; Από πού θα αντλήσετε τα κονδύλια για τη συνέχιση του προγράμματος;

 
Αυτό είναι ένα σημαντικό θέμα. Το «προϊόν» μας –εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, αλλά και ευρεία δικτύωση–, θα πρέπει κάποια στιγμή να αποκτήσει επαγγελματική διάσταση και να συνοδεύεται από την αντίστοιχη αμοιβή.
Μια επιθυμητή εξέλιξη θα ήταν για μένα προσωπικά οι συμμετέχοντες στα εργαστήρια να κινητοποιηθούν ώστε να αναπτύξουν δικές τους πρωτοβουλίες και να αναλάβουν δράση στην κοινωνία των πολιτών, έτσι ώστε το παράδειγμά τους να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά.
 
Πώς φαντάζεστε το «Youthnest» σε δύο χρόνια από τώρα;

 
Φαντάζομαι ότι θα έχουμε πείσει τους συνεργαζόμενους αλλά και άλλους πολιτιστικούς φορείς για το δυναμικό και την ποιότητα των εργαστηρίων μας και ότι θα υπάρχει ζήτηση για αυτά και εκτός Θεσσαλονίκης. Επίσης ότι θα έχουμε διευρύνει τις θεματικές και τα αντικείμενα των εργαστηρίων. Ότι θα έχει αναπτυχθεί ένα δίκτυο συμμετεχόντων και φορέων τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και σε άλλες πόλεις, από το οποίο να ωφελούνται αμφότερες οι πλευρές. Τέλος, ότι θα έχουν δημιουργηθεί ανθρώπινες επαφές που θα επηρεάζουν θετικά το  κοινωνικό κλίμα εν γένει. Το Youthnest θέλουμε να αποτελέσει κοιτίδα από την οποία θα γεννηθούν άλλες πρωτοβουλίες.
 

Η Θάλεια Ρίζου είναι απόφοιτος του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη, με δράση στην κοινωνία των πολιτών.