آلمان از سال ۲۰۰۹ به کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت سازمان ملل پیوست و بهآن پایبند است. در قانون اساسی آلمان نوشته شدهاست همه انسانها برابرند. این امر شامل افراد دارای معلولیت هم هست. هیچ کس نباید بهدلیل معلولیت دچار تبعیض شود. افراد معلول بایستی همانند دیگران در زندگی اجتماعی مشارکت کنند. متأسفانه زندگی برای معلولین مشکلتر است. همهشمولی (Inklustion) هنوز در همه جا درست انجام نمیشود.

دولت آلمان به افراد دارای معلولیت کمک میکند. بهعنوان مثال آنان باید مالیات کمتری پرداخت کنند. امکانات مشاوره وجود دارد و از مراقبت پزشکی برخوردارند. گاهی هزینه رسیدگی به فرزندان یا کمک به کارهای خانه پرداخت میشود. بستگی دارد که شخص چه نوع معلولیتی داشتهباشد.

شما برای کمک گرفتن از دولت نیاز به یک کارت «معلولیت شدید» (Schwerbehindertenausweis) دارید. می‌توانید درخواست صدور این کارت را به اداره خدمات اجتماعی ارائه کنید. با این مدرک میتوانید مثلاً از وسایل نقلیه عمومی یعنی اتوبوس یا مترو بهطور رایگان استفاده کنید. ورود شما به موزهها هم رایگان است.

به اشخاص دارای معلولیتی که در جستجوی کار باشند، کمک میشود. در محل کار از آنان حمایت میشود. کارفرمایان مجاز نیستند قرارداد کار آنان را بهآسانی فسخ کنند. مأموران ویژه برابری هم وجود دارد. آنان مراقب هستند افراد دارای معلولیت در محل کار مورد تبعیض قرار نگیرند.

اشخاص دارای معلولیت هم بایستی زندگی خوبی داشتهباشند. برای این منظور مهم است بتوانند در شهر مستقلاً حرکت کنند. در آلمان مثلاً سعی می‌شود اشخاصی که از صندلی چرخدار استفاده میکنند، بتوانند وارد ساختمانهای عمومی بشوند. یا بتوانند بدون مشکل از اتوبوس و تراموا استفاده کنند. خیلی اوقات مسیر شیبدار (رمپ) وجود دارد. متأسفانه این مسئله همهجا رعایت نمیشود. مترو بسیاری اوقات دسترسپذیر نیست. همه جا آسانسور وجود ندارد.

برای افراد کمبینا یا نابینا روی زمین شیارهایی وجود دارد تا نابینایان بتوانند با استفاده از عصای خود، بهتر راه خود را بهداخل ساختمان یا به ایستگاه اتوبوس پیدا کنند. بسیاری از چراغهای راهنمایی چهارراهها صدای مشخصی میدهد تا نابینایان بدانند چه وقت از خیابان عبور کنند. در بعضی از ساختمانهای عمومی متونی با خط بریل وجود دارد.

وبسایتها هم بایستی دسترسپذیر باشند تا همه انسانها بتوانند از اطلاعات موجود در آن استفاده کنند. ادارات و مراجع شهر و بخش، مهمترین اطلاعات را بهزبان ساده ارائه میکنند. همه شهروندان بایستی این اطلاعات را بفهمند. برای افراد دارای معلولیت بینایی باید متون در وبسایتها طوری باشد که تقابل خوبی بین مطالب نوشتهشده و پسزمینه وجود داشتهباشد. علاوه بر آن باید مطالب بهنحوی باشد که صفحهخوان (Screenreader) بتواند همه مطالب را بخواند.

شما کودکی دارید که دارای معلولیت است یا بیماری مزمنی دارد؟ اداره کودکان و نوجوانان در شهرتان میتواند به شما کمک کند.

برای کودکان خردسال، حمایت زودهنگام (Frühförderung) ارائه میشود که عبارت است از کمک برای کودکان از زمان تولد تا ورود به مدرسه. این حمایت برای کودکان دارای معلولیت یا کودکانی است که یادگیریشان کمی کندتر از کودکان دیگر است. مثلاً مراکز آموزش و تقویت بینایی (Seeschule) یا تقویت مهارت زبانی وجود دارد.

همه کودکان دارای معلولیت میتوانند به کودکستان (کیندرگارتن) بروند. کودکستانهای همهشمول وجود دارد که هم کودکان بدونمعلولیت و هم کودکان دارای معلولیت مشترکاً بهآنجا می روند. اما کودکستانهای ویژهای هم منحصراً برای کودکان معلول وجود دارد.

این امر در مورد مدارس هم صادق است. در آلمان مدارس ویژهای برای کودکان معلول یا کودکانی وجود دارد که نیاز به حمایت ویژه دارند. همچنین مدارسی وجود دارد که همهشمول است. یعنی: کودکان دارای معلولیت و بدون معلولیت با هم درس میخوانند. این امر در ایالتهای مختلف متفاوت است.

اگر حقوق افراد رعایت نشود، ممکن است در بعضی موارد منجر به تبعیض شود. نحوه برخورد با تبعیض را در متن «برخورد با تبعیض» بخوانید.