Përfshirja: Jeta me aftësi të kufizuara

Në Gjermani jetojnë pothuajse tetë milionë njerëz me një aftësi të rëndë të kufizuar. Ka shumë lloje të ndryshme të aftësive të kufizuara. Ka njerëz me kufizime fizike, për shembull njerëz të verbër ose persona në karrocë. Këto aftësi të kufizuara janë zakonisht të dukshme. Gjithashtu, ka aftësi të kufizuara që nuk mund të shihen. Për shembull, vështirësi në të nxënë, sëmundje kronike si kanceri ose sëmundje psikologjike. Ka njerëz që e kanë aftësinë e kufizuar që nga lindja. Ndonjëherë, aftësia e kufizuar vjen si pasoj nga një aksident ose një sëmundje.

Audio-Player: Artikel anhören

Artikel anhören

Inklusion

Shenjë me karrige me rrota përpara një shkalle © Goethe-Institut/ Simone Schirmer

Të drejtat

Që nga viti 2009 në Gjermani zbatohet Konventa e OKB-së për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara. Në Kushtetutën gjermane thuhet se të gjithë njerëzit janë të barabartë. Kjo vlen edhe për personat me aftësi të kufizuara. Askush nuk duhet të ketë disavantazhe për shkak të një aftësie të kufizuar. Njerëzit me aftësi të kufizuara duhet të jenë po aq pjesë e jetës shoqërore. Fatkeqësisht, jeta për personat me aftësi të kufizuara është më e vështirë. Përfshirja ende nuk funksionon kudo.

Si ndihmon shteti?

Shteti gjerman ndihmon njerëzit me aftësi të kufizuara. Për shembull, ata duhet të paguajnë më pak taksa. Ka oferta për këshillime. Ata marrin kujdes mjekësor. Ndonjëherë, paguhet kujdesi për fëmijët ose ndihma në shtëpi. Varet nga aftësia e kufizuar që ka dikush.

Për të marrë mbështetje nga shteti ju nevojitet një kartë për aftësi të kufizuara të rënda. Ju mund ta merrni atë në Zyrën e Shërbimeve Sociale. Me këtë dokument, për shembull, mund të përdorni falas transportin publik, si autobusët ose metrotë. Ju gjithashtu mund të hyni falas në muze.

Përfshirja në vendin e punës

Personat me aftësi të kufizuara marrin ndihmë kur kërkojnë punë. Ata marrin mbrojtje në vendin e punës. Punëdhënësit nuk mund t'ju japin aq lehtë një largim nga puna. Ekzistojnë përfaqësues të barazisë. Këta persona sigurojnë që njerëzit me aftësi të kufizuara të mos kenë disavantazhe në vendin e punës.

Pa barriera

Edhe njerëzit me aftësi të kufizuara duhet të kenë një jetë të mirë. Për këtë është e rëndësishme që ata të mund të lëvizin të pavarur në qytet. Në Gjermani përpiqen, për shembull, që personat në karrocë të mund të hyjnë në ndërtesa publike. Ose që të hyjnë pa problem në autobusë dhe tramvaj. Shpesh ka rampe. Fatkeqësisht, kjo nuk funksionon kudo. Shpesh nuk ka ashensor në metro.

Për njerëzit me probleme të shikimit ose të verbër ka rrudha në tokë. Kështu, ata mund të gjejnë më lehtë rrugën për në një ndërtesë ose në një stacion autobusi me ndihmën e shkopit të tyre. Shumë semaforë bëjnë një tingull të veçantë. Kështu njerëzit e verbër e dinë kur mund të kalojnë rrugën. Në disa ndërtesa publike ka mbishkrime për të verbërit.

Edhe faqet e internetit duhet të jenë pa barriera. Kështu, të gjithë njerëzit mund të përdorin informacionet atje. Autoritetet dhe komunat ofrojnë informacionet më të rëndësishme në një gjuhë të thjeshtë. Të gjithë qytetarët duhet t'i kuptojnë këto informacione. Për njerëzit me probleme të shikimit, faqet e internetit duhet të kenë një kontrast të mirë midis shkronjave dhe sfondit. Gjithashtu, përmbajtjet duhet të jenë të tilla që një lexues ekrani t'i lexojë të gjitha.

Fëmijët me aftësi të kufizuara

A keni një fëmijë me aftësi të kufizuara ose një fëmijë me sëmundje kronike? Zyra e Rinisë në qytetin tuaj mund t'ju ndihmojë.

Për fëmijët e vegjël ekziston një program i ndërhyrjes së hershme. Këto janë ndihma për fëmijët nga lindja deri në moshën shkollore. Këto janë ndihma për fëmijët me aftësi të kufizuara ose për fëmijët që mësojnë pak më ngadalë se të tjerët. Për shembull, ka shkolla të specializuara për shikimin ose për mbështetje gjuhësore.

Edhe fëmijët me aftësi të kufizuara mund të ndjekin një kopsht. Ekzistojnë kopshte gjithëpërfshirëse ku fëmijët me dhe pa aftësi të kufizuara ndjekin së bashku. Gjithashtu, ka kopshte të veçanta vetëm për fëmijët me aftësi të kufizuara.

E njëjta gjë vlen edhe për shkollat. Në Gjermani ka shkolla të veçanta për fëmijët me aftësi të kufizuara ose me nevoja të veçanta për mbështetje. Dhe ka shkolla me mësim gjithëpërfshirës. Kjo do të thotë: fëmijët me dhe pa aftësi të kufizuara ndjekin mësimin së bashku. Kjo është e ndryshme në çdo land.

Diskriminimi

Nëse të drejtat nuk respektohen, në disa raste mund të bëhet fjalë për diskriminim. Se si mund të përballeni me këtë, mund ta lexoni në tekstin „Trajtimi i Diskriminimit”.

Pyetje të shpeshta

Na ndiqni