Με αφορμή την επέτειο των 70 χρόνων του Goethe-Institut Athen στην Αθήνα, το Ινστιτούτο εστίασε στα αρχεία του και άνοιξε το περιεχόμενό τους προς το ευρύ κοινό.
Με στόχο τον εμπλουτισμό του αρχείου του το Ινστιτούτο έκανε ένα ανοιχτό κάλεσμα, που ενθάρρυνε τον κόσμο να μοιραστεί υλικό που πιστεύει ότι αποτελεί σημαντικό τεκμήριο της πολιτιστικής δραστηριότητας του Goethe-Institut Athen.
Παράλληλα, ολοκληρώθηκε η οργάνωση του αρχείου: Το υπάρχον υλικό καταγράφηκε, ταξινομήθηκε, αποθηκεύτηκε επαγγελματικά και καταλογογραφήθηκε συστηματικά (αναλογικά και ψηφιακά).
Τώρα το αρχείο βρίσκεται και πάλι σε καλή κατάσταση και είναι ανοιχτό για χρήση προς το κοινό.
Tο Goethe-Institut Athen προσκάλεσε δύο Έλληνες εικαστικούς την Ινώ Βαρβαρίτη και τον Γιάννη Δελαγραμμάτικα να «κοιτάξουν» μες στα ιστορικά του τεκμήρια. Οι δύο καλλιτέχνες δημιούργησαν ένα έργο που χαρτογραφεί την πολιτιστική ζωή και ταυτόχρονα αποτυπώνει την κοινωνική πραγματικότητα των τελευταίων εβδομήντα ετών. Ξεδιπλώνει την ιστορία της Αθήνας και της Ελλάδας – πάντα σε σχέση με το παγκόσμιο ιστορικό πλαίσιο.
Φωτογραφίες, προγράμματα, προσκλήσεις, φυλλάδια, εκδόσεις και κατάλογοι από πολιτιστικές δράσεις που (συν)διοργάνωσε ή/και υποστήριξε το Goethe-Institut Athen καθόλη τη διάρκεια λειτουργίας του, ρίχνουν φως στη σύνδεσή του τόσο με την τοπική κοινωνία όσο και με φορείς σε διεθνές επίπεδο. Παράλληλα τροφοδότησαν και δόμησαν το αφήγημα των δύο καλλιτεχνών, οι οποίοι μέσα από επιτελεστικές δράσεις ενεργοποίησης του αρχείου („Performing the Archive“) προσκάλεσαν το κοινό να αλληλεπιδράσει με το Ινστιτούτο. Μέσα από μια σειρά αρχειακών επεισοδίων, οι δύο εικαστικοί επιχείρησαν, όπως υπογράμμισαν οι ίδιοι, «να διερευνήσουν τις σημασιολογικές δυνατότητες και τους αφηγηματικούς μετασχηματισμούς του πολιτιστικού αρχείου του οργανισμού».
Η εγκατάσταση φιλοξενήθηκε σε διάφορους χώρους του κτιρίου όπου στεγάζεται σήμερα το Ινστιτούτο, στην οδό Ομήρου 14-16. Οι δυο καλλιτέχνες προσκάλεσαν τους επισκέπτες να γίνουν ενεργοί συμμέτοχοι στο εγχείρημά τους και να συλλέξουν υλικό που αποτελούσε μέρος της εγκατάστασης, διαμορφώνοντας έτσι το δικό τους προσωπικό αρχείο. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης οι θεατές (κάθε ηλικίας) είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ομαδικές ξεναγήσεις, οι οποίες πραγματοποιούνταν από τους ίδιους τους καλλιτέχνες.
Παρή Σπίνου, «Γενέθλια με μια εικαστική εγκατάσταση», ΕΦΣΥΝ, 07.11.2022
Μαριλένα Αστράπελλου, «Μέσα στο Αρχείο του Γκαίτε», tovima.gr, 15.11.2022
Δέσποινα Ζευκιλή, «Δυο εικαστικοί κάνουν άνω κάτω το αρχείο του Ινστιτούτου Γκαίτε και μας το παρουσιάζουν σε μια "ξενάγηση" έξω από τα συνηθισμένα», athinorama.gr, 18.11.2022
Δυο εικαστικοί κάνουν άνω-κάτω το αρχείο του Ινστιτούτου Γκαίτε και μας το παρουσιάζουν σε μια «ξενάγηση» έξω από τα συνηθισμένα
Δέσποινα Ζευκιλή
Πηγή: athinorama.gr, 18/11/2022
Πώς οι εργαζόμενες γυναίκες του Goethe-Institut Athen σε μια φωτογραφία των εγκαινίων του κτιρίου της Ομήρου της δεκαετίας του ’80 συναντούν τις κατά συντριπτική πλειοψηφία γυναίκες που εργάζονται σήμερα στον οργανισμό; Ποια είναι η μόνη φορά που εμφανίζεται η σημαία της Γερμανίας στο αρχείο του Ινστιτούτου; Πώς ο Μάης του ’68 αντανακλάται στην Μπιενάλε της Βενετίας της ίδιας χρονιάς και τι εκθέσεις φιλοξενούσε τότε το Γκαίτε; Τι ήταν το Εργαστήρι Σύγχρονης Μουσικής στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη δημόσια εμφάνιση του Ιάννη Ξενάκη στην Ελλάδα το 1974 στους χώρους του Ινστιτούτου; Ποιοι βρήκαν «καταφύγιο» στη βιβλιοθήκη και στους χώρους του Goethe-Institut Athen την περίοδο της δικτατορίας; Τι έχουν να μας πουν για το σήμερα του αστικού εξευγενισμού οι πολεοδομικές μελέτες για το περιβάλλον και την περίπτωση των Εξαρχείων και της Κυψέλης της δεκαετίας του ’80; Αυτά και πολλά ακόμη ερωτήματα απαντάει –ή καλύτερα ανοίγει– η περιήγηση στην εικαστική εγκατάσταση Tόπος εύρεσης: Γκαίτε, Ομήρου. Σημειακές αρχειακές συγκλίσεις της Ινώς Βαρβαρίτη και του Γιάννη Δελαγραμμάτικα με την οποία το Goethe-Institut Athen γιορτάζει τα 70ά του γενέθλια.
Σε μια προσπάθεια ενεργοποίησης του αναλογικού αρχείου του, το οποίο βρισκόταν σε διαδικασία καταλογοποίησης, μετά τις εργασίες ανακαίνισης του Ινστιτούτου, η Stefanie Peter, διευθύντρια πολιτιστικών προγραμμάτων του Goethe-Institut Athen, είχε την ενδιαφέρουσα ιδέα να ανατεθεί μια έρευνα-παρουσίαση με βάση αυτό σε εικαστικούς έτσι ώστε να δοθεί μια νέα ματιά από τα έξω σε αυτό. Αναλαμβάνοντας την πρόκληση η Ινώ Βαρβαρίτη και ο Γιάννης Δελαγραμμάτικας, οι οποίοι και ατομικά και ως μέλη της καλλιτεχνικής ομάδας Campus Novel έχουν κατά καιρούς εντάξει αρχειακές πρακτικές στο έργο τους, πλοηγήθηκαν για κάποιους μήνες στο πλούσιο αυτό αρχείο που διατρέχει την πολιτιστική ζωή των τελευταίων 70 ετών στην Αθήνα και επέλεξαν να χτίσουν μια προσωπική και ταυτόχρονα ανοιχτή στον επισκέπτη αφήγηση που πάει πέρα από το ίδιο το Ινστιτούτο και χαρτογραφεί την ευρύτερη κοινωνική πραγματικότητα της πόλης αλλά και διεθνώς.