Δημιουργική Οικονομία
Πέρα από τις μητροπόλεις

Η δημιουργική οικονομία αποτελεί ένα από τα οχήματα προς το μέλλον της Καρλσρούης, της δεύτερης σε μέγεθος πόλης της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Το Γραφείο Πολιτιστικής και Δημιουργικής Οικονομίας Κ3 του Δήμου συντονίζει και βοηθά το νεανικό δυναμικό της πόλης στα γερμανογαλλικά σύνορα. 0 Μιχάλης Γουδής από τη Θεσσαλονίκη ταξιδέψε εκεί και μας μεταφέρει ένα success story στο γερμανικό νότο.

Η βροχή αρνούνταν να σταματήσει και τα σύννεφα είχαν εδραιώσει την κυριαρχία τους. Η κίνηση στους δρόμους ήταν πολύ περιορισμένη. Το τραμ, όμως, ήταν γεμάτο φοιτητές που ανέβαιναν στις στάσεις για να πάνε στα πανεπιστημιακά τους τμήματα. Οι οκτώ πανεπιστημιακές σχολές φροντίζουν, ώστε από τους περίπου 300.000 κατοίκους της Καρλσρούης οι 40.000 να είναι φοιτητές. Φτάνοντας στο πλακόστρωτο του παλιού σφαγείου (Alter Schlachthof) τα φώτα των 36 κτιρίων που συναποτελούν το σύμπλεγμα ήταν αναμμένα. Διαφημιστικά και αρχιτεκτονικά γραφεία, designers, καλλιτέχνες και πολλοί ακόμη συστεγάζονται σε μία δημιουργική σύμπραξη. Έτσι χαρτογραφείται η πολύ ισχυρή δημιουργική οικονομία της Καρλσρούης. Και κάπου εκεί μπαίνει στο κάδρο το Γραφείο Πολιτιστικής και Δημιουργικής Οικονομίας K3, με το οποίο ο δήμος επιχειρεί να υποστηρίξει το πλούσιο δυναμικό της πόλης.“Ανέκαθεν η πόλη επένδυε στον πολιτισμό και τη δημιουργικότητα, υποστηρίζοντας τους νέους ανθρώπους μέσω της αρμόδιας υπηρεσίας για τον πολιτισμό και την οικονομία. Από το Μάρτιο του 2012, όμως, δημιουργήσαμε το Κ3, επιδιώκοντας να έρθουμε πιο κοντά σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που δημιουργούν στην Καρλσρούη και το κάναμε με έναν τρόπο που και οι ίδιοι να βρίσκουν “cool” και όχι τόσο γραφειοκρατικό ή θεσμικό.”, λέει ο Dirk Metzger, ένας από τους δύο μόνιμους υπαλλήλους που έχουν πάρει στις πλάτες τους το Κ3.

Το γραφείο παρέχει στους 15.000 εκφραστές της δημιουργικής οικονομίας στην πόλη της Καρλσρούης ευρεία γκάμα υπηρεσιών: συμβουλές, ευκαιρίες δικτύωσης με άλλους φορείς και ομάδες, επαφές με πιθανές πηγές χρηματοδότησης καθώς επίσης διοργανώνει εκδηλώσεις, σεμινάρια και εργαστήρια επιμόρφωσης νέων που επιθυμούν να ιδρύσουν τη δική τους επιχείρηση. Παράλληλα καταγράφει και παρουσιάζει όλους τους εκφραστές της δημιουργικής οικονομίας σε ένα ειδικά διαμορφωμένο portal που μέχρι στιγμής αριθμεί περισσότερες από 1.700 εγγραφές.

“Χρηματοδοτούμε κι εμείς εν μέρει δράσεις, όμως κατά κύριο λόγο είμαστε εδώ για να ενθαρρύνουμε και να βοηθήσουμε με άλλους τρόπους τους νέους που επιχειρούν. Σίγουρα, δεν είναι ένας γρήγορος και εύκολος δρόμος, απαιτείται υπομονή και εμπιστοσύνη”, υπογραμμίζει ο κ. Metzger.

Perfekt Futur

Η συνάντησή μας πραγματοποιήθηκε στο καφέ του χώρου συν-εργασίας (co-working space) με το πολλά υποσχόμενο όνομα “Perfekt Futur”. Μπορούν 70 κοντέινερ που άλλαξαν όψη και μεταμορφώθηκαν σε ένα μοντέρνο εργασιακό περιβάλλον να οδηγήσουν σε ένα “τέλειο μέλλον”; “Το όνομα προέκυψε από πανευρωπαϊκό διαγωνισμό”, έρχεται η διευκρίνιση, καθώς περπατάμε σε ένα σκηνικό που θυμίζει αποβάθρα λιμανιού. 85% των ενοίκων των κοντέινερ είναι φοιτητές που μόλις ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους και προσπαθούσαν να μεταφράσουν τις ιδέες τους σε κάποιας μορφής επιχειρηματική δραστηριότητα. Μερικοί από αυτούς έχουν έρθει από πολύ μακριά. Δύο φοιτήτριες από την Αυστραλία μας υποδέχονται στο δικό τους κοντέινερ και μας παρουσιάζουν το αντικείμενο της δουλειάς τους που θα τους απασχολήσει τουλάχιστον έξι μήνες. Κάποιοι άλλοι έχουν ήδη στο χαρτί το δικό τους business plan και έχουν ξεκινήσει δουλειά από τον Απρίλιο που άνοιξε τις πόρτες του το Perfekt Futur.

Οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 100 και η πρόκληση να δημιουργηθεί το κατάλληλο μείγμα ανθρώπων από διαφορετικούς τομείς ήταν μεγάλη, εξηγεί ο Dirk, ενώ επιστρέφουμε στο καφέ. “Το καφέ αποδείχτηκε ο πιο σημαντικός χώρος για το στόχο μας που δεν είναι άλλος από τη δικτύωση όλων αυτών των ανθρώπων, τη συνεργασία τους και την παραγωγή νέων ιδεών”, παρουσιάζει ο εκπρόσωπος του γραφείου τη φιλοσοφία του K3.

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι νέοι

Αν επιχειρήσει κανείς να χαρτογραφήσει το τοπίο της επιχειρηματικότητας στην Καρλσρούη, θα διαπιστώσει πως στην πόλη έχουν την έδρα τους περισσότερες από 300 μικρομεσαίες επιχειρήσεις που απασχολούν από 20 έως 250 εργαζομένους. Μάλιστα, μία από τις εννέα εξ αυτών σχετίζεται με κάποιον τομέα της δημιουργικής οικονομίας. Η παρουσία πολυάριθμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων δημιουργεί πολλές ευκαιρίες για τους επαγγελματίες της Δημιουργικής Οικονομίας, αφού ανεξαρτήτως αντικειμένου, οι εταιρίες αυτές χρειάζονται σε κάθε περίπτωση υπηρεσίες διαφήμισης, παραγωγή βίντεο και συναφείς υπηρεσίες. “Έτσι ρυθμίζεται πολύ καλύτερα η αγορά και αυτό είναι οπωσδήποτε καλό και για τους τομείς που μας αφορούν πιο άμεσα”, τονίζει ο Dirk Metzger που επισημαίνει σχεδιάζοντας στο τετράδιό του πως είναι πολλοί οι νέοι, 25-30 ετών, εμπνευστές κάποιας από τις επιχειρήσεις αυτές. “Τολμούν να ξεκινήσουν είτε αμέσως μετά το πανεπιστήμιο είτε αφού συλλέξουν εμπειρίες, στην ηλικία των 35 ετών”, συμπληρώνει δείχνοντάς μου την καμπύλη στο πρόχειρο γράφημα.

Απαραίτητο συστατικό για τη λειτουργία του Κ3 αποτελεί η συνεργασία με τα πανεπιστήμια της πόλης. “Αποτελούν το δυναμικό της πόλης. Προσπαθούμε να έρθουμε σε επαφή με τους νέους και να τους δώσουμε την ευκαιρία να διευρύνουν τους ορίζοντες τους με επισκέψεις στο εξωτερικό, στη Silicon Valley και αλλού”, εξηγεί, ολοκληρώνοντας τον καπουτσίνο του ο υπεύθυνος του Κ3 μεταξύ άλλων για τον τομέα των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, στον οποίο η Καρλσρούη κατέχει την τρίτη θέση στην Ευρώπη.“Οι αλλαγές στην αγορά εργασίας, η κινητικότητα στην Ευρώπη και η διαφορά φιλοσοφίας της νεότερης γενιάς σε σχέση με τους μεγαλύτερους που έκαναν μόνο μία δουλειά στη ζωή τους ευνοεί την ανάπτυξη της δημιουργικής οικονομίας”, επισημαίνει ο Dirk Metzger, καθώς ολοκληρώνουμε την κουβέντα μας. Θα μπορούσε η συντονισμένη προσπάθεια της Καρλσρούης να αποτελέσει ένα μοντέλο για την Ελλάδα, όπου δε λείπουν οι πολλές, αξιόλογες, αλλά μεμονωμένες πρωτοβουλίες; “Όλα ξεκινάνε με την καταγραφή του τοπίου και του δυναμικού και συνεχίζονται με τη χάραξη συγκεκριμένης πορείας” μου απαντά, καθώς βγαίνουμε στους σκοτεινούς πια δρόμους του Alter Schlachthof.

Η διαδρομή της επιστροφής περνά αρχικά έξω από το επιβλητικό κτίριο της Πανεπιστημιακής Σχολής Μουσικής της Καρλσρούης που δεσπόζει δίπλα στα ανακαινισμένα οικοδομήματα του παλιού σφαγείου. Παρασκευή απόγευμα και τα φώτα της σχολής είναι ανοιχτά. Οι φοιτητές της δε θα χρειαστεί παρά να περπατήσουν λίγα μέτρα για να περάσουν από τα έδρανα στην αγορά εργασίας… Η δημιουργική οικονομία έχει στρώσει το δρόμο της Καρλσρούης προς το μέλλον.