Κωνσταντίνος Τζαμιώτης "Πολύτιμα ψέματα"
«Οι πεθαμένοι με τους πεθαμένους και οι ζωντανοί με τους ζωντανούς» έλεγε ο παππούς μου όταν έβλεπε τη γιαγιά μου να κοιτάει στεναχωρημένη τίποτα φωτογραφίες δικών τους που δεν βρίσκονταν πια στη ζωή. Στα παιδικά μου αυτιά η έκφραση εκείνη ακούγονταν σκληρή, και ο παππούς μου έμοιαζε ξαφνικά άκαρδος μιας και τότε δεν πολυκαταλάβαινα τι ακριβώς εννοούσε. Για την ακρίβεια μου πήρε πενήντα ολόκληρα χρόνια για να κατανοήσω πλήρως τα λόγια του.
Καμιά φορά έτσι γίνεται, παίρνει πολύ χρόνο για να σου δείξει η ζωή σε τι διαφέρει από τον θάνατο.
Αλλά ας τα πάρω από την αρχή.
Κάθε Σάββατο μετά τη λαϊκή αγορά της γειτονιάς μου συχνάζω σε ένα καφενείο. Είναι χρόνια τώρα που απέχτησα αυτή τη συνήθεια. Ως εκ τούτου γνωρίζω όλους τους θαμώνες που πάνω κάτω είναι πάντα σχεδόν οι ίδιοι και οι ίδιοι. Με μερικούς ανταλλάσω απλά έναν χαιρετισμό, με κάποιους άλλους σχεδόν έχουμε γίνει πια φίλοι. Ο πιο συμπαθής απ’ αυτούς, είναι ένας κοσμογυρισμένος πρώην επιχειρηματίας που παρά τα εβδομήντα οχτώ χρόνια του, παραμένει γοητευτικός, αξιοπρόσεχτα ευθυτενής και μάλλον πάνω από τον μέσο όρο ευφυής. Το να συζητάς μαζί του είναι πραγματική απόλαυση και ας μη τα λέμε πια τόσο συχνά μιας και μετά από εξαφάνιση αρκετών μηνών εμφανίζεται πλέον στο καφενείο τις περισσότερες φορές με έναν άλλον, άγνωστο σε μένα άντρα, τρία το πολύ τέσσερα χρόνια νεότερο του, που βγάζει μάτι πως στα νιάτα του θα έκανε μεγάλη εντύπωση με τη ρώμη και την ομορφιά του προσώπου του που εν μέρει ακόμη διατηρεί.
Από την πρώτη φορά που τους πρωτοείδα μαζί θυμάμαι να αναρωτιέμαι ποια είναι η σχέση τους αλλά μόλις πρόσφατα έμαθα τι τους ενώνει. Και ομολογώ πως έμεινα κατάπληκτος.
Ο πρώην επιχειρηματίας έχασε τη γυναίκα του τον προ-προηγούμενο χειμώνα. Ήταν από τα πρώτα θύματα του Covid στη χώρα. Νόσησε και ο ίδιος αλλά πολύ ελαφρύτερα και τα κατάφερε να βγει νικητής.
Καιρό μετά το θάνατο της γυναίκας του, με την οποία ήταν παντρεμένοι σαράντα δύο χρόνια, αποφάσισε να μεταφέρει τα πράγματά της στην αποθήκη του σπιτιού τους για την περίπτωση που κάποτε ενδιαφερόντουσαν γι’ αυτά οι δύο ξενιτεμένες κόρες τους. Σκαλίζοντας όμως τα συρτάρια της ανακάλυψε εκατοντάδες ερωτικές επιστολές ενός άγνωστου άντρα. Στεναχωρήθηκε πολύ, μα, καθώς η ημερομηνία της πιο πρόσφατης επιστολής απείχε μερικές μόνο βδομάδες από το θάνατο της αγαπημένης του συντρόφου, νικήθηκε από την περιέργεια και αποφάσισε να βρει εκείνον τον άντρα. Με τη βοήθεια ενός φίλου πρώην αστυνομικού έμαθε πως επρόκειτο για έναν σχεδόν συνομήλικό του και παλιό συνάδελφο της συζύγου του, ο οποίος μάλιστα έμενε μόλις μερικά τετράγωνα πιο πέρα από το σπίτι τους. Όταν τον επισκέφτηκε και του αποκάλυψε ποιος ήταν, ο εραστής της γυναίκας του κατέρρευσε αφού ως τότε δεν γνώριζε το λόγο της εξαφάνισής της.
Ο πρώην επιχειρηματίας, που δεν περίμενε τέτοια αντίδραση, αναγκάστηκε να τον περιποιηθεί και να παραμείνει στο πλευρό του για ώρες, μέχρι να συνέλθει. Αργότερα ο αντίζηλος αποκάλυψε πως η ερωμένη του όλα αυτά τα είκοσι και πλέον χρόνια, που διατηρούσαν δεσμό, όπως αποδείχθηκε του έλεγε ψέματα πως ο σύζυγός της ήταν καθηλωμένος σε αναπηρική καρέκλα εξαιτίας ενός ατυχήματος και αυτός ήταν ο λόγος, που παρότι αγαπούσε υπερβολικά την οικογένειά της, διατηρούσε εξωσυζυγική σχέση. Δεν της κρατούσε όμως κακία, γιατί εξαιτίας της η ζωή του είχε αποκτήσει νόημα. Ο απατημένος σύζυγος, αφού το σκέφτηκε κάμποσο, αποφάσισε πως ούτε αυτός έπρεπε να αισθάνεται αδικημένος, γιατί δεν υπήρξε ούτε μια μέρα, που η σύζυγός του να μην του φέρθηκε με τρυφερότητα ή δίχως σεβασμό και εκτός αυτού υπήρξε πάντοτε αφοσιωμένη μητέρα. Αντίθετα ο ίδιος την είχε απατήσει αρκετές φορές σε κάποια από τα επαγγελματικά του ταξίδια που κάποτε έκανε συχνά.
Κάπως έτσι κατέληξαν να συμφωνήσουν πως τα ψέματα της νεκρής δεν έβλαψαν κανέναν, αντίθετα η αλήθεια θα τους έκανε όλους δυστυχισμένους. Κι έτσι με τον καιρό οι δύο αντίζηλοι ανακάλυψαν πως τους ένωναν περισσότερα απ’ όσα τους χώριζαν και έγιναν καλοί φίλοι. Και έκτοτε τους βλέπω μαζί στο καφενείο.
Όπως σήμερα το μεσημέρι. Κάθονται στο διπλανό από το δικό μου τραπέζι. Μιλούν σχεδόν ψιθυριστά και δεν μπορώ να ακούσω τι λένε αλλά όσο τους κοιτάζω κρυμμένος πίσω από τα γυαλιά ηλίου, τόσο σκέφτομαι, τι ωραίο γούστο είχε η μακαρίτισσα στους άντρες.