Hoe is het zo ver gekomen?
Klimaatverandering uitleggen zonder te wanhopen

Als klimaatactivist(e) heb je vast al eens mensen ontmoet met wie je maar moeilijk kunt discussiëren. In dit artikel geven we je enkele eenvoudige argumenten waarmee je de beweringen van klimaatontkenners kunt weerleggen. Zeker lezen!

Von Carmen Huidrobro and Belén Hinojar

We staan voor een klimaatcatastrofe. Toch zijn er nog steeds mensen die dat niet inzien. En als je al eens met zo iemand gesproken hebt, heeft hij of zij ongetwijfeld al wat je zei in twijfel getrokken. Zelf hebben we dat al te vaak meegemaakt, en daarom hebben we deze blogpost geschreven: om jou argumenten te geven die je wapenen voor elk gesprek over het klimaat – zelfs met de moeilijkste gesprekspartners.

De klimaatverandering is wel degelijk door de mens veroorzaakt

“Ik ontken niet dat de klimaatverandering bestaat. Maar ik ben er zeker van dat het klimaat zich vanzelf zal herstellen.”
 
De uitspraak hierboven is van niemand minder dan de voormalige president van de Verenigde Staten, Donald Trump. En ja, natuurlijk heeft onze planeet in de loop der tijden  klimaatschommelingen gekend die ‘vanzelf’ kwamen, maar dat betekent niet dat dit ook geldt voor de verandering die we vandaag meemaken (de temperatuur op aarde is sinds 1880 met 1,1ºC gestegen).

Globale temperatuursverandering | Bron: Ed Hawkins, climate scientist (University of Reading) | CC BY 4.0 Tijdens de Industriële Revolutie begon de mens fossiele brandstoffen (steenkool, aardolie, aardgas ...) te verbranden om energie te produceren. Daardoor begon de hoeveelheid gassen die in de atmosfeer terechtkwam, exponentieel te stijgen. Die gassen, zoals CO2, noemen we ook broeikasgassen. Er bestaat een direct verband tussen die uitstoot en de stijging van de temperatuur. Dat valt gemakkelijk af te leiden uit een vergelijking van onderstaande twee grafieken:


Jaarlijkse CO2-uitstoot | Bron: Our World In Data, an organisation that posts publications online with data and empirical research that show changing living conditions around the world. It was developed by the Oxford Martin School at the University of Oxford. All information and publications are freely accessible and Creative Commons licensed.

We weten heel goed waar die emissies vandaan komen.

Er is geen twijfel over wat er momenteel gebeurt en hoe we op dit punt beland zijn. Ondanks de omschakeling naar hernieuwbare energiebronnen (die traag maar gestaag vordert) is de energiebasis van ons economische model niet fundamenteel veranderd. De uitstoot van broeikasgassen blijft dus toenemen. Tegelijk raken natuurgebieden die de planeet tot nog toe in evenwicht hielden, danig verstoord, omdat ze een deel van de uitgestoten CO2 absorberen.


Wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, onderverdeeld in sectoren | Bron: Our World In Data Zoals uit bovenstaande grafiek blijkt, is bijna driekwart van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen het gevolg van energieverbruik. Het grootste deel daarvan bestaat uit energieverbruik in de industrie, voor het vervoer van mensen en goederen (vooral het vervoer over de weg) en voor verwarming, airconditioning en elektriciteitsvoorziening van onze gebouwen. Anderzijds is er de voedingsindustrie. Die industrie, die gebaseerd is op intensieve landbouw en veeteelt, vervuilt het milieu niet alleen met emissies, zoals uit de grafiek af te lezen valt, maar is door de grote hoeveelheid land die ze gebruikt, ook in belangrijke mate verantwoordelijk voor de vernietiging van de natuur (Our World In Data, 2021). Om de bestaande trend om te buigen, is het absoluut noodzakelijk om deze sectoren te hervormen en ons globale economische model een duurzamere basis te geven.
Als je wil, kan je hier meer over de verschillende vervuilende sectoren lezen.
 

Tijd voor actie!

Als mensen zien hoe ingewikkeld de situatie is, raken ze vaak ontmoedigd en denken ze dat het geen zin meer heeft om zich nog in te zetten voor het klimaat. Dat is fout gedacht!
 
Milieuactivisme is heel belangrijk als het erop aankomt mensen bewust te maken van de problematiek en regeringen tot actie aan te zetten. Toen bijvoorbeeld in Spanje de wet over de klimaatverandering werd gestemd, hebben verschillende milieuorganisaties de krachten gebundeld en samen daadkrachtiger maatregelen geëist van de regering, om het klimaat te beschermen. De ngo ‘Ecologistas en Acción’ verwoordde het zo: “Deze wet is een belangrijke stap voorwaarts”, maar “de overeengekomen verbintenissen zijn duidelijk onvoldoende” (Javier Andaluz, hoofd klimaat en energie van Ecologistas en Acción, voor EFE Verde).
 
Wij hopen dat dit artikel je zal wapenen voor toekomstige discussies. Wil je weten of regeringen genoeg doen om de klimaatcrisis het hoofd te bieden, lees dan volgende week ook de bijdrage van Matilde en Diogo, onze collega’s uit Portugal!