Wspomnienie Horsta Bienka
Literackie inspiracje

„Podróż w krainę dzieciństwa. Spotkanie ze Śląskiem.” – Audiobook

7 grudnia 1990 roku zmarł Horst Bienek. Pochodzący ze Śląska niemieckojęzyczny pisarz i poeta stworzył w latach 70. i 80. XX wieku serię książek poświęconą rodzinnemu miastu. Gliwicka Tetralogia znalazła się w kanonie lektur o śląskiej kulturze, rozpoczyna ją Pierwsza polka, drugi tom to Wrześniowe światło, trzeci Czas bez dzwonów, czwarty tom Ziemia i ogień. Zwieńczeniem dzieła jest prezentowana tutaj „Podróż w krainę dzieciństwa. Spotkanie ze Śląskiem.”

Horst Bienek złożył podanie o wyjazd ze Śląska w październiku 1945 roku. Prawie 30 lat później rozpoczął pisanie Tetralogii Gliwickiej - serii, dzięki której znów powraca do heimatu. Gdy w trakcie prac nad kolejnymi częściami nadchodzą zaproszenia do odwiedzin w Polsce, odrzuca je bojąc się skonfrontowania Śląska ze swojej wyobraźni z rzeczywistością. Dopiero po ukończeniu Tetralogii zgadza się na udział w zdjęciach do filmu dokumentalnego Gliwickie dzieciństwo dla niemieckiej telewizji ZDF. Ten dwutygodniowy, bardzo emocjonujący pobyt w małej ojczyźnie zostanie uwieczniony również w książce Podróż w krainę dzieciństwa. Ulice, place, domy przenoszą Bienka w przeszłość. Powracają bolesne wspomnienia z rodzinnego domu, szkoły, czasów wojny. Przypominają się pierwsze wizyty w kinie, spacery z matką, wizyty w kawiarni, czy fascynujące dla młodego człowieka wystawy sklepowe. Wracają ludzie - pierwowzory postaci uwiecznionych w Tetralogii.

Horst Bienek | @ Isolde Ohlbaum Horst Bienek – niemieckojęzyczny Ślązak, poeta, pisarz, publicysta, tłumacz i reżyser filmowy. Urodził się 7 maja 1930 roku w Gliwicach jako szóste dziecko w rodzinie robotnika kolejowego i nauczycielki muzyki. Swoje rodzinne miasto musiał opuścić w 1946. Kolejny etap życia związał go z Niemcami Wschodnimi. W 1951 opublikował pierwsze utwory poetyckie i rozpoczął naukę w mistrzowskiej klasie u Bertolda Brechta. W tym samym roku został aresztowany przez służby bezpieczeństwa i skazany na 25 lat ciężkiej pracy w Workucie. Zwolniony w wyniku amnestii w 1955 osiedlił się w Niemczech Zachodnich. Pobyt w gułagu zaowocował powieścią Cela (1969). Rok później wyreżyserował film o tym samym tytule. W latach 1972-82 powstały kolejne tomy Gliwickiej Tetralogii. Na Śląsk mógł pojechać dopiero w 1987, co zaowocowało książką Podróż w krainę dzieciństwa. Przez wiele lat kierował Wydziałem Literatury w Bawarskiej Akademii Sztuki w Monachium. Zmarł 7 grudnia 1990 roku.


Klaudiusz Kaufmann | @ Vincent Todorow Klaudiusz Kaufmann – pochodzący ze Śląska aktor teatralny, filmowy i dubbingowy. Absolwent warszawskiej Akademii Teatralnej, który od debiutu w niemiecko-polskiej inscenizacji Romea i Julii w nadgranicznym Schwedt nad Odrą stale pojawia się w produkcjach obydwu krajów. Wśród nich m.in: Hochzeitspolka, Niebezpieczni dżentelmeni, Korona królów czy Die Ermittlung. Od 2015 występuje jako Wiktor Król w niemiecko-polskim Polizeiruf 110/Telefon 110. Zagrał również w oscarowej Strefie interesów Jonathana Glazera. Z olbrzymiej ilości dubbingowanych przez aktora filmów na szczególną uwagę zasługuje Madagaskar, gdzie jego głosem przemawia zebra Marty. Od maja 2015 roku prowadzi pisanego po śląsku bloga kulinarnego Chop w kuchni.
 

Autor: Klaudiusz Kaufmann
Copyright: Goethe-Institut Polen
Literackie inspiracje