Hiến pháp Đức tên là Luật cơ bản. Trong Luật cơ bản có những quy định quan trọng nhất về sự chung sống ở Đức.

Đức là một Nhà nước pháp quyền. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, bất kể tuổi tác, giới tính, nguồn gốc hay tôn giáo của mình. Ai cảm thấy bị đối xử bất công, có thể kiện ra tòa.

Nước Đức là một Nhà nước xã hội. Nhà nước lo liệu cho công dân của mình. Ở đây có bảo hiểm y tế, lương hưu và những trợ cấp xã hội như tiền thất nghiệp. Mỗi người cần phải có cuộc sống tốt.

Nước Đức là một Nhà nước Liên bang. Nhà nước này gốm những phần khác nhau, gọi là các bang. Có 16 bang: Baden-Württemberg, Bayern, Berlin, Brandenburg, Bremen, Hamburg, Hessen, Mecklenburg-Vorpommern, Niedersachsen, Nordrhein-Westfalen, Rheinland-Pfalz, Saarland, Sachsen, Sachsen-Anhalt, Schleswig-Holstein und Thüringen. Mỗi bang đều có những quy định và luật lệ riêng, nhưng cũng có những quy định và luật chung cho cả nước.

Luật cơ bản quy định những quyền và nghĩa vụ của mọi người ở Đức. Một số những quyền cơ bản này áp dụng cho tất cả mọi người. Đó là những quyền con người. Cũng có những quyền chỉ áp dụng cho công dân Đức. Đó là những quyền công dân.

Có những nghĩa vụ quan trọng ví dụ như nghĩa vụ đi học phổ thông, nghĩa vụ thuế và nghĩa vụ tuân thủ pháp luật: Ở Đức trẻ em và thanh, thiếu niên phải đi học. Ai kiếm được tiền, phải nộp thuế. Mỗi người đều phải tôn trọng pháp luật

Đây là những quyền quan trọng nhất:

• Nhân phẩm con người: Người ta phải tôn trọng mọi người.
• Bình đẳng: Tất cả mọi người có cùng các quyền, ví dụ như phụ nữ và nam giới có cùng các quyền như nhau.
• Bình đẳng trước pháp luật: Tất cả mọi người đều bình đẳng trước pháp luật.
• Quyền tự do thể hiện chính kiến: Tất cả mọi người được phép nói, những gì họ nghĩ.
• Tự do hội họp: Mọi người được phép gặp nhau trong các hội nhóm.
• Tự do đi lại: Mọi người được phép sống và ở nơi nào họ muốn.
• Tự do nghề nghiệp: Mọi người được phép tự do lựa chọn nghề nghiệp của mình.

Những quyền khác là hôn nhân và gia đình được bảo vệ, tự do báo chí, quyền bầu cử và tự do tín ngưỡng.

Ở Đức tất cả mọi người được tự do lựa chọn và thực hành tôn giáo. Khoảng một phần ba người dân ở Đức chính thức không theo tôn giáo nào. Đa số người Đức theo đạo Cơ đốc: Công giáo Roma hoặc Tin lành. Nhiều ngày lễ Cơ đốc giáo như Giáng sinh và Phục sinh là ngày nghỉ lễ theo luật định. Có nghĩa là đa số mọi người không phải làm việc trong những ngày này. Cũng có nhiều người theo các tôn giáo khác sống ở Đức.

Trong trường phổ thông có giờ học tôn giáo Tin lành và Công giáo. Trong một số trường cũng có giờ học tôn giáo Chính thống giáo, Do thái giáo và Hồi giáo. Cha mẹ có thể quyết định, con mình có cần học giờ tôn giáo không. Họ cũng có thể quyết định, con mình học giờ học tôn giáo nào.

Mọi người ở Đức được phép công khai sống theo thiên hướng tình dục của mình. Có nghĩa là, tình yêu đồng giới, song tính, chuyển giới và liên giới là những tình yêu trong cuộc sống thường ngày như tình yêu khác giới vậy. Phong trào LGBTQ đóng vai trò quan trọng. Đó là cộng đồng của người đồng tính nữ, đồng tính nam, song giới, chuyển giới và không xác định giới tính. Ở Đức phong trào này được bảo vệ. Biểu tượng của phong trào LGBTQ là lá cờ 7 sắc cầu vồng.

Từ ngày 01 tháng 10 năm 2017 những đôi đồng giới, có nghĩa là một nam và một nam hoặc một nữ và một nữ, cũng có thể kết hôn với nhau. Họ có cùng những quyền và nghĩa vụ, ví dụ như: Họ được phép nhận con nuôi. Người nọ được phép lấy tên của người kia. Họ phải sống vì nhau.

Nếu không bảo đảm được các quyền, trong một số trường hợp có thể xảy ra phân biệt đối xử. Bạn hãy đọc bài thông tin của chúng tôi „Xử lý phân biệt đối xử“.

Trong nền dân chủ có các cuộc bầu cử, ở Đức cũng vậy. Các cuộc bầu cử phải được bỏ phiếu kín, phổ thông và tự do. Nhân dân quyết định, ai cầm quyền.

Các đảng phái chính trị ở Đức có những chương trình và mục tiêu khác nhau. Những đảng phái lớn nhất là SPD (Đảng Dân chủ Xã hội Đức), CDU (Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo), Liên minh 90/Đảng Xanh, FDP (Đảng Dân chủ tự do), AfD (Sự lựa chọn của nước Đức) và Đảng Cánh tả. Còn có nhiều những đảng phái nhỏ nữa. Bạn có thể tìm thêm thông tin về các đảng phái và chương trình của họ trên trang Web của Trung tâm Giáo dục chính trị Liên bang.

Ai được phép đi bầu cử? Luật bẩu cử không phải như nhau cho tất cả các cuộc bầu cử ở Đức. Đối với đa số các cuộc bầu cử người ta phải đủ 18 tuổi. Trong cuộc bầu cử Quốc hội Liên bang và Quốc hội bang chỉ công dân Đức được phép đi bầu cử. Ở các bang Baden-Württemberg, Brandenburg, Bremen, Hamburg, và Schleswig-Holstein từ 16 tuổi người ta đã được đi bầu Quốc hội bang, nhưng bản thân những người này chưa được phép được bầu. Từ 18 tuổi người ta mới được phép được bầu.

Trong các cuộc bầu cử cấp địa phương, công dân EU cũng được phép đi bầu, nếu họ sống hơn 3 tháng ở Đức. Trong các bang Bayern, Hessen, Rheinland-Pfalz, Saarland và Sachsen cử tri phải từ 18 tuổi trở lên. Ở những bang khác 16 tuổi người ta đã được phép đi bầu. Trong các cuộc Bầu cử châu Âu tất cả các công dân EU từ 18 tuổi đều được phép đi bầu.

Bạn đến từ một nước không thuộc EU? Vậy rất tiếc là ở Đức bạn không được đi bầu cử, tuy nhiên bạn vẫn có thể tham gia tích cực. Ở nhiều địa phương có những cố vấn hội nhập, thông thường do những người nhập cư bầu ra. Cố vấn hội nhập làm việc vì lợi ích chính trị của những người nhập cư. Họ cũng giúp đỡ người nhập cư khi gặp vấn đề. Bằng công việc này họ muốn cải thiện cuộc sống chung giữa người nhập cư và người Đức.