Poza utartym szlakiem | Augsburg
Niemiecka Wenecja

Trudno w to uwierzyć, ale Augsburg ma więcej mostów niż Wenecja, nie wspominając o bulgoczących fontannach i niezliczonych strumieniach przepływających przez miasto. Rzymianie zbudowali pierwszy akwedukt, a mieszkańcy najstarszego miasta Bawarii udoskonalili później system wodny – oto doskonały przykład szwabskiej sztuki inżynieryjnej. 

Daniel Hinz

W bawarskim Augsburgu to nie starożytne wykopaliska, okazałe kościoły czy historyczna starówka zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Od 2019 roku na liście tej znajduje się coś zupełnie wyjątkowego: system gospodarki wodnej Augsburga. Obejmuje on potężne wieże ciśnień, piękne fontanny z wodą pitną i 199 kilometrów cieków wodnych, które przepływają przez wąskie uliczki starego miasta. Od ponad tysiąca lat razem dostarczają one wodę pitną i energię wodną do miasta. System ten jest tak imponujący, że UNESCO ogłosiło cały zespół mianem Światowego Dziedzictwa.

Dawnych mieszkańców Augsburga można by dziś nazwać średniowiecznymi trendsetterami. W 1414 roku zbudowali Wielką Wieżę Wodną (Großer Wasserturm), pierwszą wieżę ciśnień w Europie Środkowej. Stoi ona przy Czerwonej Bramie, tuż obok miejsca, w którym znajduje się obecnie Augsburger Puppenkiste, znany w całych Niemczech teatr lalek. Wieża została pierwotnie zbudowana z drewna, a następnie obmurowana cegłą i podniesiona na wysokość siedmiu kondygnacji.

W tym celu Augsburczycy skopiowali technikę z miast północnych Włoch. Pompy tłokowe napędzane kołem wodnym pompowały wodę pitną do wież ciśnień, skąd woda płynęła rurami spustowymi i drewnianymi przewodami do początkowo siedmiu publicznych studni. Już w XVI wieku augsburscy inżynierowie podłączyli również kilka domów do źródła bieżącej wody. Przemyślany system wodny pozwolił na szybki rozkwit zakładów rzemieślniczych. Już w 1609 roku otwarto „Stadtmetzg”, czyli miejską masarnię, przez którą bezpośrednio poprowadzono rzekę Lech, dzięki czemu mięso wewnątrz budynku pozostawało w chłodzie oraz można było sprawnie pozbywać się odpadów.

To liczące 300 tys. mieszkańców miasto warto odwiedzić jeszcze z kilku powodów. Wspomnieliśmy już o popularnym tradycyjnym Augsburskim Teatrze Lalek i dziedzictwie starożytnego Rzymu. Nie można pominąć jednak rozległej historycznej starówki i zbudowanej w okresie renesansu Fuggerei – fundacji rodziny kupieckiej o tej samej nazwie i prawdopodobnie najstarszym istniejącym osiedlu socjalnym na świecie.

Nawiasem mówiąc, doskonały system wodny w mieście obejmuje również liczne fontanny zapewniające bezpłatną wodę pitną w historycznym centrum, a także 530 mostów. Oznacza to, że Augsburg może pochwalić się większą liczbą mostów i kanałów wodnych niż przyciągająca tłumy turystów Wenecja!