Warto przeczytać

Grafika "Zum lesen" © Colourbox

Znani pisarze i krytycy literatury rozmawiają o niemieckiej literaturze i przede wszystkim – polecają niemieckojęzyczne książki, zarówno z list bestellerów jak i antykwaryczne perełki. Na różne nastroje, z różnych epok i gatunków – książki, po które warto sięgnąć.
 

Jacek Dehnel poleca

Jacek Dehnel – pisarz i tłumacz, wnikliwy komentator życia publicznego oraz pasjonat międzywojennej kryminalistyki i archiwalnych zdjęć wybrał 10 książek z literatury niemieckojęzycznej, na których lekturę warto poświęcić czas i uwagę – aby odpłynąć w inne światy lub dowiedzieć się czegoś o naszym.
Zaczynamy do podróży do wysp odległych Judith Schalansky oraz inspirowanej obrazem Bruegla książki Gerta Hofmanna. Kolejne tytuły już pod koniec lata. 

Ceci n'est pas une pipe – mural Źródło: flickr.com; Foto (fragment): bixentro; CC BY 2.0

Jacek Dehnel poleca
Ceci n'est pas une nouvelle de Kehlmann

Przedmiotem ostatniego w cyklu tekstu Jacka Dehnela jest „Portret poety” Wolfganga Hildesheimera – opowieść o losach krytyka, który tworzy fikcyjnego poetę, by móc go niepochlebnie osądzać.


Rozjazd kolejowy Źródło: pixabay.com; Foto (fragment): MichaelGaida

Jacek Dehnel poleca
Rozjazd kolejowy

Powieść Uwe Johnsona „Domniemania w sprawie Jakuba” to traktat o wolności i zniewoleniu w NRD – a zważywszy na przeszłość samego autora, który uciekł do Niemiec Zachodnich – być może także metafora jego własnych losów.


Opisywana przez Esther Kinsky londyńska rzeka Lea Źródło: Flickr; Foto (fragment) © Matt Brown; CC BY 2.0

Książka o niczym

Bohaterką książki „Nad rzeką” Esther Kinsky jest londyńska rzeka Lea. Autorka opisuje „niemiejsca”, nie ma tu żadnej historii, a bohaterowie to „zwyklacy” – pisze Jacek Dehnel i odkrywa, co kryje w sobie pisanie o niczym.


Stambuł Źródło: pixabay.com; Foto (fragment): Şinasi Müldür

Lepkość

„Leyla“ Feriduna Zaimoglu, najważniejszego bodaj z niemieckich pisarzy pochodzenia tureckiego, będąc historią jednej rodziny, staje się tym samym historią całej Turcji XX wieku – pisze Jacek Dehnel.


Kopalnia węgla kamiennego Guido w Zabrzu (ówczesny Hindenburg), niemiecka pocztówka, 1910 Źródło: fotopolska.eu; Fotograf nieznany, domena publiczna

Życie i myśli JW Pana Adolfa Cholonka

W powieści Janoscha „Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny“, której akcja rozgrywa się przed wojną, w niemieckiej części Śląska, wszystko jest straszliwą parodią. „Dla mnie to jedna z najbardziej niesentymentalnych książek, nie tylko wobec małej ojczyzny, ale wobec ludzkości w ogóle“, pisze Jacek Dehnel.


„Spotkania innego rodzaju“, Hans Magnus Enzensberger, fragment okładki © Wydawnictwo a5

Ménage à trois

Każdy tekst jest spotkaniem autora i czytelnika. W przypadku przekładów dochodzi jeszcze jedna osoba – tłumacz. Czytanie „Spotkania innego rodzaju“, tomu wierszy Hansa Magnusa Enzensbergera w wyborze i przekładzie Ryszarda Krynickiego, jest jak obserwowanie idealnie zgranej pary cyrkowych akrobatów, którzy mistrzowsko szybują na trapezach.


Gustave Surand (1860-1937), „Orpheus Charming the Animals“ (fragment) Źródło: flickr.com; Foto: Sofi, domena publiczna

Bezwzględność piękna

Polskie wydanie „Sonetów do Orfeusza i innych wierszy“ Rainera Marii Rilkego oczarowuje już samą okładką, ale w tym przypadku treść dorównuje formie. Imponujący wybór Adama Pomorskiego sprawia, że ten tom to przygoda na całe lata.


Pomnik „Żydowskie ofiary faszyzmu“, Cmentarz żydowski w Berlinie, Mitte Źródło: flickr.com; Foto: Dario-Jacopo Lagana' © CC BY-NC-ND 2.0

Kronika pewnego obłędu

Odkryta po 80 latach powieść Ulricha A. Boschwitza „Podróżny“ to zaskakująco trafna diagnoza wydarzeń w nazistowskich Niemczech po 1938 roku – oraz panorama całego społeczeństwa Trzeciej Rzeszy.


Pieter Brueghel, „Ślepcy“ (fragment) © domena publiczna

Sekstet czyli septet

W „Upadku ślepców“ Gert Hofmann opisuje jeden dzień z życia bohaterów obrazu Pietera Bruegla. Ale ślepcy Hofmanna to nie tylko szóstka kalek – to także, a może przede wszystkim, ludzkość w miniaturze, usiłująca poznać istotę świata.


Strona z książki „Atlas wysp odległych“ (fragment) © Wydawnictwo Dwie Siostry, mat. prasowe

Palcem po mapie

„Pięćdziesiąt wysp, na których nigdy nie byłam i nigdy nie będę“ – brzmi podtytuł „Atlasu wysp odległych“ Judith Schalansky. To zupełnie inaczej niż w przypadku tych dziesięciu tekstów, które dziś zaczynam pisać: byłem na wszystkich tych dziesięciu wyspach, niemieckojęzycznych książkach.
 


Agnieszka Drotkiewicz poleca

Pisarka, dziennikarka i miłośniczka kultury - Agnieszka Drotkiewicz - zanurzyła się w niemiecką literaturę i wybrała dziesięć nieoczywistych książek, po które warto sięgnąć - lista Agnieszki pokazuje, że niemiecka literatura to dużo więcej niż bestsellery Grassa czy klasyka Goethego.

Kawa Źródło: Unsplash; Foto: Harry Brewer

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Pochwała czy parodia?

Tytuł książki Sibylle Berg, „Ludzie szukają szczęścia i umierają ze śmiechu“, może sugerować, że jest to poradnik. Nic bardziej mylnego – to książka mocna, brutalna, choć nie pozbawiona ostrego poczucia humoru.


Victoria Hotel, Unter den Linden, Berlin, ca. 1900 Zdjęcie (fragment) pochodzi z Photochrom Print Collection, Library of Congress © CC BY 2.0

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Rok przed burzą

Florian Illies w swojej książce „1913. Rok przed burzą“ zabiera nas w podróż po stolicach życia intelektualnego i artystycznego takich jak Wiedeń, Berlin czy Paryż w przededniu nadchodzącej zawieruchy – pierwszej wojny światowej.


Niebo w kałużach Źródło: pixabay.com; Foto © pitoutepitoute

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Wyznanie wiary w życie

W książce „Niebo w kałużach. Między Galicją a Ku’dammem“ Anatol Gotfryd opisuje swoje życie od naznaczonego wojną dzieciństwa we Lwowie po berliński świat wielkiej sztuki – przez cały czas zachowując empatię i miłość do życia.


Szarlotka © Pixabay

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Magiczne ciasta i moc przyrody

Pieczenie ma w sobie coś z magii. Szarlotka według sekretnego przepisu tytułowej czarownicy z książek z serii „Petronela z Jabłoniowego Sadu“ jest nawet w stanie odmienić losy całej rodziny.


Rzeka Lea Źródło: Flickr © jordi.martorell; CC BY-NC-ND 2.0

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Książka-prezent

Książka „Nad rzeką“ Esther Kinsky to osobisty notatnik, czy też przewodnik, w którym bohaterka w medytacyjnym wręcz rytmie oprowadza nas po bocznych uliczkach Londynu, sklepikach z towarami z różnych zakątków świata, no i rozmawia z postaciami spotykanymi podczas bliższych i dalszych podróży.


Panorama Paryża Źródło: Flickr © Nick Kenrick, texture by kersinfrankart; CC BY-NC 2.0

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Przewodnik po trudnych czasach

Opisane z rozmachem nocne spacery po przedwojennym Paryżu to sceneria „Łuku triumfalnego“ Ericha Marii Remarque'a. Ważnym tematem powieści jest też kwestia aktualna do dziś – kondycja uchodźcy. „Łuk triumfalny“, a także wieloletnią historię swojej fascynacji tą książką, przybliża Agnieszka Drotkiewicz.


Okładka książki „Fuck America“ (fragment) © Wydawnictwo Literackie, mat. prasowe

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Odzyskać smak życia

Jak odzyskać smak życia po doświadczeniu Zagłady? Powieść „Fuck America. Wyznania Bronskiego“ Edgara Hilsenratha przedstawia historię Żyda, który przeżył Holocaust, a po wojnie wyjechał do Nowego Jorku, gdzie pisząc próbuje poradzić sobie z traumą.


Klucz do ogrodu, foto © Colourbox

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Chcę do domu

W powieści „Klucz do ogrodu“ Jenny Erpenbeck opisuje dzieje pewnego domu nad jeziorem niedaleko Berlina. Obserwujemy, jak w ciągu niemal stu lat jego istnienia zmieniają się lokatorzy domu, a burzliwa historia Niemiec XX wieku odciska na nim swoje piętno.


Peter Wohlleben - Foto zum Buch © Colourbox

Agnieszka Drotkiewicz poleca
Kreatywny podręcznik

Książkę „Nieznane więzi natury“ autorstwa Petera Wohllebena czyta się jak kreatywny podręcznik do biologii. Dowiemy się z niej o wzajemnych powiązaniach różnych elementów ekosystemu, ale możemy też po prostu nauczyć się współżyć z naturą.


Agnieszka Drotkiewicz

Autorka powieści („Paris London Dachau“, „Dla mnie to samo“, „Teraz“, „Nieszpory“) oraz zbiorów rozmów (dwa wspólnie z Anną Dziewit - „Głośniej! Rozmowy z pisarkami“, „Teoria trutnia i inne“; sama - „Jeszcze dzisiaj nie usiadłam“, „Piano rysuje sufit“). Przeprowadziła wywiad rzekę z Dorotą Masłowską pod tytułem „Dusza światowa“. Razem z Ewą Kuryluk opublikowała książkę - rozmowę „Manhattan i Mała Wenecja“, za którą otrzymały nagrodę Warszawskiej Premiery Literackiej. Wraz z Tessą Capponi-Borawską opublikowała książkę „Smak kwiatów pomarańczy“. Jest też autorką dramatu „Daleko od Wichrowych Wzgórz“. Pisze między innymi dla „Przekroju“, „Dwutygodnika“, Teatru Wielkiego Opery Narodowej. W Risk made in Warsaw prowadzi spotkania poświęcone kulturze.

Agnieszka Drotkiewicz na Facebooku