Na skróty:

Przejdź bezpośrednio do treści (Alt 1) Przejdź bezpośrednio do menu głownego (Alt 2)
Grafik "Fake news" © Polityka Insight

#Klartexte - Czytasz i wiesz

Fake news to rodzaj informacji medialnej, w której prawda miesza się z fałszem i dzięki Internetowi błyskawicznie rozchodzi po całym świecie – szkodząc osobom prywatnym i publicznym, firmom czy instytucjom. Rozumiejąc mechanizmy rządzące fake news i manipulacją językową, możemy im przeciwdziałać. Przygotowaliśmy więc dossier pokazujące te zjawiska w kontekście współczesnych mediów i nowych technologii. Oraz praktyczne wskazówki jak czytać, żeby nie dać się oszukać.

Partnerzy projektu: Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Polityka Insight
Więcej o projekcie
 


Prawda i fikcja online

Prawda i fikcja © Goethe-Institut Krakau Już od jakiegoś czasu słyszymy, że żyjemy w czasach postprawdy. Rozwój internetu oraz możliwość wypowiadania się w nim anonimowo i nawiązywania kontaktów z nieznajomymi zachęciły ludzi do działania w sposób nieuczciwy. Od kilku miesięcy cały świat stoi na baczność, wstrzymując oddech w obliczu pandemii. Do walki z epidemią dochodzi jednak jeszcze jedna, równie zaciekła – walka z infodemią. Nieprawdziwe wiadomości rozprzestrzeniają się tak szybko jak wirus i powodują ogromne szkody. Hasło „fake news” weszło już na stałe do naszego języka, ale zauważamy ostatnio, że z pojęcia, które opisywało pewne zjawisko, stało się narzędziem walki politycznej. Naukowcy odchodzą więc od tego określenia, zastępując je pojęciem „dezinformacja”. Czy wiemy jednak, jak się przed nią bronić? Czy mamy do tego potrzebną wiedzę i narzędzia? Czy nie wpadamy w pułapkę nazywania jakiejś wiadomości fake newsem, gdyż nam się nie podoba i nie jest zgodna z naszym światopoglądem?

Prawda i fikcja mieszają się w tej pandemicznej rzeczywistości z niespotykaną dotąd intensywnością. Ta sytuacja skłoniła nas do stworzenia cyklu filmów, w których staramy się rzucić światło na różne aspekty fake newsów. W czterech odcinkach eksperci i ekspertki z Polski i Niemiec odpowiadają na pytania dotyczące mechanizmów stojących za tworzeniem i rozprzestrzenianiem się nieprawdziwych wiadomości, fenomenu teorii spiskowych, jakości w dziennikarstwie oraz roli zdjęć i obrazów w manipulowaniu faktami.

W projekcie uczestniczą znani youtuberzy, youtuberki, blogerki, dziennikarze i naukowcy. Do współpracy zaprosiliśmy również: socjolożkę i vlogerkę Natalię Tur, profesora nauk politycznych Wolfa Schünemanna, biotechnolożkę i vlogerkę Kasię Gandor, dziennikarza Christiana Schiffera, researcherkę i blogerkę Katarzynę Czajkę-Kominiarczuk, dziennikarza Georga Mascolo i youtubera Pawła Opydę.

Czasy przełomów – złoty czas dla fake newsów?
Natalia Tur / prof. dr Wolf J. Schünemann 


Nauka a urojenia: dlaczego tak chętnie wierzymy w teorie spiskowe?
Kasia Gandor / Christian Schiffer 


Czy fake news to domena złego dziennikarstwa?
Katarzyna Czajka-Kominiarczuk / Georg Mascolo


Czy zdjęcia są narzędziem do manipulowania faktami?
Paweł Opydo / prof. Martin Steinebach



 


Fake news w trzy minuty – wideo


10 wskazówek jak czytać, żeby nie dać się oszukać

Narzędziownik

Jak odnaleźć się w gąszczu różnego rodzaju informacji, które trafiają do nas na co dzień? Jak odróżnić prawdziwe wiadomości od tzw. "fake newsów"? Czym właściwie są fake newsy i jak się przed nimi chronić? – Fundacja Wspierania Społeczeństwa Informacyjnego przygotowała poradnik, w którym znaleźć można odpowiedzi na podstawowe pytania związane z manipulacją informacjami.


Zrozumieć fake news – dossier


Manipulacja językowa – artykuły z Niemiec, Czech i Węgier


Partnerzy