Nchini Ujerumani kuna ulinzi wa wafanyakazi: kampuni inapaswa kufuata masharti fulani ya usalama na afya kwa wafanyakazi wake. Haya yanajumuisha, kwa mfano: mavazi maalum ya kazi, mapumziko ya mara kwa mara na ratiba maalum za kazi. Katika kampuni kubwa, kuna uwakilishi wa wafanyakazi, unaoitwa baraza la wafanyakazi. Ukikumbwa na tatizo, unaweza kuzungumza na baraza hili. Baraza litazungumza na mkubwa wako wa kazini.

Saa zako za kazi zinategemea kazi yako na mkataba wa ajira (kwa maelezo zaidi soma maandishi kuhusu “Kuanza Kazi”). Kwa mfano, kama wewe ni muuguzi katika hospitali, unafanya kazi kwa zamu: wakati mwingine macheo, wakati mwingine machweo au usiku.

Katika ofisi, mara nyingi kunakuwa na saa za kazi zilizopangwa vizuri. Unaanza kazi macheo na baada ya saa 8 au 9 unakamilisha kazi. Mara nyingine ofisini kuna mfumo wa muda unaobadilika (flexible), yaani unaweza kuanza kazi saa 8 au saa 9 macheo na ukakamilisha mapema au kwa kuchelewa. Katika kila kazi kuna angalau mapumziko, mojawapo mara nyingi ni ya chamcha ya dakika 30 hadi 60. Waajiri wengi siku hizi wanaruhusu kazi kufanywa kutoka chengoni. Kwa kawaida, watu hufanya kazi kwa saa 38 hadi 40 kwa juma. Pia kuna uwezekano wa kufanya kazi kwa muda nusu wa masaa yote, kwa mfano asilimia 50. Hii ni sawa na saa 20 kwa juma. Kama una watoto au una kazi nyingine ya kujitegemea pembeni, huu ni mpango mzuri. Nchini Ujeruman kuna mshahara wa chini uliowekwa: waajiri hawaruhusiwi kulipa chini ya euro 12.41 kwa saa (kama ilivyo mwaka 2024).

Kila mfanyakazi ana idadi fulani ya siku za likizo kwa mwaka. Sharti uombe likizo hiyo rasmi kutoka kwa mkubwa wako kazini na ni sharti mkubwa wako akubali. Unaweza kugawa likizo hizi katika kipindi chote cha mwaka. Mara nyingi unaweza kuchagua wakati ambapo utachukua likizo. Lakini wakati mwingine huwezi kuchukua likizo madamu kuna kazi nyingi sana. Wakati mwingine lazima uchukue likizo kwa kuwa kampuni nzima iko likizoni. Katika kipindi cha likizo, unaendelea kulipwa mshahara wako.

Ukipatwa na uele, lazima umjulishe mwajiri wako mara moja na ujisajili kuwa muele. Hii inaitwa taarifa ya ugonjwa. Mara nyingi, waajiri wanahitaji cheti cha daktari baada ya siku 3 (yaani siku ya 4) za uele (tazama maandishi ya “Afya”). Wengine hutaka cheti hicho mapema zaidi. Unaweza kwenda au kupiga simu kwa daktari: kwa kawaida, unaweza kujisajili kwa simu kuwa muele. Daktari wako atatuma taarifa ya ugonjwa kwa njia ya kidigitali kwa kampuni yako ya bima ya afya. Mwajiri wako ataweza kuona taarifa hiyo mtandaoni. Hii inahusu waja walio na bima ya afya ya kiserikali. Kama una bima ya afya ya kibinafsi, unahitaji cheti cha karatasi. Utatakiwa kukipeleka mwenyewe.

Katika baadhi ya kazi, sharti uvae mavazi maalum ya kazi, kwa mfano kwenye eneo la ujenzi ili kujikinga na majeraha. Wakati mwingine utavaa sare, kwa mfano kama unafanya kazi kwenye uwanja wa ndege. Au utalazimika kuvaa fulana yenye nembo ya kampuni yako. Hii humsaidia mteja kufahamu kuwa wewe ni mfanyakazi wa pale.

Kama huwezi au hutaki tena kuendelea kufanya kazi katika kampuni yako, unapaswa kujiuzulu. Kujiuzulu hufanyika kupitia kwa maandishi. Pia kuna muda wa ilani wa kujiuzulu. Kwa kawaida, muda huu ni wa miezi 3. Mwajiri anaweza pia kukusutisha kazi. Lakini hata hapa, muda wa ilani kwa kawaida huwa ni miezi 3. Ikiwa bado uko kwenye kipindi cha majaribio Katika kipindi hiki, muda wa ilani huwa mfupi zaidi, mara nyingi wiki 2 hadi 3. Usipokubaliana na uamuzi wa kutimuliwa, una wiki 3 za kukata rufaa.

Umetimuliwa au mkataba wako wa muda umekamilika? Unapaswa kujisajili mapema kwa Idara ya Ajira kama mja anayetafuta kazi, kisha kama mja asiye na kazi. Kisha unaweza kuomba msaada wa fedha kwa wasiokuwa na ajira, na kwa kawaida utapewa hela. Kiasi na muda wa kupata msaada huo hutegemea mambo mengi. Ukijiuzulu mwenyewe, unaweza kupokea adhabu ya kucheleweshwa malipo kutoka kwa Idara ya Ajira. Hii inamaanisha kuwa hutapokea fedha mara moja.

Kama tayari umefanya mafunzo ya kazi au shahada na pia umewahi kufanya kazi kwa kipindi fulani, unaweza kujiendeleza kielimu. Unazidisha, kupanua au kusasisha maarifa na ujuzi wako. Katika Idara ya Ajira unaweza kupata taarifa na pia kujiunga na mafunzo. Pia vyuo vya elimu ya waja wazima kuna punguzo nyingi. Mara nyingi hata ndani ya kampuni kuna nafasi za mafunzo zaidi. Muulize mwajiri wako.

Unafanya kazi kwa kujitegemea kama mfanyakazi huru? Basi unaweza kuamua mwenyewe lini, wapi na vipi unafanya kazi yako. Unaweza kufanya kazi chengoni au kupangisha ofisi yako binafsi.

Ungependa kuanzisha kampuni na kuajiri wafanyakazi? Basi sharti usajili shughuli hiyo kwa mamlaka ya mapato na/au Idara ya biashara. Pia unapaswa kuzingatia haki na wajibu fulani (tazama sehemu za maandishi haya: “Ulinzi wa Wafanyakazi,” “Sheria ya Ajira: Saa za Kazi, Likizo na Uele” na “Kusitisha Ajira”).

Pia tafakari kuhusu bima muhimu kwa ajili ya kampuni yako na wafanyakazi wako. Unaweza kupata taarifa nyingi kwenye tovuti ya kuanzisha biashara.