Fillimi i punës

Një grua ulet në një tavolinë © Goethe-Institut/ Gina Bolle

Keni gjetur një punë stabile në Gjermani? Atëherë ju jeni një punëmarrës.

Audio-Player: Artikel anhören

Artikel anhören

Arbeitsaufnahme

Dokumentet e rëndësishme për fillimin e punës

Juve ju nevojiten disa dokumente për punëdhënësin tuaj. Së pari, juve ju duhet një vërtetim që keni sigurim shëndetësor. Vërtetimin e merrni nga sigurimi juaj shëndetësor. Në Gjermani sigurimi shëndetësor është i detyruar. Gjithashtu keni nevojë për një dëshmi që keni një llogari bankare. Punëdhënësi do t'ju transferojë pagën mujore në llogari. Punëdhënësi ka nevojë edhe për një kopje të lejes tuaj të qëndrimit me lejen e punës (shih tekstin Kërkimi i punës). Rrallëherë punëdhënësi kërkon edhe një certifikatë të gjendjes penale, të cilën e merrni në zyrën e regjistrimit të banorëve.

Sigurimet, tatimet

Në Gjermani, të gjithë duhet të kenë sigurim shëndetësor. Duhet ta lidhni sigurimin shëndetësor para ditës së parë të punës. Si punëmarrës, shumicën e kohës jeni të detyruar të paguani sigurimet shoqërore: Kjo do të thotë që automatikisht keni sigurim për pension, sigurim për papunësi, sigurim për kujdes dhe sigurim ndaj aksidenteve. Punëdhënësi paguan një pjesë të sigurimeve. Pjesën tjetër e paguani ju. Kjo tërhiqet automatikisht nga paga juaj.
Më shumë informacione mund të gjeni në tekstin "Sigurimet".

Ju gjithashtu keni nevojë për një numër fiskal dhe një kartelë elektronike të tatimit mbi pagat (ELStAM). Të dyja i merrni nga zyra e tatimeve. Kartela elektronike e tatimit mbi të ardhurat i dërgohet punëdhënësit drejtpërdrejt nga zyra e tatimit. Ju nuk duhet t'i transferoni vetë tatimet. Punëdhënësi juaj i transferon tatimet nga paga juaj drejtpërdrejt në zyrën e tatimeve. Ju mundeni (dhe në disa raste duhet) të dorëzoni një deklaratë tatimore mbi të ardhurat. Kjo ia vlen, sepse mund të ju këthehen para. Më shumë informacione gjeni në tekstin "Financat dhe Tatimet".

Kontrata e punës

Çdo punëmarrës ka një kontratë pune. Ju dhe punëdhënësi e nënshkruani kontratën. Lexojeni me kujdes kontratën e punës dhe nënshkruani vetëm pasi ta keni lexuar. Nëse nuk jeni të sigurt për diçka, pyesni për informacione: Për të rritur, tek Zyra e Këshillimit për migrantët e rritur (MBE). Për të rinjtë dhe të rriturit nën moshën 27 vjeç merrni informacione tek Shërbimi për migracionin e të rinjve (JMD). Ju gjithashtu mund të telefononi linjën e qytetarëve të Ministrisë Federale të Punës dhe Çështjeve Sociale (+49 30 221 911 004). Këtu mund të bëni pyetje për çështje të "Së drejtës së punës".

Në kontratën e punës janë të gjitha rregullat. Ju dhe punëdhënësi duhet t'i respektoni këto rregulla. Për shembull, këtu qëndrojnë: Sa do të fitoni në muaj? Sa ditë pushimi keni? Çfarë duhet të bëni kur jeni i sëmur? Në një punë të re zakonisht keni në fillim një periudhë prove. Periudha e provës është e ndryshme. Ndonjëherë zgjat vetëm disa javë, ndonjëherë është gjysmë viti. Në periudhën e provës, punëdhënësi juaj ju vëzhgon më nga afër. Ai vendos nëse pas periudhës së provës do të vazhdoni të punoni në firmë. Dhe ju vendosni nëse dëshironi të vazhdoni këtë punë pas periudhës së provës. Gjatë periudhës së provës, afati për ndërprerjen e kontratës është më i shkurtër (zakonisht deri në 3 javë), pas kësaj zakonisht është 3 muaj. Ka kontrata të kufizuara dhe të pakufizuara. Kontrata e kufizuar përfundon automatikisht pas një periudhe të caktuar. Punëdhënësi nuk ka nevojë të shkruajë njoftim për largim nga puna. Më shumë informacione për orët e punës, pushimet, sëmundjet dhe dorëheqjet mund të gjeni në tekstin "Vendi im i punës".

Punët me orar të pjesshëm (Minijobs)

Në Gjermani ka gjithashtu punë me orar të pjesshëm. Një minijob është një vend pune ku fitoni deri në 538 € në muaj ose punoni maksimalisht 70 ditë në një vit kalendarik. Ekziston një sigurim ndaj aksidenteve. Por nuk keni automatikisht sigurim shëndetësor dhe kujdesi. Ju duhet të kujdeseni vetë për sigurimin shëndetësor. Ju mund të vendosni nëse dëshironi të kontribuoni në sigurimin e pensionit ose të përjashtoheni prej tij. Në këtë rast nuk keni sigurim për papunësi.

Vetë-punësimi

Ju jeni të vetë-punësuar, pra nuk jeni punëmarrës? Nëse doni të hapni një firmë tuajën, ju duhet një leje biznesi. Atë e merrni në zyrën e regjistrimit të bizneseve. Mund të pyesni në komunë ku ndodhet kjo zyrë në qytetin tuaj. Edhe nëse dëshironi të hapni një dyqan ose një restorant, ju nevojitet një leje biznesi.

A jeni duke punuar si profesionist i lirë? Atëherë regjistroni veprimtarinë tuaj në zyrën e tatimeve. Në zyrën e tatimeve duhet të merrni gjithashtu një numër tatimor. Zyra e tatimeve dëshiron të dijë sa fitim keni përafërsisht në vit. Pastaj vendoset se sa tatime duhet të paguani. Tatimet duhet t’i transferoni vetë.

Ju gjithashtu keni nevojë për sigurim shëndetësor, por sigurimin duhet ta paguani tërësisht vetë. Është mirë gjithashtu të keni një sigurim për pension. Në disa profesione, për shembull në zanate ose si mamia, është e detyrueshme të keni sigurim për pension. Sigurime të tjera gjithashtu mund të jenë të rëndësishme. Shumë këshilla mbi themelimin e biznesit gjenden në portalin „Wir gründen in Deutschland“.

Pyetjet të shpeshta

Na ndiqni