Në lëndën e fizikës është e nevojshme të keshë njohuri nga lënda e matematikës; për tu mësuar basketbolli, është kusht të dishë si hudhet topi, orët e shkencae polotike ndërlidhen me njohuritë e nxënëse nga lënda e historisë. Vetëm lëndët e gjuhëve të huaja siduket janë vetëm për vehte.
Me këtë Shpesh, ekzistojnë dy arsye pse mësimdhënësit refuzojnë tu referohen gjuhvë të tjera. Ndërsa mësuesit e fizikës nuk kanë frikë fare se nxënësit e tyre do të përzierin fizikën dhe matematikën, mësuesit e gjuhëve të huaja shqetësohen se gjuha e parë që nxënësit kanë mësuar do të ndikojë në gjuhët e tjera dhe për këtë arsye mund ato të bëjnë gabime.
Kjo ndoshta është pjesa e mbetur nga koha kur mbizotëronte qasje kontrastie, por që ende vazhdon edhe në rastin kur nxënësit mësojnë gjermanishten si gjuhë të huaj pas anglishtes, ende paraqiten gabime si "Es war * auf einmal" (bazuar në shprehjet në gjuhën angleye " once upon a time ") ose "* Ich" (duke përdorur shkronjë të madhe "I" si në gjuhën angleze) (shembuj nga Marx 2000). Ekziston frika e ndërhyrjes, e cila nuk transmetohet vetëm nga gjuha amtare, por edhe nga gjuhë të tjera të huaja të mësuara.
Në nga ana tjetër, madje edhe mësuesit të cilët me kënaqësi do të theksojnë lidhjen me gjuhën angleze, e cila zakonisht është gjuha e parë e huaj e nxënësve të tyre, ndonjëherë qëndrojnë të rezervuar. Kjo është për shkak të faktit se shumë prej tyre janë të pasigurt kur bëhet fjalë për gjuhë të huaja. Pavarësisht nga të gjitha, mësuesit e gjuhës gjermane nuk do të donin të theksoheshin si folës të dobët të gjuhës angleze.
PËRPARSITË E TË MËSUARIT ME NDIHMËN E NJOHURIVE NGA GJUHA ANGLEZE
Përkundër shqetsimeve të tyre, një vështrim në hulumtimin e kryer në dekadat e fundit tregon se referimi në gjuhë të tjera (të huaja) mund të jetë një përparsi për të mësuar një gjuhë të re. Për shembull, një nxënës që ka mësuar ose është ende duke mësuar anglishten si gjuhë të huaj ka shumë përparësi gjatë mësimit të gjuhës gjermane. Këto përparësi nuk lidhen vetëm me veçoritë gjuhësore, por edhe me strategjitë dhe teknikat e të mësuarit.
NGJAJSHMËRI GJUHËSORE
Ngjajshmëri jovetëm në vokabular. | © Maranso - adobe stock
Sigurishtë që piknisje është vokabulari. Gjermanishtja dhe anglishtja ndajnë një fond të madh fjalësh të cilat bazohen në internacionalizma, të cilat rrejdhin nga gjuha latine (Universität, informieren), kanë një të kaluar të pëtbashkët me një me një sfond gjerman (Haus, Apfel) ose anglisht (cool, city). Edhe në mësimet e para në gjuhën gjermane, nxënësit t mund pa problem ti njohin fjalët e këtilla, ndërsa të mjajtat shpesh përmenden si të para, kur bëhet fjalë për rolin e gjuhës angleze dhe ndikimin e saj në mësimin e gjermanishtes.Kështu për shembull, Lai dhe Merkelbach (2011) mund të tregojnë se ata të cilët kanë mësuar gjuhën gjermane nga Tajvani, njohuritë e tyre te gjuhës angleze si gjuhë e tyre e huaj e parë, ka qenë një ndihmë e madhe për të mësuar vokabularin e gjermanishtes.
Kjo padyshim është mënyra më e thjeshtë, më e shpejtë dhe më produktie për të përfituar nga të njohurit e gjuhës angleze.
Përveç kësaj, veçoritë strukturore shpesh janë të dobishme. Kjo vlenë veçanërisht për persona që gjuha e parë e të cilëve është më pak e lidhur ngushtë me gjuhën gjermane, siç është gjuha kineze, arabe ose ruse. Rradhitja e fjalëve është e ngjashme në të dy gjuhët e grupës së gjuhëve gjermane, kur bëhet fjalë për fjali pyetëse me përemra pyetës (Wer kennt die Geschichte?; Who knows the story?:, përemri pyetës është në vend të parë – folja – informata tjera) dhe tek pyetjet ku presim po/jo përgjigje (Beginnt die Geburtstagfeier um 15 Uhr?; Does the birthday party begin at 3 pm?: folje- kryefjalë – informata tjera)
Elemente të tjera gramatikore, siç janë forma krahasore ((schnell – schneller; fast – faster),, si dhe ndryshimi i zanoreve te foljet e çrregullta (singen – sang – gesungen; sing – sang – sung) tregojnë poashtu ngjajshmëri.
Për mësimin e gjuhës gjermane është gjithashtu e dobishme kur shumë kategori si folje apo ndajfolje tashmë janë të njohura nga orët e gjuhës angleze dhe prandaj nuk duhet një hyrje ose një spjegim i veçantë. Së fundi edhe aspektet tekstuale luajnë një rol të rëndësishëm: kur dikush ka bërë përshkrim të një individi në anglisht, tashmë di diçka rreth strukturës dhe përmbajtjes së këtyre lloji të tekstit dhe përdor njohuri kur shkruan një përshkrim në gjermanisht.
GJUHËT E HUAJA MËSUAR PËRVOJË
Një përparsi tjetër gjatë të mësuarit të një gjuhe tjeter të huaj rrejdh nga përvoja e përfituar nga gjuha e huaj e mësuar më parë. Që në vitin 1999, Majsler ka përdëftuar se ata të cilat kanë mësuar shtatë ose tetë gjuhë të huaja, në çdo gjuhë te re të huaj i kanë aplikuar më tepër dhe në mënyrë më adekuate strategjitë e të mësuarit. Përeç kësaj, ata që mësojnë rradhazi një gjuhe të dytë ose mëpas një tjetër përfitojnë një ndjenjë më të madhe për gjuhë, dhe ata parasëdjithash janë më të sukseshëm në njohjen e modeleve dhe nuancave pragmatike dhe për këtë arsye janë më të suksesshëm në mësimin e strukturave të reja (Jessner 2006).
Sigurisht, nuk është ari gjithçka që shkëlqen. Ata që kanë përvoja negative në mësimin e gjuhës angleze, mund ti qasen gjuhës gjermane si gjuhë të huaj me një qëndrim më negativ. Në raste të tilla, detyra e mësuesve të gjuhës gjermane është që t'i qasen temës së të mësuarit të një gjuhe të huaj me kujdes dhe tu tregojë nxënësve se mund të jenë të suksesshëm në studimin e gjermanishtes.
METODIKA E MËSIMIT TË GJUHËS SË HUAJ QË VIJON
Në thelb, është e rëndësishme që studentët të njohin përfitimet e njohurive të tyre tashmë të fituara nga gjuhët e huaja dhe ti përdorin ato gjatë të mësuarit e gjuhës gjermane. Megjithëse ata kanë njohuri gjuhësore dhe aftësi nga gjuha e tyre e parë e huaj, shpesh ata nuk e njohin paralelen dhe përfitimet për të mësuar një gjuhë të dytë të huaj (De Angelis 2011). Për tu përdorur, padyshim nxënëse u nevoitetpër një qasje e veçantë në mësimin e një gjuh terciare , gjegjësisht në orët e gjuhës gjermane si gjuhë e huaj të cilën e mësojnë pas anglishtes (Marx 2005).
Mësimdhënia e suksesshme në këtë kontekst bazohet në dy shtylla. Së pari, nxënësit duhet të aftësohen të mendojnë në mënyrë të pavarur për gjuhët dhe të gjejnë dhe sistemojnë paralelet interlinguale. Nga ana tjetër, ata duhet të mendojnë vazhdimisht për procesin e mësimit të gjuhëve, icili do tjui ndihmojë atyre të miratojnë dhe zbatojnë strategji të tjera. Ekipi hulumtues i udhëhequr nga Neumann dhe Hufaisen (2009) jep udhëzimet e mëposhtme për praktikën:
- Gjithmonë, kur ka kuptim, puna e orëve duhet të përfshijë më shumë se një gjuhë dhe një lëndë. Mësuesit duhet të inkurajojnë nxënësit e tyre që të jenë më kreativ në zbulimin e ngjashmërive midis gjuhëve. Kjo do tji ndihmojë nxënësve të mendojnë në mënyrë të pavarur për paranjohuritë e tyre.
- Strukturat gjuhësore duhet të përfshihen në përmbajtjen dhe kontekstin tekstual. Ata që mësojnë gjermanishten si gjuhë të huaj pas anglishtes, kanë mësuar tashmë një gjuhë të huaj, kështu që nuk ka nevojë që përmbajtja të jetë shumë e thjeshësuar.
- Në fillim të të mësuarit, duhet të zhvillohen më shumë shkathtësitë receptive. Kjo u mundëson nxënësve të mbizotrojnë tekste, të cilat që duhet të jenë shumë më lart se sa niveli i tyre, gjë që gjithashtu rrit motivimin e tyre (Kursiša 2014).
- Meqë shpesh për orët e gjuhës gjermane si gjuhë e huaj, e cila mësohet pas anglishtes , ka pak kohë në disponim duhet pastur kujdes, që të punohen përmbajtjet relevante sa është e mundur më shpejtë, posaçërishtë në mësimet fillestare. Pikërisht në këtë rast anglishtja mund të shërbejë si një përshpejtues i dobishëm.
SHFRYTËZIM I POTENCIALIT MËSIMORË
Në ndërkohë, hulumtimet dhe përvojat mjaft të gjera të fituara në mësimin e gjuhës gjermane si vazhdimësi e gjuhën angleze, si dhe mësimi i përshtatur për këtë situatë të të mësuarit, tregojnë qartë se nxënësit që janë të vetëdijshëm për njohuritë e fituara dhe përvojën në gjuhë të tjera mund të përfitojnë prej tyre duke mësuar një gjuhë të re. Me rëndësi të madhe është mësuesi që jep mbështetje dhe i ndihmon nxënësit, por ai vetë nuk ka frikë nga ndikimi që mund të ketë anglishtja në orët e gjuhës gjermane. Rezultati do të ishte mësim që nuk i përgatit nxënësit për të mësuar vetëm gjuhën gjermane, por edhe për të mësuar gjuhë të tjera gjatë gjithë jetës.
