/ရှိ အဇ္ဇဘီးရှင်း

ရေခဲဆိုင် /ရှိ 

Goethe-Institut မြန်မာ ကတော့ /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းရဲ့ ပင်မအခင်းအကျင်းနဲ့အကျယ်ဆုံးပြခန်းနေရာဖြစ်ပါတယ်။ Goethe-Institut ဟာ ရေခဲဆိုင်မှတ်တိုင်မှာတည်ရှိပြီး (၁၉၅၉) ခုနှစ်လောက်ကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အနုပညာနဲ့ယဥ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးကူညီခဲ့တဲ့သမိုင်းကြောင်းရှိခဲ့ပါတယ်။ ၎င်းဟာ အရှေ့တောင်အာရှမှာပထမဆုံးတည်ထောင်ခဲ့တဲ့ Goethe-Institut လည်းဖြစ်ပါတယ်။ 
လိပ်စာ - ကမ္ဘာအေးဘုရားလမ်း၊ နတ်မောက်လမ်းထောင့်၊ ဗဟန်းမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။

ဘိုကလေးဈေး /ရှိ

ဒို့အိမ် သည် အမွေအနှစ်ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ အများပြည်သူဆိုင်ရာနေရာများဖန်တီးခြင်းနဲ့ပိုမိုကောင်းမွန်အောင်မွမ်းမံခြင်းအပြင် အခမ်းအနားများ၊ ကမ်ပိန်းများနဲ့အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများမှတစ်ဆင့် အများပြည်သူကို မိမိတို့နေထိုင်ရာမြို့ပြပတ်ဝန်းကျင်များကိုအတူတကွပါဝင်ပုံဖော်ရန် အသိပညာပေးခြင်းလုပ်ငန်းများကိုလုပ်ဆောင်သော ဒေသန္တရစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းအတွက် ဒို့အိမ်မှ ပြခန်းနေရာများအဖြစ် (၄၁) လမ်း နဲ့ (၄၇) လမ်းမှတည်နေရာနှစ်ခုကိုပံ့ပိုးပေးထားပါတယ်။
လိပ်စာ - အမှတ် (၁၁၂)၊ (၄၁) လမ်း၊ ဗိုလ်တထောင် မြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။

၄၆လမ်း /ရှိ

ဒို့အိမ် သည် အမွေအနှစ်ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ အများပြည်သူဆိုင်ရာနေရာများဖန်တီးခြင်းနဲ့ပိုမိုကောင်းမွန်အောင်မွမ်းမံခြင်းအပြင် အခမ်းအနားများ၊ ကမ်ပိန်းများနဲ့အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများမှတစ်ဆင့် အများပြည်သူကို မိမိတို့နေထိုင်ရာမြို့ပြပတ်ဝန်းကျင်များကိုအတူတကွပါဝင်ပုံဖော်ရန် အသိပညာပေးခြင်းလုပ်ငန်းများကိုလုပ်ဆောင်သော ဒေသန္တရစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းအတွက် ဒို့အိမ်မှ ပြခန်းနေရာများအဖြစ် (၄၁) လမ်း နဲ့ (၄၇) လမ်းမှတည်နေရာနှစ်ခုကိုပံ့ပိုးပေးထားပါတယ်။
လိပ်စာ - အမှတ် (၁၆၇)၊ မြေညီထပ် (ဘီ)၊ (၄၇) လမ်း၊ အပေါ်ဘလောက်၊ ဗိုလ်တထောင် မြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။

မော်တင် /ရှိ

Myanm/art အနုပညာပြခန်းဟာ လက်ရှိတွင် ရန်ကုန်မြို့ရဲ့တစ်ခုတည်းသောခေတ်ပြိုင်အနုပညာပြခန်းဖြစ်ပါတယ်။ စတင်တည်ထောင်တဲ့ (၂၀၁၆) ခုနှစ်ကစတင်ပြီး အသစ်အသစ်သောစမ်းသပ်ခြင်းသဘောဆန်တဲ့ လက်ရာများနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုခွဲများကို တက်ကြွစွာပံ့ပိုးထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိပါတယ်။ ပြပွဲများ၊ ဖျော်ဖြေပွဲများ၊ အနုပညာရှင်ဟောပြောပွဲများနဲ့ အခြားပွဲများကိုပုံမှန်ကျင်းပလျက်ရှိတယ်။ Myanm/art ဟာ မြန်မာအနုပညာအရင်းအမြစ်စင်တာရဲ့ ပင်တိုင်နေရာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
လိပ်စာ - အမှတ် (၆၄)၊ မြေညီထပ်၊ လမ်းသစ်လမ်း၊ အောက်ဘလောက်၊ လမ်းမတော် မြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။

ဆိပ်ကမ်းသာ /ရှိ

ကလသာ အနုပညာပြခန်းသည် လောကနတ်ပြခန်းနဲ့ဘလောက်အနည်းငယ်အကွာတွင်တည်ရှိပါတယ်။ ပန်းချီ ထူးအောင်ကျော်နဲ့ မြန်မာနဲ့အင်္ဂလိပ်စာဆရာမ မစုထွေးတို့ဇနီးမောင်နှံနှစ်ဦးက ဦးစီးဆောင်ရွက်တဲ့ပြခန်းဖြစ်ပါတယ်။ ကလသာ သည် ၎င်းတို့ရဲ့ “မျှဝေခြင်းသည် ဂရုစိုက်ခြင်း" ဆိုတဲ့ခံယူချက်အတိုင်း အနုပညာပြပွဲများနဲ့အနုပညာကုထုံးဆိုင်ရာအလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများကို ပုံမှန်ကျင်းပလျက်ရှိပါတယ်။
လိပ်စာ - အမှတ် (၉၁-၉၃)၊ ပထမထပ် (လက်ဝဲ)၊ ဆိပ်ကမ်းသာလမ်း၊ ကျောက်တံတားမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။

ပန်းဆိုးတန်း /ရှိ

လောကနတ် အနုပညာပြခန်းကို (၁၉၇၁) မှာတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ရန်ကုန်ရှိအနုပညာပြခန်းများအနက် ရှေးအကျဆုံးပြခန်းဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်သည်လမ်းနဲ့ပန်းဆိုးတန်းလမ်းထောင့်ရှိ Sofaer & Co အဆောက်အအုံရဲ့ ဒုတိယထပ်တွင်တည်ရှိပြီး မြန်မာ့အနုပညာအခင်းအကျင်းရဲ့သမိုင်းဝင်နေရာနဲ့ နှလုံးသားဝိညာဉ်လည်းဖြစ်ပါတယ်။
လိပ်စာ - အမှတ် (၆၂)၊ ကုန်သည်လမ်းနဲ့ပန်းဆိုးတန်းလမ်းထောင့်၊ ကျောက်တံတားမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။

အောင်မင်္ဂလာ (ကျောက်မြောင်း) /ရှိ

အရသာခံ သည် ဖန်တီးသူများဆုံဆည်းရာ၊ အများသုံးစတူဒီယိုနဲ့လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းသည် တိုက်ရိုက်တီးဝိုင်းများ၊ ပါဖောမန့်တင်ဆက်မှုများပုံမှန်ကျင်းပလျက်ရှိပြီး အနုပညာရှင်နဲ့ဖန်တီးသူတွေရဲ့အိမ်မက်ကို မည့်သည့်နည်းနဲ့မဆိုအကောင်ထည်ဖော်ဖို့ အမြဲအားပေးနေတဲ့နေရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ 
လိပ်စာ - အမှတ် (၃)၊ ဒဂုံသီရိလမ်း၊ ကျောက်မြောင်း၊ တာမွေမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။

 

Goethe-Institut မြန်မာနဲ့ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့တို့က ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းတွင်ပါဝင်ပြသရန် အောက်ပါအနုပညာရှင်တွေကိုဖိတ်ခေါ်ထားပါတယ်။ ဒီစာရင်းကအနုပညာရှင်တွေအားလုံးသည် ပြန်လည်ချိတ်ဆက်စီမံကိန်းရန်ပုံငွေ (၂၀၂၀ - ၂၀၂၁) ရရှိသူတွေထဲကတစိတ်တပိုင်းဖြစ်ပါတယ်။

ပြန်လည်ချိတ်ဆက်မှအနုပညာရှင်များ

အောက်ပါစာရင်းကတော့ ပြန်လည်ချိတ်ဆက်စီမံကိန်းရန်ပုံငွေ (၂၀၂၀ - ၂၀၂၂) ရရှိထားသူများပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီစာရင်းမှ သူတို့ရဲ့လက်ရာတစ်ချို့ကိုသာလျှင် /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းမှာပြသသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ 

အနုပညာရှင်များစာရင်း
ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (၂၀၂၀ - ၂၀၂၁)
ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (၂၀၂၁ - ၂၀၂၂)

Featured အနုပညာရှင်များ

အောက်ပါအနုပညာရှင်တွေကို ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့ကဖိတ်ခေါ်ပြီး Goethe-Institut မြန်မာကထောက်ပံ့ကာ featured လက်ရာတွေအဖြစ်ခင်းကျင်းပြသ၍  /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းမှလက်ရာအသစ်ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။

1. ဆန်နီငြိမ်း
2. ရတနာအောင်
3. ကောင်းစု
4. ထွန်းဝင်းအောင်နှင့်ဝါနု
5. တိုးဝေ
6. လွင်ဦးမောင်

(၂၀၂၀) ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လမှာ ယဥ်ကျေးမှုနယ်ပယ်မှ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေ၊ မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်းတွေအတွက် ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (၂၀၂၀) အစီအစဉ်ကို Goethe-Institut မြန်မာကမိတ်ဆက်ပြီး စီမံကိန်းလျှောက်လွှာတွေကိုဖိတ်ခေါ်ခဲ့ပါတယ်။  (၂၀၂၀) ခုနှစ်အတွက် စီမံကိန်း (၂၀) ခု နှင့် (၂၀၂၁) ခုနှစ်အတွက် စီမံကိန်း (၂၀) ကို Goethe-Institut ကရွေးချယ်ပံ့ပိုးပေးခဲ့ပါတယ်။ (၂၀၂၁) ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လမှာ ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (၂၀၂၁) ကို ထပ်မံဖိတ်ခေါ်ခဲ့ပြီး စီမံကိန်း (၂၈) ခုကိုထပ်မံပံ့ပိုးပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီစီမံကိန်းတွေထဲက တချို့ကို (၂၀၂၂) ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၁၂) ရက်နေ့မှ (၂၀၂၃) ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁၂) ရက်နေ့အထိ (၄၄) ရက်ကြာကျင်းပမယ့် /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းမှာ ပြသသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအိဇ္ဇဘီးရှင်းကို ရန်ကုန်မြို့၊ မြို့နယ် (၅) ခုမှနေရာ (၇) ခုမှာ တစ်ပြိုင်နက်တည်းတင်ဆက်ပြသသွားမည်ဖြစ်တယ်။ 
ပြန်လည်ချိတ်ဆက် ၂၀၂၀ ပြန်လည်ချိတ်ဆက် ၂၀၂၁

Goethe-Institut မြန်မာနဲ့ပူးပေါင်းပြီး ရှိ ကနေပြီး မြန်မာဘာသာ၊ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ နှစ်ဘာသာနဲ့ ပြပွဲအကြောင်းကို ရှိ လမ်းညွှန်စာအုပ်လေးပြုလုပ်ပေးထားပါတယ်။

ပြပွဲအတွက်လက်စွဲ - ရှိ လမ်းညွှန်စာအုပ်

ဒီစာအုပ်လေးက အိဇ္ဇဘီးရှင်းကတ်တလောက်တစ်ခုထက်ပိုပါတယ်။ အိဇ္ဇဘီးရှင်းတစ်ခုလုံးမှာ ဘယ်လိုပါဝင်ရမလဲဆိုတဲ့ လမ်းညွှန်စာအုပ်လေးတစ်အုပ်လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလမ်းညွှန်စာအုပ်လေးထဲမှာတော့ /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းအကြောင်း၊ ပါဝင်ခဲ့သူတွေ၊ အနုပညာရှင်တွေ၊ အနုပညာလက်ရာတွေအပြင် ပြခန်းတွေ၊ အစီအစဥ်တွေနဲ့ဘတ်စ်ကားမှတ်တိုင်တွေအကြောင်းပါဝင်ပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့၊ မြို့နယ် (၅)ခုရဲ့နေရာ (၇) ခုမှာ တစ်ပြိုင်တည်းတင်ဆက်ပြသထားတဲ့ အိဇ္ဇဘီးရှင်းတွေအားလုံးဆီကို လေ့လာလည်ပတ်ဖို့အတွက်လမ်းပြမြေပုံနဲ့ အိဇ္ဇဘီးရှင်းပြသနေတဲ့အချိန်ကာလအတွင်းတစ်နေ့တာအစီအစဉ်တွေကို ဖော်ပြထားပါတယ်။ အိဇ္ဇဘီးရှင်းပြီးသွားရင်လည်း ဒီလမ်းညွှန်စာအုပ်လေးကို မှတ်တမ်းအဖြစ်လည်းသိမ်းဆည်းထားနိုင်ပါတယ်။ ဒီစာအုပ်လေးကို အိဇ္ဇဘီးရှင်းတွေမှာ အခမဲ့ရယူပါ။ /Shi Exhibition Guidebook desktop view (PDF, 15 MB) /Shi Exhibition Guidebook mobile view (PDF, 16 MB)

မြန်မာအနုပညာအခင်းအကျင်းနောက်ခံနဲ့ /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းအကြောင်းကိုသုံးသပ်ရေးသားဖို့ ပြည်တွင်း/ပြည်ပ အနုပညာစာရေးသူတွေကိုဖိတ်ခေါ်လိုက်ပါတယ်။ /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းအကြောင်းခြုံငုံသုံးသပ်ချက်တွေ၊ အိဇ္ဇဘီးရှင်းထဲက လက်ရာ/ အနုပညာရှင်/ စကားဝိုင်း/ အစီအစဥ်တို့နဲ့ပတ်သက်ပြီး မိမိထင်မြင်ချက်တွေကို ဆောင်းပါး၊ စာတမ်းတစ်ခုအနေနဲ့ ရေးသားပေးပို့နိုင်ပါတယ်။

ရွေးချယ်ခံရတဲ့စာမူတွေကိုစီစစ်ပြီး စနစ်တကျ ပြန်လည်ဆွေးနွေးပေးခြင်းနဲ့အတူ စာမူခ ဒေါ်လာ (၅၀) ကိုရရှိမယ့်အပြင် ဇန်နဝါရီလမှာဆက်လက်ကျင်းပမဲ့ /ရှိ ဆွေးနွေးပွဲနဲ့အစီအစဥ်တွေမှာအထူးဖိတ်ကြားခြင်းခံရမှာဖြစ်ပြီး (၂၀၂၃) ခုနှစ်မှာထွက်မယ့် /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းမှတ်တမ်းစာအုပ်မှာလည်း စာမူကိုပုံနှိပ်ဖော်ပြပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ စာမူပေးပို့ခြင်းစည်းမျဥ်းစည်းကမ်းတွေကို အောက်မှာဆက်လက်ဖတ်ရှုပေးပါ။

စာမူပေးပို့နိုင်သူများ

• အခြားဘယ်နေရာမှာမှ ပုံနှိပ်ဖော်ပြခြင်းမရှိဖူးသောစာမူများဖြစ်ရပါမယ်။
• လူမျိုး၊ ဘာသာ၊ ပညာရည်အချင်း၊ အသက်အရွယ်၊ လိင်ဖြစ်တည်မှု၊ နေရာဒေသမရွေးပေးပို့နိုင်ပါတယ်။

ဘာသာစကားနဲ့စာလုံးအရေအတွက်

• မြန်မာဘာသာ (သို့မဟုတ်) အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ဖြင့်ပေးပို့နိုင်ပါတယ်။ (ကိုယ်တိုင်ဘာသာပြန်ပြီး ဘာသာစကားနှစ်မျိုးလုံးဖြင့်ပေးပို့သူများကိုလည်း ဝမ်းမြောက်စွာကြိုဆိုပါတယ်။)

ပေးပို့ရန်လိပ်စာနဲ့ပေးပို့ရန်နောက်ဆုံးရက်

• အီးမေးလ်ရဲ့ အကြောင်းအရာမှာ “Shi Art Writing Open Call 2022” လို့ရေးပြီး info.ygnshi@gmail.com အီးမေးလ်လိပ်စာသို့ အမည်/ကလောင်၊ ဖုန်းနံပါတ်၊ စာမူခေါင်းစဥ် ရေးကာ စာမူကို ဖိုင်တွဲပြီး ပေးပို့နိုင်ပါတယ်။
• နောက်ဆုံးပေးပို့ရမယ့်နေ့ - (၂၀၂၂) ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (၂၀) ရက်နေ့
• ရွေးချယ်ခံရတဲ့စာမူများကို (၂၀၂၃) ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၇) ရက်နေ့ မှာကျင်းပမဲ့ “ဆက်လက်/ရှိ” အိဇ္ဇဘီးရှင်းမှာကြေငြာသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

 

ဆဒ် ကောင်းဆက်လင်း
ဒိုင်ယာနာ နွေးထွေး
မင်းချစ်ပိုင်

/ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းကိုတည်ဆောက်ဖို့စဉ်းစားတဲ့အခါ ကျနော်တို့ခြေလှမ်းတွေအောက်မှာဆက်လက်လှုပ်ရှားနေတဲ့ ရန်ကုန်မြို့ထဲက အဖြစ်အပျက်၊ ပြောင်းလဲမှုတွေကို စောင့်ကြည့်နားထောင်နေပြီးတော့ မြို့တစ်မြို့လုံးကိုဖြန့်ကျက်နိုင်မယ့် ကျူရေတိုရီရယ်ပိုင်းဆိုင်ရာချည်းကပ်မှုမျိုးကိုလိုချင်ခဲ့ပါတယ်။ ကပ်ရောဂါအပါဝင် ဒေသအတွင်းအနုပညာအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ များမြောင်လှတဲ့ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်မှုတွေကြောင့် သဏ္ဌာန်ပြောင်းလာတဲ့ရန်ကုန်ကို ပိုမိုစိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ပုံစံတစ်ခုအဖြစ် ကျနော်တို့ကစောင့်ကြည့်လေ့လာနိုင်ခဲ့တယ်။ ဒီ အိဇ္ဇဘီးရှင်း တည်ဆောက်မှုလုပ်ငန်းစဉ်ထဲတွေကတစ်ဆင့် မြို့ကဘယ်လိုပုံစံဖြစ်လာတယ်၊ ပြောင်းလဲလာတဲ့ပုံစံတွေထဲမှာလည်း စဉ်ဆက်မပြတ်မှုနဲ့မေးခွန်းတွေကြားမှာရှိတဲ့တင်းမာမှုကို ဘယ်လိုသွေဖယ်တယ်၊ ဘယ်လိုအရောင်ပြန်ဟပ်နေတယ်ဆိုတာတွေကို လေ့လာနိုင်ခဲ့တယ်။  ဒီလိုနဲ့  ပြည်တွင်းမှာဆက်လက်နေထိုင်နေတဲ့ အနုပညာရှင်တွေ၊ တီထွင်ဖန်တီးနေသူတွေက ဒီကာလအတွင်း သူတို့ရဲ့အနုပညာလက်ရာတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ဖြစ်တည်မှုတွေကို ဘယ်သူတွေကတန်ဖိုးထားစောင့်ကြည့်နေကြသလဲဆိုပြီး မေးခွန်းထုတ်လို့ရတဲ့အခြေအနေကို ရောက်ရှိလာခဲ့ပါတယ်။

ဒါကြောင့် /ရှိ က အနုပညာပြပွဲတစ်ခု၊ အချိန်ကာလတစ်ခုအဖြစ် ကျနော်တို့ရဲ့တည်ရှိမှုနဲ့စဉ်ဆက်မပြတ်ရှိနေမှုကို သတိရစေပါတယ်။ ဒီပရောဂျက်ရဲ့စမှတ်ကတော့ Goethe-Institut မြန်မာကနေ ပံ့ပိုးထားတဲ့ Reconnect Grant (ပြန်လည်ချိတ်ဆက်) (၂၀၂၀-၂၀၂၁) ကစပါတယ်။ Reconnect လက်ရာတွေကို ကျူရေတိုရီရယ် ရှုထောင့်ကတဆင့် ကျနော်တို့နည်း၊ ကျနော်တို့ဟန်အနေနဲ့ ပြန်လည်ပြီး ပြပွဲအဖြစ်ဖန်တီးခွင့်ရတဲ့အတွက်ရော နောက်ထပ် အခြား featured လက်ရာတွေကိုပါ ပြပွဲရဲ့ပင်မအခင်းအကျင်းမှာ ထပ်တိုးပြသဖန်တီးခွင့်ရတဲ့အတွက် ကျနော်တို့ ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့သားတွေအနေနဲ့ ဂုဏ်ယူဝမ်းမြောက်ရပါတယ်။

ကျနော်တို့ ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့ ကိုယ်တိုင်ကလည်း ကျနော်တို့ရဲ့မေးခွန်းတွေနဲ့ထိပ်တိုက်တွေ့ခဲ့ရတယ်။ အနုပညာက ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအသစ်တွေ၊ ရှုထောင့်အသစ်တွေရဲ့ ရှေ့တန်းမှာအမြဲရှိနေပေမယ့် ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ အနုပညာအဝိုင်းအဝန်းဆိုတာက ပတ်ဝန်းကျင်အသိုင်းအဝိုင်းကနေ သပ်သပ်စီဖြစ်နေတာပဲလို့  အများကအမြဲလိုလိုယူဆတတ်ကြတယ်။ ဒီပြဿနာက မြန်မာပြည်တစ်ပြည်တည်းတင်မဟုတ်ဘဲ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာပါဖြစ်နေတာပါ။ /ရှိ ကို စတယ်လိုက်အိဇ္ဇဘီးရှင်းအဖြစ်ဖန်တီးထားခြင်းဟာ အနုပညာပြခန်းနေရာတွေကိုအဓိကထားတာထက် ကျနော်တို့ကိုယ်တိုင်အပါအဝင် ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ လူတွေအားလုံးဟာ အတူတကွတည်ရှိနေပါတယ်ဆိုတဲ့ ခံစားချက်မျိုးရအောင် ပါဝင်တဲ့နေရာတစ်ခုချင်းစီကို ဘက်စ်ကားမှတ်တိုင်တစ်ခုစီနဲ့ခြံရံထားပါတယ်။  တကယ်တော့ ဒီပုံစံက ကျနော်တို့ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်ပြီးသား ပတ်ဝန်းကျင်တွေကို ရှုထောင့်အသစ်တွေကနေ လေ့လာစူးစမ်းနိုင်ဖို့အခွင့်အရေးပါပဲ။ 

ဒီလိုမျိုးပေါင်းစပ်မှုက အနုပညာလက်ရာတွေနဲ့ပတ်ဝန်းကျင်ကြားက ခြားနားတဲ့ဆက်ဆံရေးတွေအပြင် တခြားအသံတွေကိုပါ ကြားသိနိုင်တဲ့ ရှားပါးအခွင့်အရေးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ မီဒီယမ်အကြောင်းကိုပြောရမယ်ဆိုရင်လည်း ဗီဒီယိုလက်ရာတွေ၊ အိမ်တွင်းသုံးပစ္စည်းတွေနဲ့ဖန်တီးထားတဲ့လက်ရာတွေ သိသိသာသာပါဝင်နေမှုက ကပ်ရောဂါကာလအတွင်းက ဖန်တီးထားမှုတွေဖြစ်တဲ့အကြောင်း အခိုင်အမာအတည်ပြုနေပါတယ်။ လာရောက်ခံစားကြည့်ရှုသူတွေကိုလည်း ကိုယ်ပိုင်ရောင်ပြန်ဟပ်မှုတွေကိုရှာဖွေဖို့ ဖိတ်ခေါ်လျက်ရှိပါတယ်။ အားကောင်းတဲ့ အသံဖွဲ့စည်းပုံ၊ စမ်းသပ်မှုတွေကလည်း အိဇ္ဇဘီးရှင်းတစ်ခုလုံးကို လွှမ်းခြုံထားပြန်တယ်။ ဒီ အိဇ္ဇဘီးရှင်းမှာပါတဲ့လက်ရာတွေက မိမိကိုယ်ကိုသာဆင်ခြင်သုံးသပ်တယ်ဆိုတဲ့ အနုပညာရဲ့ကန့်သက်ချက်တွေကိုကျော်လွှားနိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် /ရှိ က လတ်တလော တစ်ပြိုင်နက်ဖြစ်နေတဲ့ အဖြစ်မှန်တွေကိုလက်ခံတဲ့ အနုပညာလုပ်ငန်းစဉ်တွေကိုပိုအားပေးနေတဲ့အပြင် ယေဘုယျကိုယ်စားပြုမှု ယန္တရားတို့ကိုလည်း ပြန်လည်သုံးသပ်ရာရောက်ပါတယ်။ 

/ရှိ က အနုပညာရှင်တွေနဲ့သူတို့လက်ရာတွေအပြင် စကားလက်ဆုံကျမှုတွေ၊ မှတ်တမ်းတင်မှုတွေပါဝင်တဲ့ မြန်မာ့အနုပညာအခင်းအကျင်းရဲ့ လျှပ်တစ်ပြက်ရိုက်ချက်တွေလိုပါပဲ။ အိဇ္ဇဘီးရှင်း (၄၄) ရက်တာကာလပတ်လုံးမှာလည်း ပြိုင်တူထုတ်ပြန်ချက်တွေ၊ အားပြိုင်နေတဲ့ဇာတ်ကြောင်းတွေနဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေလည်းပါဝင်ပါတယ်။ “နေရာ/လက်ရာ စကားဝိုင်း/ရှိ” — အနုပညာရှင်တွေနဲ့ ပြခန်းနေရာတွေကြားဆွေးနွေးမှုစီးရီး၊ “အနုပညာရှင်/ရှိ” — ဖိတ်ခေါ်ထားတဲ့အနုပညာရှင်တွေအတွက် ဆွေးနွေးမှုစီးရီး၊ “အနုပညာစာတမ်းဖတ်ပွဲ/ရှိ” — အနုပညာရှင်တွေနဲ့အခြားအနုပညာရပ်ဝန်းထဲမှာအလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြတဲ့ သူတွေရဲ့စာတမ်းဖတ်ပွဲတို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဖော်ပြခဲ့တဲ့အိဇ္ဇဘီးရှင်းနေရာတွေရယ်၊ အစီအစဉ်တွေအပါအဝင် အနုပညာနဲ့စာရေးခြင်းကြားမှာလိုအပ်တဲ့ဆွေးနွေးမှုတွေပြုလုပ်ဖို့နဲ့ စနစ်ကျတဲ့အနုပညာသုံးသပ်ဝေဖန်အရေးအသား၊ သတင်းပညာနဲ့မီဒီယာတွေကိုပါ တိုးမြှင့်နေရာပေးဖို့ “အနုပညာစာမူ၊ စာတမ်းဖိတ်ခေါ်ခြင်း/ရှိ” အစီအစဥ်လည်းပါဝင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

/ရှိ ကဲ့သို့ စီစဉ်မှုတွေ၊ အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှုတွေပါဝင်တဲ့ အိဇ္ဇဘီးရှင်းမှာ ကျူရေတိုရီရယ်အလေ့အကျင့်ပုံစံတွေက အနုပညာရှင်တွေရဲ့ရည်ရွယ်ချက်၊ ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့ရဲ့အမြင်၊ ပြခန်းနေရာတစ်ခုရဲ့ ဖြစ်နိုင်ချေ၊ လာရောက်ကြည့်ရှုတဲ့သူတွေရဲ့တုံ့ပြန်ချက်တွေ အားလုံးကြားကိုဟန်ချက်ညီအောင်  ရန်ကုန်မြို့ရဲ့နောက်ခံမြင်ကွင်းနဲ့ အလိုက်သင့်ချိန်ညှိပေးပါတယ်။ ဒီကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့အနေနဲ့ /ရှိ အတွက်ပူးပေါင်းမှုက ကျနော်တို့အတွက်အံ့ဩကျေနပ်ဖို့ကောင်းတဲ့ အတွေ့အကြုံတစ်ခုဖြစ်ခဲ့တယ်။ ဒီလိုကျယ်ပြန့်တဲ့ အိဇ္ဇဘီးရှင်းတစ်ခုကို အချိန်တိုတိုနဲ့တည်ဆောက်ရာမှာရင်ဆိုင်ရတဲ့ အဆက်မပြတ်စိန်ခေါ်သံတွေဟာ အိပ်မက်ဆိုးတွေရဲ့အော်သံတွေလိုမျိုးပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ ဒီအသံတွေကိုဆိတ်ငြိမ်စေပြီး အနုပညာလုပ်သားတွေနဲ့အနုပညာရှင်တွေရဲ့ စုစည်းတင်ပြချက်များကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းကို နောက်ဆုံးမှာတော့ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ပါပြီ။ 
ကျနော်တို့ဆက်လက်တည်ရှိနေဆဲ။
ကျနော်တို့မေးခွန်းတွေထုတ်နေဆဲ။

• မေး - ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်မိတ်ဆက်ပေးပြီးတော့ ပြပွဲရဲ့ဘယ်လိုအခန်းကဏ္ဍတွေမှာတာဝန်ယူပါဝင်ထားလဲ ပြောပြပေးပါ။

ဆဒ် - မင်္ဂလာပါ။ ကျနော်ကတော့ ဆဒ် ကောင်းဆက်လင်းပါ။ /ရှိ ပြပွဲရဲ့ ဦးဆောင်သူ ကျူရေတာတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ ပြပွဲအတွက်အနုပညာရှင်တွေနဲ့ကျနော်တို့အဖွဲ့ဝင်တွေကြား ကျူရေတိုရီရယ်ဆိုင်ရာဖြစ်စဉ်တွေကိုညှိနှိုင်းပြီး ပွဲတစ်ခုလုံးရဲ့စီစဉ်ခြင်းအားလုံးကိုတာဝန်ယူထားပါတယ်။

ဒိုင်ယာနာ - ကျမကတော့ ဒိုင်ယာနာနွေးထွေးပါ။ အနုပညာသမိုင်းပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ ပြပွဲနဲ့ပတ်သက်တဲ့သုတေသနတွေ အယူအဆပိုင်းဆိုင်ရာတွေနဲ့ စာရေးတဲ့အပိုင်းတွေကို အဓိကတာဝန်ယူပါတယ်။

မင်းချစ်ပိုင် - မင်းချစ်ပိုင်ပါ။ ပရိုဂရမ်မန်နေဂျာဖြစ်ပြီး အနုပညာရှင်တွေနဲ့ဆက်သွယ်တာတွေ၊ လောဂျစ်စတစ်အပိုင်းတွေ ၊ အစီအစဉ်ဆွဲတာတွေနဲ့ ပြပွဲအတွင်းလက်ရာများတပ်ဆင်နေရာချထားခြင်းစတဲ့တာဝန်တွေယူထားပါတယ်။

• မေး - /ရှိ မှာဘယ်လိုလက်ရာတွေပါဝင်ပြီးတော့ ဒီ /ရှိ ပရောဂျက်စတင်ဖြစ်ပေါ်လာပုံလေးကိုရှင်းပြပေးပါဦး။

ဆဒ် - ကျနော်တို့ /ရှိ မှာ ပန်းချီဆရာတွေ၊ ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ဖန်တီးသူတွေ၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်အနုပညာရှင်တွေ၊ ပါဖော်မန့် အနုပညာရှင်တွေ၊ ပန်းပုဆရာတွေ၊ ဂီတပညာရှင်တွေ ပြီးတော့ ကျူရေတာတွေနဲ့စာရေးဆရာတွေစတဲ့ အနုပညာဖန်တီးသူ အမျိုးအစားများစွာပါဝင်ပါတယ်။  ဒီပရောဂျက်က Goethe-Institut မြန်မာကနေ ရန်ပုံငွေပံ့ပိုးထားတဲ့ ပြန်လည်ချိတ်ဆက်စီမံကိန်းရန်ပုံငွေထောက်ပံ့မှု (၂၀၂၀-၂၀၂၁) ရဲ့နောက်ဆက်တွဲပရောဂျက်တစ်ခုပါ။ နောက်ပြီးတော့ ပြန်လည်ချိတ်ဆက်ကလက်ရာတွေကို ကျနော်တို့နည်း ကျနော်တို့ဟန်လေးနဲ့ ပြန်လည်ပြီး ပြပွဲအဖြစ်ဖန်တီးခွင့်ရတဲ့အတွက်ရော၊ နောက်ထပ် featured လက်ရာတွေကိုပါထည့်သွင်းပြသခွင့်ရတဲ့အတွက်ရော ကျနော်တို့ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့သားတွေက ဂုဏ်ယူဝမ်းမြောက်ရပါတယ်။ 

• မေး - ဒီပြပွဲရဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေထဲမှာ ဘယ်အရာကအကြီးဆုံးဖြစ်မလဲ ပြောပြပေးပါဦး။

ဆဒ် ၊ ဒိုင်ယာနာ၊ မင်းချစ်ပိုင် - အချိန်ပါပဲ။
ပြပွဲတွေပြင်ဆင်တိုင်း အချိန်က ဘယ်တော့မှလောက်တယ်ရယ်လို့မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒီပွဲကတော့ လုံးဝ next level ပါပဲ။ စီစဉ်ခဲ့ဖူးသမျှထဲမှာအကြီးဆုံးပွဲပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ နေရာ (၇) ခုမှာ အနုပညာရှင်၊ အနုပညာလက်ရာနဲ့ပရိုဂရမ်ပေါင်း (၅၀) ကျော်ပါဝင်နေတဲ့ပွဲကို အချိန်နှစ်လခွဲအတွင်းမှာ အကုန်လုံးစီစဉ်ရတဲ့အတွက်ကြောင့်ပါ။
ဒါပေမဲ့ စိန်ခေါ်မှုတိုင်းမှာဆုလာဘ်တွေရှိပါတယ်။ အနုပညာရှင်တွေ၊ ကော်လက်တစ်တွေရဲ့ ပံ့ပိုးမှုတွေလည်းအများကြီးပါပါတယ်။ သူတို့ရဲ့တက်ကြွတဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေ၊ နားလည်လက်ခံနိုင်စွမ်းတွေ၊ သူတို့ရဲ့လက်ရာတွေအပေါ်ထားတဲ့ကတိကဝတ်တွေနဲ့ ကျနော်တို့ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့သားတွေအပေါ် ထားရှိတဲ့ယုံကြည်မှုတွေကြောင့် ခရီးတစ်လျှောက်လုံးကြုံခဲ့ရတဲ့အခက်အခဲတွေအားလုံးက တန်ပါတယ်။

• မေး - ကျူရေတာတွေအနေနဲ့ ပြပွဲလာပရိတ်သက်တွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကဘယ်လောက်အရေးပါတယ် ထင်လဲ ပြောပြပါဦး။

မင်းချစ်ပိုင် - ကျနော်ယုံကြည်တဲ့ ပထမဦးဆုံးစည်းမျဥ်းကတော့ ဘယ်လိုကျူရေရှင်းမျိုးမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ပြပွဲလာပရိတ်သက်တွေရဲ့အယူအဆတွေကို ဘယ်တော့မှအထင်မသေးသင့်ဘူးဆိုတာပါပဲ။ ကမ္ဘာကြီးက ကြမ်းတမ်းပြီး မညီမျှတဲ့နေရာတစ်ခု ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပေမယ့် art space တွေကတော့ အဲ့တာတွေကိုခုခံနိုင်မယ့်နေရာလေးတွေဖြစ်သင့်ပါတယ်။ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ကမ္ဘာကြီးအတွက် ဖြစ်နိုင်ချေတွေချန်ထားခဲ့နိုင်တဲ့ မေးခွန်းတွေ၊ လေ့လာစမ်းသပ်မှုတွေ တည်ရှိရာနေရာလေးတွေဖြစ်သင့်တယ်လို့လည်းထင်ပါတယ်။ အနုပညာက ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအသစ်တွေ၊ ရှုထောင့်အသစ်တွေရဲ့ရှေ့တန်းမှာ အမြဲရှိနေပေမယ့် စိတ်မကောင်းစရာကောင်းတာကတော့ ပုံမှန်လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကနေသပ်သပ်စီဖြစ်နေတတ်တယ်။ ဒီပြဿနာက မြန်မာပြည်တစ်ပြည်တည်းဖြစ်နေတာရယ်လို့တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တစ်ကမ္ဘာလုံးလည်း ဒီလိုပဲဖြစ်နေတာပါ။ ကျနော်တို့ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့သားတွေကတော့ အနုပညာဆိုတဲ့အရာက လူတွေရဲ့နေ့စဥ်ဘဝနဲ့အရမ်းအဝေးကြီးမဟုတ်ဘူးဆိုတာကို သတိချပ်စေချင်တယ်။ နေ့စဉ်ဘဝမှာ အနုပညာက အတူယှဉ်တွဲတည်ရှိနေပြီးသားပါ။ ကျနော်တို့က ရှာဖွေစူးစမ်းနေဖို့ပဲလိုတာပါ။ 

• မေး - ဒါဆို ဘက်စ်ကားမှတ်တိုင်တွေကို space တွေရဲ့ တည်နေရာအဖြစ်အသုံးပြုထားတာက အဲဒီ အကြောင်းအရင်းတွေကြောင့်လား။

ဒိုင်ယာနာ - သေချာတာပေါ့။ ပြီးတော့ ကျမတို့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ဖြစ်တဲ့ မိုနာ အကြံပေးတဲ့အတိုင်း မြို့တစ်မြို့လုံးကိုဖြန့်ကျက်ထားတဲ့ စတယ်လိုက်ပုံစံပြပွဲအဖြစ်ဖန်တီးထားပါတယ်။ gallery space တွေကိုအဓိကထားတာထက် ခုဏကပြောသလို ကျမတို့နေ့စဥ်ဖြတ်သန်းနေတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာအနုပညာလည်းအတူတကွတည်ရှိနေတယ်ဆိုတာ သတိထားမိအောင် space တစ်ခုခြင်းစီကို ဘတ်စ်ကားမှတ်တိုင်တစ်ခုခြင်းစီနဲ့ခြံရံထားတာပါ။ ရိုးရိုးလေးပါပဲ။ တကယ်တော့ ဒီပုံစံက ကျမတို့နဲ့ရင်းနှီးပြီးသားအရာတွေ၊ ပတ်ဝန်းကျင်တွေကို ရှုထောင့်အသစ်တွေကနေလေ့လာစူးစမ်းနိုင်ဖို့အခွင့်အရေးပါ။

• မေး - ဒီ art space တွေရဲ့ နာက်ကွယ်ကကျူရေတိုရီရယ်အကြောင်းပြချက်တွေကို ပြောပြပေးပါဦး။

ဆဒ် - ကျနော်တို့ Art Space တွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးပြောရရင် ပထမဦးဆုံးအနေနဲ့ ဒီပြပွဲရဲ့ပင်မနေရာလို့ပြောလို့ရသလို အကျယ်ဆုံးလည်းဖြစ်တဲ့ Goethe-Institut မြန်မာ၊ တစ်နည်းပြောရရင် ရေခဲဆိုင်/ရှိ။ သူ့ ဘတ်စ်ကားမှတ်တိုင်နာမည်လေးက အတော်လေးသဘောကျစရာကောင်းတယ်လေ။ Goethe-Institut က ဒီမြန်မာနိုင်ငံမှာ အနုပညာ၊ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ တောက်လျှောက်ပံ့ပိုးပေးခဲ့တဲ့ သမိုင်းလည်းရှိခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ကလည်း ဒီ space မှာ အစောပိုင်းမော်ဒန်လက်ရာကနေ ဒီဂျစ်တယ်ခေတ်အထိ  မျိုးဆက်အသီးသီးကအနုပညာရှင်တွေရဲ့မတူညီတဲ့လက်ရာတွေကို ဂရုတစိုက်ကျူရိတ်လုပ်ထားပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ပန်းဆိုးတန်းလမ်းထောင့်က Sofaer & Co ရဲ့ ဒုတိယထပ်မှာရှိတဲ့ သမိုင်းနဲ့ချီပြီး မြန်မာအနုပညာရပ်ဝန်းရဲ့ နှလုံးအိမ်နဲ့စိတ်ဝိညာဉ်လည်းဖြစ်တဲ့ လောကနတ်ပြခန်း။ အဲဒီမှာဆိုရင် အဖြူရောင်နံရံတွေနဲ့မဟုတ်ဘဲ traditional ဖြစ်တဲ့ art space တစ်ခုမှာ contemporary လက်ရာတွေကိုမိတ်ဆက်ပေးရတာက တကယ်ကိုပျော်စရာပါ။ နောက် space တစ်ခုကတော့ ချစ်စရာကောင်းတဲ့ဇနီးမောင်နှံရဲ့ တောက်ပတက်ကြွတဲ့ အငွေ့အသက်တွေရှိတဲ့ ကလသာပြခန်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမှာတော့ ကျနော်တို့က ပြခန်းမှာရှိပြီးသားလက်ရာတွေ၊ ရှေးဟောင်းပစ္စည်းလေးတွေနဲ့ /ရှိ ကလက်ရာတွေကို အတူတူပြသဖို့စမ်းသပ်ထားပါတယ်။ ပြီးတော့ ဒီကလူငယ်တွေအသွားအလာများတဲ့ Myanm/art နဲ့အရသာခံတို့လည်းပါသေးတယ်။ Myanm/art မှာတော့ အတွင်းစိတ်ကိုပြန်လည်ကြည့်ရှုတဲ့အတွေ့အကြုံကိုပေးနိုင်ဖို့ပြင်ဆင်ထားပြီး အရသာခံမှာတော့ ရဲရင့်တဲ့ဖန်တီးမှုစွမ်းအင်တွေနဲ့ live ပါဖောမန့်လက်ရာ တွေထည့်သွင်းထားပါတယ်။ နောက်ဆုံးအနေနဲ့ ဒို့အိမ်ကနေ လှပတဲ့အမွေအနှစ် လူနေအိမ် space နှစ်ခုနဲ့အားဖြည့်ထားပါတယ်။ ဒီနေရာနှစ်ခုမှာတော့ နေ့စဉ်ထိတွေ့တဲ့အရာဝတ္ထုတွေကြားမှာ အနုပညာလက်ရာတွေကို ပုံစံတစ်မျိုးနဲ့ပြသဖို့စီစဥ်ထားပါတယ်။

• မေး - ဒီပြပွဲအတွက် သုတေသနနဲ့စာရေးသားခြင်းရဲ့အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍလေးကိုပြောပြပေးပါအုံး။

ဒိုင်ယာနာ - သိပ်ကိုအရေးကြီးပါတယ်။ စကားလုံးနှစ်လုံးစလုံးရဲ့အဓိပ္ပာယ်ကိုမညှိပဲ စကားလုံးတစ်လုံးရဲ့ဘေးမှာ နောက်စကားလုံးတစ်လုံးကိုထည့်လို့မရပါဘူး။ သင့်တင့်ဆီလျော်တဲ့ဇာတ်ကြောင်းကိုထိန်းကျောင်းခြင်းဟာ ကျမတို့လုပ်နေတဲ့ ကျူရေတိုရီရယ်အလုပ်မှာ သိပ်ကိုအရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီအချိန်တိုလေးအတွင်းမှာ ပြည်တွင်းပြည်ပအနုပညာပြပွဲတွေရဲ့အားသာချက်၊ အားနည်းချက်တွေကိုလေ့လာဖြစ်ခဲ့တယ်။  /ရှိ မှာပါတဲ့ artist အငယ်တွေရော၊ အကြီးတွေရောရဲ့ မျှော်မှန်းချက်တွေ၊ မျှော်လင့်ချက်အကြောင်းတွေလည်း သူတို့နဲ့ကျမတို့အများကြီးဆွေးနွေးဖြစ်ခဲ့ကြတယ်။ တကယ် လိုအပ်နေတဲ့ ကိုလိုနီပြုခြင်းခံထားရတဲ့အတွေးအခေါ်တွေကိုချွတ်ချနိုင်ဖို့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုတွေကိုပါပြုလုပ်ခဲ့ကြသေးတယ်။ နောက်ပြီးတော့ /ရှိ ပြပွဲကဘယ်လိုအမှတ်သားမျိုးချန်ထားခဲ့ချင်သလဲ၊ အရှေ့တောင်အာရှနဲ့အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အနုပညာသမိုင်းဆွေးနွေးမှုတွေမှာ ဘယ်လိုတစ်ထောင့်တစ်နေရာကနေပံ့ပိုးပါဝင်နိုင်မလဲဆိုတာတွေကိုပါ ကျမတို့စဉ်းစားခဲ့ပါတယ်။

• မေး - ကျူရေတိုရီရယ်အလေ့အကျင့်ဆိုတာကိုရော ဘယ်လိုဖော်ပြမလဲ ။

ဆဒ် - ကျူရေးရှင်းပိုင်းကို space တစ်ခုတည်းလို့မြင်ပြီးကန့်သတ်လိုက်တာက ဆိုးရွားတဲ့ချို့ယွင်းချက်လို့ ကျနော်ကတော့ မြင်တယ်။ ကျနော်တို့နားလည်လက်ခံထားတဲ့ကျူရေးရှင်းကတော့ အခြေအနေတွေကိုဖန်တီးခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ အနုပညာလက်ရာတွေနဲ့ကြည့်ရှုခံစားသူတွေ တွေ့ဆုံထိတွေ့နိုင်မယ့်အခြေအနေတွေပေါ့။ အခြေအနေဆိုတာမှာ နေရာ၊ အချိန်၊ မြင်ကွင်းတွေ၊ အသံတွေ၊ အရသာ၊ အနံ့ အားလုံးပါပဲ။ ဘာမဆိုဖြစ်နိုင်တယ်။ အငွေ့အသက်နဲ့ခံစားချက်တွေကို ကျူရေးရှင်းကတာဝန်ယူဖန်တီးသတ်မှတ်ပေးရပါတယ်။ လာရောက်ကြည့်ရှုမယ့်သူတွေက ပြပွဲကြေညာတာကိုစမြင်တဲ့အချိန်ကနေစပြီး ပြခန်းထဲကိုခြေလှမ်းလှမ်းလိုက်တာအလယ် အတွေးတွေနဲ့တဝဲလည်လည်ပြန်ထွက်သွားရတဲ့အဆုံး အခြေအနေအားလုံးကိုထည့်သွင်းစဥ်းစားရပါတယ်။

• မေး - /ရှိ မှာ အနုပညာလက်ရာတွေအပြင် ဘယ်လိုပရိုဂရမ်တွေပါဝင်ပါသေးလဲ။ 

ဒိုင်ယာနာ - /ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်းက အနုပညာလက်ရာတွေနဲ့အနုပညာရှင်တွေအကြောင်းချည်းပဲ မဟုတ်ပါဘူး။ /ရှိ က ကပ်ရောဂါကြောင့်အဆက်အသွယ်ပြတ်တောက်နေတဲ့မေးခွန်းတွေကိုပြန်လည်အစချီဖို့ စကားလမ်းကြောင်းပြန်ကျောင်းပေးတဲ့ အခြေအနေတစ်ခုပါ။ လက်ရှိအနုပညာလောကရဲ့ပုံရိပ်ဆိုလည်းမမှားပါဘူး။ ဒီ ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့မှာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းတာတွေနဲ့ အထောက်အထားပြုစုတာတွေရဲ့အရေးပါပုံကို သုံးယောက်လုံးကနားလည်လက်ခံကြတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း အဆင်ပြေပြေအတူတူအလုပ်လုပ်လို့ရတာဖြစ်ပါတယ်။ ပြပွဲကိုစစီစဉ်တဲ့အဆင့်ကတည်းက အနုပညာရှင်တွေ၊ ပြပွဲတာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ စကားသံတွေ၊ လာရောက်ကြည့်ရှုတဲ့သူတွေရဲ့ပြန်လည်တုံ့ပြန်မှုတွေကိုကြားနိုင်အောင် အစီအစဥ်တွေထည့်စဉ်းစားခဲ့ကြတယ်။ ဒါကြောင့် /ရှိ မှာ “နေရာ/လက်ရာ စကားဝိုင်း” တွေ၊ featured artists တွေတစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စကားဝိုင်းတွေ၊ ဘတ်စ်ကားနဲ့လည်ပတ်နိုင်တဲ့ခရီးစဉ်တွေ၊ အနုပညာရှင်တွေအပါအဝင် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာအလုပ်တွေလုပ်နေတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေအတွက် စာတမ်းဖတ်ပွဲတွေလည်းပါဝင်မှာဖြစ်တယ်။ စနစ်ကျတဲ့ဝေဖန်အကြံပြုချက်တွေကို စာတန်း၊ ဆောင်းပါးတွေအဖြစ် အနုပညာနဲ့ပတ်သက်တဲ့စာရေးဆရာများကတင်ပြနိုင်ဖို့အတွက်လည်း “အနုပညာစာမူ၊ စာတမ်းဖိတ်ခေါ်ခြင်း/ရှိ” အစီအစဥ်လည်းပါဝင်ပါသေးတယ်။ 

• မေး - ဒီ ကျူရေတိုရီရယ်အဖွဲ့အနေနဲ့ နောင်အနာဂတ်အတွက် ဘယ်လိုမျှော်မှန်းချက်တွေ၊ အစီအစဥ်တွေရှိသေးလဲ။

ဆဒ် - ကျနော်တို့ကကျူရီတိုရယ်အဖွဲ့ဆိုပေမဲ့လည်း အနုပညာရပ်ဝန်းအတွက် ဆန္ဒတွေကိုယ်စီရှိကြပါတယ်။ အတွေ့အကြုံရင့်ပြခန်းမန်နေဂျာဖြစ်တဲ့ မင်းချစ်ပိုင်ရော၊ အနုပညာသမိုင်းပညာရှင်ဖြစ်တဲ့ ဒိုင်ယာနာရော၊ ကျူရေတာနဲ့ပြခန်းပိုင်ရှင်ဖြစ်တဲ့ ကျနော်အပါအဝင် တစ်ယောက်တစ်မျိုးစီပေါ့။ အခုအချိန်ကတော့ အနာဂတ်ကိုကြိုခန့်မှန်းဖို့အလွန်ခက်ခဲပေမဲ့ ကျနော်တို့မျှော်လင့်လို့ရတာကတော့ ဒီ /ရှိ ပြပွဲပြီးသွားရင်လည်း အခုလိုမျိုးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေကို မတူညီတဲ့ art space တွေကတစ်ဆင့် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နေဖို့ပါပဲ။ နောက်တစ်ခုက စုဆောင်းသူတွေ၊ ကျူရေတာတွေ၊ အနုပညာရှင်တွေနဲ့ အနုပညာခံစားသူတွေကြား အပြန်အလှန်လေးစားမှုတွေပေါ် အခြေခံပြီး သက်တောင့်သက်သာနဲ့ပွင့်လင်းမြင်သာတဲ့ အချိတ်အဆက်တွေကိုကူညီဖော်ဆောင်ပေးချင်တယ်။ ပြည်တွင်းအနုပညာစျေးကွက်ကိုလည်း ပိုအသက်ဝင်လာစေချင်တယ်။ ဒီပြပွဲမှာတော့ ပါဝင်သူနဲ့လာကြည့်သူ၊ အနုပညာရှင်တွေနဲ့အနုပညာဝါသနာပါသူတွေအားလုံး ကိုယ်ပိုင်အနုပညာအငွေ့အသက်တွေကို တစ်နည်းနည်းနဲ့တော့ပြန်လည်အမှတ်ရစေမယ်ထင်ပါတယ်။ ဆက်လက်တည်ရှိနေခြင်းရဲ့အဓိပ္ပာယ်ကို ပြန်လည်စဥ်းစားဖြစ်မယ်ထင်တယ်။ အနည်းဆုံးတော့ ကိုယ့်စိတ်ထဲကမေးခွန်းတွေကို ဖြေဖို့အစဖော်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ ရှေ့လျှောက်မှာ ကျနော်တို့ကျူရေတာအဖွဲ့အနေနဲ့ မတူညီတဲ့ပလက်ဖောင်းတွေ၊ ပညာရေးအစီအစဥ်တွေ ကတစ်ဆင့် အနုပညာရှင်တွေ၊ ဒီမှာရှိတဲ့ပြခန်းတွေ၊ စုဆောင်းသူတွေ၊ အများပြည်သူတွေနဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေအတွက် ကျူရေတိုရီရယ်ချဉ်းကပ်မှုတွေကို ဆက်လက်မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။ ခေတ်ပြိုင်ချဥ်းကပ်မှုတွေကိုပိုမိုမြှင့်တင်ပြီးတော့ အနုပညာရှင်၊ သူတို့ရဲ့လက်ရာနဲ့လာရောက်ကြည့်ရှုသူကြား ဟန်ချက်ညီညီနဲ့ သိမ်မွေ့စွာချိန်ညှိပြီး တစ်နေ့နေ့တစ်ချိန်ချိန်မှာတော့ ကျနော်တို့အားလုံးအမှန်တကယ်ဂုဏ်ယူနိုင်တဲ့ ကျူရေတိုရီရယ်အဆင့်အထိရောက်လာနိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

/ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်း (/Shi) ပြပွဲသို့ လာရောက်ကြသော စာဖတ်သူများနဲ့ ဧည့်သည်တော်များရှင်. . .

(၂၀၂၀) ခုနှစ်မှာ Goethe-Institut မြန်မာက ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (Reconnect) အနုပညာစီမံချက်ကိုစတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဒေသခံအနုပညာရှင်တို့လုပ်ဆောင်ဖို့မျှော်လင့်ထားကြတဲ့အနုပညာစီမံကိန်းတစ်ခုအတွက် ထုတ်လုပ်ရေးထောက်ပံ့ကြေးများလျှောက်ထားနိုင်ဖို့ အားလုံးကိုဖိတ်မန္တကပြုခဲ့ပါတယ်။ ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (Reconnect) အနုပညာစီမံချက်ရဲ့ရည်ရွယ်ချက်ဟာ အဆက်အစပ်ပြတ်တောက်နေချိန်ကာလမျိုးမှာ အနုပညာနယ်ပယ်အားလုံးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုအဆင့်အသီးသီးတို့ကအနုပညာရှင်တွေအတွက် အနုပညာလက်ရာတွေ ဆက်လက်ထုတ်လုပ်နိုင်စေဖို့ပါ။ (၂၀၂၁) ခုနှစ်မှာလည်း ထပ်မံဖိတ်ခေါ်ခဲ့ပြီး၊ ထုတ်လုပ်မှုထောက်ပံ့ကြေးပေါင်း (၆၈) ခုကို လွတ်လပ်အနုပညာစုပေါင်းအဖွဲ့များနဲ့ တသီးပုဂ္ဂလအနုပညာရှင်တွေကိုထောက်ပံ့ချီးမြှင့်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
/ရှိ (/Shi) ဆိုတဲ့စကားလုံးဟာအဓိပ္ပါယ်အမျိုးမျိုးရှိပြီး ဒီမှာတော့ ''ဒီနေရာမှာ'' (here) လို့အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။
/ရှိ အိဇ္ဇဘီးရှင်း (/Shi) ပြပွဲဟာ ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (Reconnect) အနုပညာစီမံချက်ကို အနုပညာရှင်တွေ၊ အခြားအနုပညာရှင်တွေရဲ့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်၊ မတူကွဲပြားတဲ့အမြင်တွေပါဝင်ရအောင်သေသေချာချာတင်ဆက်ထားပါတယ်။ ဒါတွေဟာ ပြခန်းတာဝန်ခံတွေဖြစ်ကြတဲ့ ဆဒ် ကောင်းဆက်လင်း၊ ဒိုင်ယာနာ နွေးထွေး၊ မင်းချစ်ပိုင်နဲ့ နန်းစီမွန်တစ်ပ်တို့ရဲ့အံ့မခန်းကြိုးစားအားထုတ်မှုကြောင့်ပါ။
တင်ပြမှုစင်မြင့်တစ်ခုကိုဖွင့်လှစ်ရာမှာ ချိတ်ဆက်မှုနဲ့ဆက်သွယ်မှုတို့ဟာအခရာကျပါတယ်။ ဒါမှလည်း ပိုပြီးကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်သိမြင်နိုင်မှာဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံရဲ့လတ်တလောအနုပညာနယ်ပယ်ကို ဘယ်အရာကရွှေ့လျားစေတယ်၊ ဘယ်လိုအရာနဲ့ထိပ်တိုက်ကြုံတွေ့နေတယ်စတာတွေကိုသိရှိကာ၊ အနုပညာလက်ရာတွေကိုဖန်တီးလုပ်ကိုင်နိုင်မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတွေထဲမှာ နေရာခွင်-သီးသန့်နဲ့ လျှပ်တစ်ပြက်ပါဝင်မှုတွေကနေ တာဝန်ပေးလက်ရာအသစ်တွေအထိပါဝင်ပါတယ်။ အဟောင်းနဲ့အသစ်၊ အန်နာလော့ခ်နဲ့ဒီဂျစ်တယ်၊ ပန်းချီနဲ့ဓာတ်ပုံ၊ ပန်းပုနှင့်တပ်ဆင်ခြင်းအနုပညာစတဲ့ အနုပညာလက်ရာတွေကို တစ်နေရာထဲမှာပဲ ပြပွဲတစ်ခုနဲ့တစ်ခုဆက်စပ်ပြသထားပြီး အမြင်ပိုင်းနဲ့စကားပြောခြင်းတစ်ရပ်ကိုမိတ်ဆက်ထားတာမို့၊ စုပေါင်းညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှုအကျိုးရလဒ်အသစ်တွေနဲ့ ထူးခြားမှုတွေကိုသိရှိရမှာဖြစ်ပါတယ်။
/ရှိ (/Shi) ပြပွဲ‌ကနေ အတွေ့အကြုံအသစ်တွေလည်းရ၊ ကွဲပြားခြားနားမှုတစ်ခုခုကိုလည်းရရှိမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အချိန်နဲ့အတိုင်းအတာ၊ ပုံသဏ္ဍာန်နဲ့အနှစ်သာရမှာရှိတဲ့ သာမန်အရာတွေကနေတစ်ခုခုကိုတောင်ရရှိသွားနိုင်ပါတယ်။
ဒီပြပွဲရဲ့နောက်ထပ်သဘောတရားကတော့ ပြပွဲလာသူဧည့်သည်တွေကို (တစ်မူထူးခြားပြီး၊ သမိုင်းအဟောင်းရော၊ ဖြစ်ထွန်းပေါ်ပေါက်လာစသမိုင်းအသစ်တို့ရောရှိတဲ့) အနုပညာနေရာအမျိုးမျိုးဆီကို တည်နေရာလည်းအဖြစ်လည်းယူ၊ ပိုပြီးလည်းအရေးပါ၊ အမှတ်တရအဖြစ်လည်းမှတ်ယူလို့ရတဲ့ မြို့တစ်ဝိုက်နဲ့ မြို့အတွင်းရွှေ့လျားသွားလာတဲ့လူထုသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ဘတ်(စ်)ကားမှတ်တိုင်တွေကတဆင့် အဓိကလမ်းညွှန်ပြသပေးလိုပါတယ်။ ‌ဘတ်စကားမှတ်တိုင်တွေဟာ လူများစွာအတွက် အရေးပါနေဆဲဖြစ်ပြီး၊ နေရာဒေသတွေကို တစ်ခုနဲ့တစ်ခုဆက်သွယ်ပေးကာ၊ ရပ်ရွာများနဲ့အနီးဝန်းကျင် စရိုက်လက္ခဏာတွေကိုလည်း ချိတ်ဆက်ပေးထားပါတယ်။ /ရှိ (/Shi) ပြပွဲဟာ လွတ်လပ်စွာရွှေ့လျားမှု၊ သွားလာမှုကို ဖော်ပြခြင်းလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ပြပွဲတစ်ပွဲလုံးကိုကြည့်နိုင်ဖို့၊ အကြောင်းအရာနဲ့အဆက်အစပ်တွေကိုအပြည့်အဝနားလည်နိုင်ဖို့ ကျွန်မတို့ဟာ တစ်နေရာမှတစ်နေရာကိုသွားရမှာဖြစ်ပါတယ်။
အဖွဲ့အစည်းအသီးသီး၊ နေရာကွက်လပ်တွေနဲ့ နေရာဌာနတွေအားလုံးပါဝင်နိုင်အောင် ချည်းကပ်လုပ်ဆောင်ရာမှာ ကျွန်မတို့အနေနဲ့အဓိပ္ပါယ်အရှိဆုံးဖော်ပြနိုင်တာက ပါဝင်ခြင်း၊ ဆက်ဆံခြင်း၊ ချည်းကပ်နိုင်ခြင်းနဲ့ ဆက်သွယ်နိုင်ခြင်းတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ “ထိတွေ့ခွင့်မရခြင်း” လို့တိုက်ရိုက်အရရော၊ တင်စားချက်အရရော ဆိုလိုရင်းကို ကျွန်မတို့နားလည်မိတာက “အဆက်အသွယ်မရှိခြင်း” ဆိုတဲ့အဓိပ္ပါယ်ပါပဲ။ /ရှိ (/Shi) ပြပွဲရဲ့ ဆိုလိုရင်းက အရာရာကို “ပြန်လည်ထိတွေ့နိုင်” ဖို့ပါ။
အတူတကွဖန်တီးတယ်၊ ထုတ်လုပ်ပြီး၊ ဗဟုသုတကိုဖလှယ်တယ်ဆိုတာ အမှန်တော့ အရင်တုန်းကကျွန်မတို့ဆက်သွယ်လို့မရတဲ့သူတွေအားလုံးနဲ့ဆက်သွယ်တာ (ပြန်လည်ချိတ်ဆက်) Reconnecting လုပ်တာဖြစ်ပြီး၊ လူတွေ၊ နေရာကွက်လပ်တွေနဲ့ အနုပညာကို တစ်ခုနဲ့တစ်ခုတိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်၍ဖြစ်စေ ထိတွေ့စေတာပါ။ ဒါကြောင့် အသိုင်းအဝိုင်းတွေ နိုးထလာပြီး၊ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးတွေ ပြန်လည်ဖြစ်ထွန်းလာစေပါတယ်။ လူမှုဆက်ဆံရေးကိုလည်းမြှင့်တင်ပေးပါတယ်။
ပြောဆိုတင်ပြခြင်းအမျိုးပေါင်းငါးဆယ်ကျော်ပါဝင်တဲ့အနုပညာ၊ အနုပညာရှင်တွေနဲ့အနုပညာနေရာတွေဟာ ပရိသတ်အသစ်၊ ပရိသတ်အဟောင်းတွေနဲ့ စကားစမည်ပြောဆိုကြရင်း၊ အဓိကအဆက်အသွယ်တွေအဖြစ်ဆောင်ရွက်ကြကာ၊ အရာရာကိုနည်းလမ်းအသစ်တွေနဲ့ပေါင်းစပ်ရင်း ရှင်သန်စေမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း မြဲမြံတဲ့အဆက်အသွယ်ပြတ်တောက်ခြင်းရဲ့ကွက်လပ်တွေကိုတောင်မှ ပိတ်ပစ်လိုက်နိုင်ကောင်းပါရဲ့။ /ရှိ (/Shi) ပြပွဲဟာ ဖြတ်သွားဖြတ်လာလူများနဲ့ “အနုပညာကိုမသိတဲ့” ပရိသတ်ကိုပါ ဝင်လာကြည့်ဖို့ဖိတ်ခေါ်ပါတယ်။ /ရှိ (/Shi) ပြပွဲဟာ မျိုးဆက်တွေတစ်ခုနဲ့တစ်ခု အပြန်အလှန်ပေါင်းစပ်တာ၊ “နေရာဌာနအပြန်အလှန်ပေါင်းစပ်တာ” ဖြစ်တဲ့အတွက် ၎င်းရဲ့ပတ်ဝန်းကျင်၊ မတူကွဲပြားတဲ့စစ်မှန်ခြင်းအမျိုးမျိုးတို့နဲ့ အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်ထားပါတယ်။ ပြပွဲကြောင့် ကျွန်မတို့ဟာ စိတ်ကူးပုံဖော်နိုင်မယ်၊ ကျွန်မတို့မှာ မျှော်လင့်ချက်တွေဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
ကိုလိုနီစနစ်နောက်ခံအတွေးအခေါ်ရဲ့ အဓိကအရေးအသားဖြစ်တဲ့ Édouard Glissant ရဲ့ Poetics of Relation (1990) ကိုအမှတ်ရမိရင်း၊ “အမျိုးအမည်သတ်မှတ်ချက်တစ်ခုစီတိုင်းသည် တစ်ခြားအရာနှင့်ဆက်သွယ်ပေါင်းစပ်ခြင်းဖြင့် ကျယ်ပြန့်ရသည်” (၁၁) ဆိုတဲ့အယူအဆကိုထင်ဟပ်ပါတယ်။ /ရှိ (/Shi) ပြပွဲဟာ ကဗျာဆက်သွယ်မှုတွေရဲ့ပုံသဏ္ဍာန်ဖော်ပြချက်တစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့အလှဗေဒကို အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်တဲ့အရာများနဲ့အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ရုံမကဘဲ၊ အလွှာအမျိုးမျိုးနဲ့ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှု၊ နိုင်ငံရေးထိတွေ့မှုတို့နဲ့ပါ အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ပါတယ်။
/ရှိ (/Shi) ပြပွဲဟာ တက်ကြွမှုတစ်ခုကိုဖြစ်စေပြီး၊ အခြေအနေတွေကိုရော၊ ဆက်သွယ်မှုတဒင်္ဂတွေကိုပါဖန်တီးပေးရုံသာမကပဲ၊ ထိတွေ့မှုကိုလည်းဖြစ်စေပြီး၊ “ဆက်စပ်မှုစွမ်းအင်”ရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဘယ်လောက်ရှိသလဲဆိုတာကို မီးမောင်းထိုးပြကာ မရေရာမသေချာတဲ့အချိန်တွေမှာတောင် ခိုင်မြဲတဲ့အရာ၊ အခြေခံများကိုသင်ကြားပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်းပြသနေတာပါပဲ။
/ရှိ (/Shi) ဟာ ကမ္ဘာနဲ့ဒေသတွင်းအနုပညာလောကဆီကိုအကျယ်တဝင့်ပြောပြချက်ဖြစ်တဲ့ ''ဒီနေရာမှာ'' (here!)  ဆိုတဲ့ အကြောင်းခြင်းရာကိုအသိပေးတာဖြစ်ပြီး၊ ကျွန်မတို့ဟာ သူ့ရဲ့ပါဝင်မှုအတွက် နေရာတစ်နေရာကိုတောင်းဆိုနေဆဲပါ။ တစ်သီးပုဂ္ဂလဖြစ်စေ၊ အစုအပေါင်းဖြစ်စေ အနုပညာနဲ့ယဉ်ကျေးမှုအသိုင်းအဝိုင်းတွေဟာ ရှင်သန်ဖို့ရုန်းကန်နေရဆဲဖြစ်ပြီး၊ အခက်အခဲတွေရှိနေပါတယ်။ ဒီလို မရေရာမသေချာတဲ့အချိန်တွေမှာ အနုပညာရှင်တွေဟာ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေရပါတယ်။ ထုတ်လုပ်တာကိုလုပ်ဆောင်ရတယ်၊ ကျွန်မတို့ပတ်ဝန်းကျင်လောကရဲ့အဓိပ္ပါယ်ကို ကျွန်မတို့သိနားလည်လာအောင်ကူညီပေးတယ်၊ အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေ၊ အမြင်တွေကိုပေးတယ်။ ဒါဟာ သတ္တိပါပဲ။
/ရှိ (/Shi) ဟာ မြို့နဲ့နိုင်ငံတို့ရဲ့နယ်နိမိတ်တွေထက်ကိုကျော်ပြီး အသိပေးခြင်းလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာက အနုပညာတွေရဲ့မြင်ကွင်းဟာ ''ဒီမှာ'' (here) ရှိနေတုန်းပဲ။ ဘဝင်မကျပေမဲ့ အနုပညာကိုထုတ်လုပ်နေတယ်။ ယေဘုယျပြဌာန်းချက်ကို ကျော်လွန်ပြီးလည်း အနုပညာကိုထုတ်လုပ်နေပါတယ်တဲ့။ (here! ဘယ်နေရာမှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အနာဂတ်မှာ ဘယ်မှာပဲရှိရှိပါ။) ''ဒီမှာ'' (here!) ဒီနေရာမှာ အဖြစ်ရှိနေတုန်းပဲ။ /ရှိ (/Shi) ဟာ အခက်ခဲဆုံးအချိန်မျိုးမှာမှ အသက်ဝင်လာခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့်မို့ ကျွန်မပြောကြားချင်တဲ့အကြောင်းအရာက /ရှိ (/Shi) ပြပွဲရဲ့နောက်မှာရှိတဲ့ ငယ်ရွယ်ပြီးဖန်တီးနိုင်စွမ်းရှိတဲ့ထူးချွန်သူအဖွဲ့ကိုရည်ညွှန်းပါတယ်။ သူတို့ကိုယ်စားပြုထားတဲ့မျိုးဆက်တွေကို ရည်ညွှန်းပါတယ်။ (၂၀၂၂) ဇန်နဝါရီလမှာ ရန်ကုန်မြို့ကို ကျွန်မပထမဆုံးရောက်ရှိလာချိန်က ကျွန်မကိုကြိုဆိုခဲ့ကြသူတွေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အနုပညာအသိုင်းအဝိုင်းကို ရည်ညွှန်းပါတယ်။
ကျွန်မအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ဗဟုသုတ၊ ထိုးထွင်းသိမြင်မှုနဲ့ကျွမ်းကျင်မှုတို့ကို ရက်ရက်ရောရောမျှဝေပြီး၊ မြေပြင်မှာယခင်ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့၊ ယခုဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ရှုပ်ထွေးလှတဲ့အခြေအနေကိုသိနားလည်ရအောင်နဲ့ အရေးအကြီးလိုအပ်ချက်များဟာ ဘာဖြစ်တယ်၊ ဘာလိုအပ်တယ် ဒါမှမဟုတ် ဘာတွေမရှိကြတော့ဘူး၊ သဲသဲကွဲကွဲမသိဘဲ ဘာတွေဆုံးရှုံးသွားပြီ၊ ဘယ်လမ်းအသစ် ဒါမှမဟုတ် ကွဲပြားတဲ့လမ်းကြောင်းကို ကျွန်မတို့လျှောက်ရမယ်ဆိုတာကို မျှဝေပေးတဲ့အတွက် လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ကျေးဇူးတင်ရှိပါတယ်။
ကျွန်မနဲ့ ကျွန်မရဲ့အဖွဲ့တို့ကို လမ်းညွှန်ပေးခဲ့ကြပြီး၊ Goethe-Institut လိုအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအနေနဲ့ ဘာကိုအကူအညီပြုနိုင်တယ်၊ လုပ်ဆောင်နိုင်တယ်၊ အဓိပ္ပါယ်ရှိပြီး၊ ပတ်သက်စပ်ဆိုင်တဲ့ယဉ်ကျေးမှုအစီအစဉ်နဲ့ အပြန်အလှန်ယဉ်ကျေးမှုဖလှယ်ရေးအစီအစဉ်တစ်ရပ်ကို စတင်ဖော်ဆောင်နိုင်မယ်ဆိုတာကို လုပ်ဆောင်ပြသွားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအစီအစဉ်တွေမှာ တက်တက်ကြွကြွနားထောင်ခြင်းဟာ အဲဒီ အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ချက်ပါပဲ။
ဒီပြပွဲစီမံချက်ရယ်၊ ပြပွဲရဲ့အမျိုးစုံတဲ့အစီအစဉ်တွေဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ဆက်ဆံရေးကိုကျယ်ပြန့်စေနိုင်မယ်၊ ပြန်ပြီးလေ့လာနိုင်မယ်၊ အသစ်ဖြစ်တည်နိုင်မယ်လို့ ကျွန်မတို့မျှော်လင့်ထားပါတယ်။

နိဂုံးချုပ်အနေနဲ့ အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်းလှိုက်လှိုက်လှဲလှဲကျေးဇူးတင်ချင်သူများကတော့ . . .
ပြပွဲတာဝန်ခံအဖွဲ့ဖြစ်ပြီး၊ ပြပွဲတာဝန်ခံအဖွဲ့ဟာ တီထွင်စမ်းသစ်မှု၊ ဖန်တီးနိုင်မှုနဲ့တတ်ကျွမ်းနားလည်မှုတို့သာမ မဖြစ်စလောက်အချိန်အတိုင်းအတာမှာဘဲ ဒီစိန်ခေါ်မှုရှိလှတဲ့အလုပ်ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းလက်ခံလုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး၊ ပါဝင်ဆွေးနွေးသူများစွာ၊ ပါဝင်ဆင်နွှဲသူများစွာတို့နဲ့လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ဒေသတွင်းအနုပညာလောက၊ ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့အစည်းများနဲ့ တက်သစ်စလူငယ်လူရွယ်အနုပညာရှင်တွေအပေါ် ထိုးထွင်းသိမြင်ထားမှုတွေကို ဒီပြပွဲမှာ ကျွန်မတို့ မြင်တွေ့၊ ထိတွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
နောက်ထပ်ကျေးဇူးတင်ရမှာက ကျွန်မတို့ရဲ့ကျင်းပရာနေရာတွဲဖက်များဖြစ်ကြပြီး၊ ပါဝင်ကြတဲ့အနုပညာရှင်များစွာကို ယုံကြည်၊ လက်တွဲလုပ်ဆောင်ခဲ့ကြတာတွေ၊ /ရှိ (/Shi) ပြပွဲရဲ့အစိတ်အပိုင်းအဖြစ်ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပါဝင်ခဲ့ကြလို့ပါ။ သူတို့မှာသိသာထင်ရှားတဲ့ကိုယ်ပိုင်သမိုင်းတွေရှိကြပါတယ်။ တစ်ချို့ဆို အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့ ယဉ်ကျေးမှုနေရာဌာနတွေရှားပါးနေချိန်မှာ အခြားတက်သစ်စအနုပညာရှင်တွေ၊ အနုပညာလောကနဲ့ အနုပညာရှင်တွေအတွက် အရှည်ကြာဆုံးအထောက်အပံ့တို့ပင် ဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။
နောက်ထပ်ကျေးဇူးတင်ရမှာက ခေတ်ပြိုင်အနုပညာမြင်ကွင်းကို နေရာဌာနအဖြစ်ထောက်ပံ့ပေးတဲ့ Myanm/art  ၊
နောက်ထပ်ကျေးဇူးတင်ရမှာက (၁၉၆၃) ခုနှစ်များဆီကတည်းက Goethe-Institut နှင့်အတူ ပြပွဲတွေစီစဉ်ကျင်းပခဲ့ပြီး၊ ထိုစဉ်ကပင်ပါဝင်ခဲ့ကြတဲ့ အနုပညာရှင်များစွာတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဦးဆောင်အနုပညာလောကမှာ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ပါဝင်နေကြပြီတဲ့ လောကနတ်ပန်းချီပြခန်း (Lokanat Galleries)၊ ရည်ရွယ်ချက်စုံ၊ တိုင်းပြည်ရဲ့စိတ်ဝင်စားဖွယ်အနုပညာသမိုင်းနှင့်အမှတ်တရတစ်ချို့နဲ့ပြည့်နှက်နေတဲ့အနုပညာနေရာအဖြစ်ကြိုဆိုတဲ့ ကလသာ (Kalasa) ပြခန်း၊ အနုပညာများရှင်သန်ဖြစ်ထွန်းဖို့အတွက်အရေးတကြီးလုပ်ဆောင်နေတဲ့ ငယ်ရွယ်ပြီးခွန်အားပြည့်လှတဲ့ အရသာခံ (Ayathakan)၊
ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်နဲ့ဗိသုကာဆိုင်ရာပြန်လည်ထိန်းသိမ်းရေးနယ်ပယ်မှာ ရပ်ရွာအသိုင်းအဝိုင်းကဦးဆောင်မောင်းနှင်ပြီး အံ့ဩသင့်စရာအလုပ်လုပ်ကိုင်တဲ့ ဒို့အိမ် (Doh Eain)၊ ဒီနေရာတွေဟာတွေ့ဆုံပွဲနေရာတွေအဖြစ်ရော၊ အစည်းအဝေးကျင်းပရာနေရာ ဒါမှမဟုတ် ချိတ်ဆက်ရာနဲ့တင်ဆက်ရာစင်မြင့်တွေဖြစ်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။ အနုပညာတွေဆက်လက်ဖန်တီးနိုင်ဖို့နဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာအမွေအနှစ်နဲ့ ၎င်းရဲ့သမိုင်းကိုထိန်းသိမ်းဖို့၊ ကာကွယ်ဖို့ ကျွန်မတို့ကလည်း ထောက်ပံ့ရာမှာ ခိုင်ခိုင်မာမာရပ်တည်ထားပါတယ်။
ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (Reconnect) မှပါဝင်ဆင်နွှဲကြတဲ့ အနုပညာရှင်တွေအားလုံးကိုလည်းကောင်း၊
ဒါ့အပြင် -
ဒီဇိုင်နာ ဇွန်အိထက်ကိုလည်း ကျွမ်းကျင်မှု၊ စိတ်ရှည်နိုင်မှုတို့အတွက်လည်းကောင်း၊
ကျွန်မတို့ရဲ့ပုံနှိပ်ရေးတွဲဖက် Xenon ကိုလည်း လိုလိုလားလားထောက်ပံ့ပေးမှုအတွက်လည်းကောင်း၊
နောက်ကွယ်ကလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ပေးသော စေတနာ့ဝန်ထမ်းများ၊ ကျွမ်းကျင်သူများအားလုံးတို့ကိုလည်းကောင်း၊
Goethe-Institut မြန်မာရဲ့ယဉ်ကျေးမှုအစီအစဉ်ညှိုနှိုင်းဆောင်ရွက်မှု တာဝန်ရှိသူများဖြစ်တဲ့ ဟေမာန်ဦးနဲ့ကိုင်ဇာတင်မုံတို့ကိုလည်း သူတို့ရဲ့ စဉ်ဆက်မပြတ်လုပ်ဆောင်ပေးမှုတွေအတွက်လည်းကောင်း၊
ယခင် ယဉ်ကျေးမှုမန်နေဂျာ ဇွန်စံပယ်ဖြူကိုလည်း သူမရဲ့ကြီးလေးသောအလုပ်၊ စိတ်ကူးစိတ်သန်းများနဲ့ ကနဦးဆောင်ရွက်မှုတွေအတွက် လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲကျေးဇူးတင်ရှိပါတယ်။ သူမပါဘဲ ပြန်လည်ချိတ်ဆက် (Reconnect) ကိုအမှန်တကယ်ဖြစ်လာအောင် ကျွန်မတို့လုပ်ဆောင်နိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။
Goethe-Institut ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အနုပညာနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာထုတ်လုပ်မှု၊ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာအခြေခံအဆောက်အအုံတွေကို အဆက်မပြတ်ထောက်ပံ့ခြင်းတို့ကိုလုပ်ဆောင်ပေးလျက်ရှိပါတယ်။ /ရှိ (/Shi) သည် ဤသံဓိဌာန်ကို ပုံဖော်လုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။

ရန်ကုန်၊ အောက်တိုဘာ (၂၀၂၂)
Mona Kriegler
ဒါရိုက်တာ
Goethe-Institut မြန်မာ